rechtsstaat 8 Rechtsstaat in int. perspectief

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Internationale grondrechten

1948 Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (UVRM)

- intentieverklaring

1950 Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden (EVRM)

- bindend

2009 Handvest van de Grondrechten van de Europese Unie

Internationale rechtbanken

1946 Internationaal Gerechtshof. VN. Vijftien rechters buigen zich over geschillen tussen staten.

Oorlogstribunaal  (berechting oorlogsmisdadigers)

2002 Internationaal Strafhof (staatshoofden)

Wordt niet erkend door VS, Rusland, China en India

Dubbele garantie

Je kan je bij de rechter beroepen op de eigen grondwet en op de internationale verdragen

EU als waakhond 

Waakhond voor rechtsstatelijk karakter van de lidstaten. 

(Polen), Hongarije. Uiterste sanctie verlies EU-stemrecht.

Nederland en VS vergeleken

Rechtsstaten vergelijken

• Grondrechten
• Trias Politica
• Legaliteitsbeginsel

Grondrechten (rechten van verdachten)

VS: klassenjustitie, rassenjustitie

Nederland: etnisch profileren, werkenden lagere straffen dan werklozen

Grondrechten (straffen)

VS: doodstraf, Three Strikes and You're Out, plea bargaining

Nederland: levenslang

Legaliteitsbeginsel

VS: Terrorismeverdachten zonder vorm van proces lange tijd vast in Guantánamo Bay

Nederland: wordt gerespecteerd

Trias Politica

Onafhankelijke rechters

VS: de president benoemt de rechters van het Hooggerechtshof, juryrechtsspraak

Nederland: rechters zijn onafhankelijk

Maken

Zie Peppels