atomen en straling

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

radioactiviteit (les 1)

- wat zijn atomen

- wat zijn radioactieve stoffen

- hoe kun je radioactiviteit meten

- waar wordt radioactiviteit voor gebruikt? 

wat zijn atomen

Atomen

Verbinding

Één soort atoom noemen we ook wel een element.

Hoe zit dat samen in dat atoom?

Elektronen: negatieve lading

Protonen: positieve lading

Neutronen: geen lading

Radioactieve stoffen

Henri Becquerel ontdekt dat sommige stoffen ioniserende straling hebben in 1896.

Hij noemt dit Radioactief.

ioniserende straling

Sommige isotopen stralen ioniserende straling (radioactief) uit. Bv C14, dit is een radioactieve isotoop van koolstof C.

Deze straling zorgt ervoor dat de bouwstenen van de moleculen veranderen : de atomen veranderen.

Dit leidt tot dna schade.

Radioactiviteit

Natuurlijk radioactief vs kunstmatig radioactief

waar wordt de
straling voor
gebruikt?

Onderzoek met Gammastraling

kerncentrale 

meten van radioactiviteit

Je voelt, ruikt, ziet 

geen radioactiviteit

Geigenteller maakt geluidjes en 

meet de hoeveelheid activiteit

https://www.youtube.com/shorts/bAmtEqL0HPs

Activiteit bij radioactief verval

Het aantal (atoom)kernen dat in één seconde vervalt noemt men Activiteit.

100 becquerel (Bq) betekent dat er per seconde 100 kernen vervalen.

 Radioactiviteit les 2

welke 3 soorten straling zijn er?

hoe kun je besmet raken met radioactieve straling

hoe kun je jezelf beschermen tegen radioactieve straling?

zijn er nog meer dingen waar je rekening mee moet houden? 

Welke soorten radioactieve straling zijn er?

Drie soorten straling

Drie soorten straling

besmettingen

Wat zijn de gevolgen van blootstelling aan radioactieve stoffen?

Je gaat lichtgeven

Je krijgt superkrachten

Je krijgt brandwonden

Je krijgt kanker

Je kunt door dingen heenkijken

Je muteert

Je krijgt de stralingsziekte

griep-achtige klachten

Straling tegenhouden

Alfa- en betastraling worden makkelijk tegengehouden.

Stoffen die deze straling uitzenden, zijn dus vooral gevaarlijk als je ze inademt of inslikt.

Als dit gebeurt, ben je besmet met deze straling.

Gammastralen tegenhouden

Gammastralen komen erg ver. We zeggen dan dat ze een grote dracht/doordringend vermogen hebben.

Doordat ze zo ver kunnen komen, is het erg moeilijk om alle gammastralen tegen te houden.

Gammastralen tegenhouden

Om te berekenen hoeveel gammastralen er tegengehouden worden, gebruiken we de halveringsdikte:

met n het aantal halveringsdiktes.

% overgebleven straling=(​2​​1​​)​n​​×100%

Na hoeveel halveringsdiktes is er nog minder dan 4% straling over?

% overgebleven straling=(​2​​1​​)​n​​×100%

% overgebleven straling=(​2​​1​​)​n​​×100%

% overgebleven straling=(​2​​1​​)​n​​×100%

% overgebleven straling=(​2​​1​​)​n​​×100%

% overgebleven straling=(​2​​1​​)​n​​×100%

1. 1
2. 4
3. 5
4. 6

Gammastralen tegenhouden

Halveringsdikte is een materiaaleigenschap.

Voorbeeld: Halveringsdikte voor 500 keV gammastralen

Lood: 0,42 cm

Water: 7,15 cm

Lucht:

6,2 m

Hoe kun je jezelf nog meer beschermen tegen straling?

• Afstand bewaren: lucht houdt ook wat straling tegen, en
  

• Tijd van blootstelling zo kort
  

       mogelijk houden.

Andere manieren om jezelf te beschermen

Tsjernobyl

Tsjernobyl

- kerncentrale

- opwekken van energie (tot het jaar 2000)

- ramp op 26 april 1986

- nu ontoegankelijk gebied, alleen onder streng toezicht