6.1 Een wereldeconomie 2

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

6.1 Een wereldeconomie 2

                          6.1 Een wereldeconomie 

Planning 

- Bespreken huiswerkvraag (10 min) 

- Uitleg 6.1 (15-20 min) 

- Bespreken standbeelden (5 min) 

- Aan de slag (10 min) 

- Bespreken examenvraag 

- Kenmerken van de VOC --> VB: Banda-eilanden 

- Begin VOC als multinational? 

Begrippen: 

Aandelen/Gouverneur-generaal/

Batavia/Multinational 

                 Vorige les 

Deze les 

- Introductie 6.1 

- Oprichting VOC 

(Waarom was de VOC opgericht) 

- Kenmerken van de VOC 

(Waarom was de VOC een succes)

- Oefenen examenvraag 

Begrippen: 

kapitalisme/onderneming/handelskapitalisme/ tijd van regenten en vorsten 

Kenmerkende aspecten

- Het streven van vorsten naar absolute macht 

- De bijzondere plaats in staatkundig opzicht en de bloei in economisch en cultureel opzicht van de Nederlandse Republiek 

- Wereldwijde handelscontacten, handelskapitalisme en het begin van een wereldeconomie 

- De wetenschappelijke revolutie 

Beantwoording vragen** 

Kenmerken van een goed antwoord 

1. Vraag herhalen 

2. WANT 

3. Ik zie in de bron 

4. Concludeer = dus 

Vraag 1  blz.68 

Maak gebruik van bronnen 18 en 19. 

Maak met bronelementen duidelijk dat beide schrijvers zijn beïnvloed door hun achtergrond en de plaats waar ze hun tekst schreven. 

Voorbeeldantwoord 

Beide schrijvers zijn beïnvloed door hun achtergrond doordat Jacobs heeft geschreven vanuit het moederland van de VOC (Zeist) en hij spreekt over 'een overeenkomst' tussen VOC en het Banda-Archipel, wat het idee geeft het besluit vrijwillig is genomen vanuit beide partijen. S. Zudhi, afkomstig uit het gekoloniseerde gebied, sprak over een 'ingestelde maatregel'. Hij geeft hierbij het idee dat het niet een gezamenlijk besluit was. De achtergrond beïnvloedt dus de beeldvorming. 

Herhaling: Financiën voor de VOC 

- VOC: Invloed van aandelen. 

- VOC had hierdoor ruimte om schepen, zilver aan te schaffen en zeelieden te betalen 

VOC* 

• Monopolie. 

Enige onderneming die handel mag drijven in Azië. 

• Verdragen sluiten

met lokale vorsten 

• Oorlog voeren 

met lokale vorsten of Portugezen, Spanjaarden 

• Besturen van gebieden  

Hoogste bestuurder in Azië is de gouverneur-generaal

VOC op de Banda-Eilanden 

- Nootmuskaat en foelie op de Banda eilanden 

- Voor de VOC handelen de lokale vorsten met de Portugezen en de Engelsen 

- Doel VOC: Enige monopolie krijgen op de Banda-eilanden 

- Eis VOC: Lokale vorsten mogen alleen handel drijven met de VOC. 

Wat gebeurt er? (1621) 

- Bandezen drijven stiekem handel met Portugezen en Engelsen

- Jan Pieterszoon Coen :

 Strafexpeditie naar Banda eilanden. 

Moord op 14.000 Bandezen 

VOC in Banda 

Kenmerken VOC  

- Monopolie                                                                           Enige onderneming op de Banda eilanden 

                                

- Oorlog voeren                                                                      Moord op 14.000 Bandezen 

- Verdrag met lokale vorsten                                                  Verdrag sluiten over de handel.

- Besturen van gebieden                                                          Gouverneur-Generaal aanwezig. Jan Pieterszoon Coen besloot tot de slachting van de Bandanezen

Batavia 

Batavia (1619-1799) 

-  Batavia hoofdstad van de VOC in Azië 

- Opgericht door Jan Pieterszoon Coen 

- Centrale ontmoetingsplek voor alle schepen 

- Huidige Jakarta 

VOC als eerste multinational? 

Leerdoelen 6.1

• Hoe het handelskapitalisme opkwam 

• Hoe de VOC een handelsnetwerk opbouwde

• Hoe een wereldeconomie ontstond  

Aan de slag

- Maken opg. 1 van examentraining als je die nog niet hebt gemaakt 

- Maken opg. 4,6,7 op blz. 60 van  6.1

Meer weten? 

- Luister 'de misdaden van Jan Pieterszoon Coen' van OVT fragmenten 

- Kijk 'How the VOC became the richest company in the world' op Youtube