2.8 De rechtsstaat in internationaal perspectief

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

I. Kinderen tot twaalf jaar zijn strafrechtelijk niet te vervolgen.

II. Strafrechtszaken waarbij kinderen betrokken zijn vinden achter gesloten deuren plaats.

1. I is juist, II is onjuist.
2. I is onjuist, II is juist.
3. I en II zijn beide juist.
4. I en II zijn beide onjuist.

I. De verdachte mag tijdens de terechtzitting het requisitoir ook zelf houden.

II. Zowel het OM als de veroordeelde kunnen in hoger beroep gaan, als zij het niet eens zijn met het vonnis.

1. I is juist, II is onjuist.
2. I is onjuist, II is juist.
3. I en II zijn beide juist.
4. I en II zijn beide onjuist.

I. Als je de dief van je scooter tijdens de diefstal een paar ‘tikjes’ verkoopt, kun je je beroepen op overmacht-noodtoestand.

II. Als je in paniek een inbreker een pan heet water over zijn hoofd gooit, kun je een beroep doen op noodweerexces.

1. I is juist, II is onjuist.
2. I is onjuist, II is juist.
3. I en II zijn beide juist.
4. I en II zijn beide onjuist

In welke stap van een rechtszaak kunnen verdachten benadrukken dat ze onschuldig zijn?

1. Requisitoir
2. Pleidooi
3. Aanklacht
4. Laatste woord verdachte

2.8 De rechtsstaat in internationaal perspectief
lesboek bladzijdes 70 t/m 75

Leerdoelen 

• Je kan uitleggen hoe internationaal recht zorgt voor ondersteuning van de Nederlandse rechtsstaat 
  
  
• Je kan uitleggen hoe het Nederlands strafrecht zich verhoudt tot andere landen  

Internationale verklaringen en verdragen

• De Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (1948). Onderdeel is een verbod op ongelijke behandeling
  
  
• Het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (1950). Onderdeel is (bijvoorbeeld) dat deelnemende landen verplicht zijn gezinsvorming en gezinshereniging toe te staan.

Internationale verklaringen en verdragen

Het VN-vluchtelingenverdrag (1951). Vormt de basis van het asielrecht. Hierin staat hoe Nederland met asielaanvragen moet omgaan.

Wat hebben beide voorbeelden met de rechtsstaat te maken?

Internationale rechtbanken/gerechtshoven 

Vredespaleis Den Haag
Internationaal Gerechtshof
Geschillen tussen staten

VN

nos.nl

Internationaal Strafhof Den Haag (ICC)

Als landen zelf hun verdachten niet kunnen of willen berechten

www.nemokennislink.nl

Oorlogstribunalen

Voorbeeld: Joegoslavië-tribunaal

Opgeheven als het niet meer nodig is 

Srebrenica 1995

Doodstraf

In Europa alleen nog Wit-Rusland 

Verder landen als de VS, Iran, China, India, Afghanistan

www.knack.be

www.rtlnieuws.nl

Benoem een voordeel en een nadeel van de doodstraf

Onafhankelijkheid van rechtspraak

Nederland                                                                                                                                    

• Rechters van de Hoge Raad worden                                              

voor het leven benoemd en
voorgedragen door andere leden 

van de Hoge Raad.

• Aangenomen wetten worden

door de Hoge Raad niet getoetst aan
de grondwet
--> geen eigen interpretatie mogelijk

Onafhankelijkheid van rechtspraak

VS

Rechters van het Hooggerechtshof (Supreme Court) worden door de 

president benoemd voor het leven.

Wetten en vonnissen worden door het Hooggerechtshof 

aan de grondwet getoetst --> wel eigen interpretatie. 

Politieke voorkeur speelt een rol 

nos.nl

www.americanbar.org

Juryrechtspraak

o.a. VS 

Benoem een voordeel en een nadeel van juryrechtspraak

Huiswerk

Lezen paragraaf 2.8 De rechtsstaat in internationaal perspectief

lesboek bladzijdes 70 t/m 75

Geen maakwerk