Tekstverbanden les 25

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k, t
• Leerjaar 4

Tekstverbanden

Les 25

Alineaverbanden

De samenhang tussen alinea's en zinnen. 

Verbanden worden aangegeven met SIGNAALWOORDEN.

 Een signaalwoord verbindt de zin of alinea dus met elkaar. 

Alineaverbanden

De meest voorkomende alineaverbanden en bijbehorende signaalwoorden:

Opsomming

En, ook, ten eerste, ten tweede, vervolgens, daarnaast, ook, en, verder, bovendien, ten slotte, enzovoort, zowel ... als

Tegenstelling

Maar, zo, evenals, in vergelijking met, daarentegen, echter, toch, hoewel, desondanks, aan de ene kant ... aan de andere kant

Voorbeeld

Een voorbeeld ( hier)van, ter illustratie, bijvoorbeeld, zoals, zo, neem

Doel – middel

Om te, daarmee, waarmee, door middel van, met het doel, met, om, met behulp van

Mening / argument

Want, omdat, daarom, vanwege, immers, aangezien

Oorzaak – gevolg

Door, doordat, waardoor, te danken aan, zodat, hierdoor, daardoor, daarom

Samenvatting / conclusie

Samengevat, kortom, dus, al met al, vandaar dat, dan ook, samenvattend

Tijd

Voordat, nadat, eerst, daarna, wanneer, vroeger, toen, later, eerder, voordat, terwijl, vervolgens, ten slotte, tegelijkertijd, vroeger

Toelichting

Dat houdt in, dat wil zeggen, met andere woorden

Voorwaarde

Als, wanneer, tenzij, in (voor) het geval dat, indien, mits

Alineaverbanden

Vul een passend signaalwoord in op de puntjes

én benoem het tekstverband.

1. In het weekend heb ik een baantje, ... doordeweeks heb ik daar geen tijd voor. 

2. Ik ga ... naar school, ... huiswerk maken, ... heb ik nog een voetbaltraining ... kijk ik nog even tv. 

3. ... de hevige regenval, was een deel van de weg afgesloten. 

4. Voor een voetbalwedstrijd heb je een goede conditie nodig, ... train ik drie keer per week. 

5. ... de verdachte zich tegensprak, raakte de rechter geïrriteerd. 

6. ... het veld doorweekt was, trainde het Nederlands elftal rustig verder. 

7. Het team wilde graag winnen, ... de tegenpartij maakte het wel erg moeilijk.

8. De examenleerlingen moeten goede cijfers halen, ... zo te slagen voor het eindexamen.

9. ... hij zoveel kritiek kreeg, stapte hij op. 

10. Je hebt vijf onvoldoendes. Je zult ... harder moeten werken. 

Vul een passend signaalwoord in op de puntjes

én benoem het tekstverband.

1. In het weekend heb ik een baantje, maar doordeweeks heb ik daar geen tijd voor. Tegenstelling

2. Ik ga nu naar school, daarna huiswerk maken, later heb ik nog een voetbaltraining tenslotte kijk ik nog even tv. Tijd

3. Door de hevige regenval, was een deel van de weg afgesloten. Oorzaak

4. Voor een voetbalwedstrijd heb je een goede conditie nodig, daarom train ik drie keer per week. Reden

5. Doordat de verdachte zich tegensprak, raakte de rechter geïrriteerd. Oorzaak

Vul een passend signaalwoord in op de puntjes

én benoem het tekstverband.

6. Ondanks het veld doorweekt was, trainde het Nederlands elftal rustig verder. Inperking

7. Het team wilde graag winnen, maar de tegenpartij maakte het wel erg moeilijk. Tegenstelling

8. De examenleerlingen moeten goede cijfers halen, om zo te slagen voor het eindexamen. doel-middel

9. Omdat hij zoveel kritiek kreeg, stapte hij op. Reden

10. Je hebt vijf onvoldoendes. Je zult dus harder moeten werken. Conclusie

Les 25

Opdracht 1, 2, 3, 4, 6, 7, 9, 10