Les 3 11.2 en 11.3

• Ontwikkelingspsychologie
• MBO
• Studiejaar 2

Ontwikkelingspsychologie

 Methodisch begeleiden: problemen, stoornissen, passend onderwijs, sociale kaart, etc.

Periode 7
 

Inhoudsopgave

Vorige keer

Vervolg 11.2 Gedragsproblemen

11.3 Gedragsstoornissen

Vorige keer

Vervolg 11.1 Problemen bij het leren

• Automatiseren
  
• Systeem gerelateerd leerprobleem
  
•  Leerachterstand
  
• Leerstoornis 

11.2 Gedragsproblemen

• Gedragsproblemen
• Internaliserend gedragsprobleem
• Externaliserend gedragsprobleem

Stellingen

Een vaak voorkomend signaal van een leerprobleem is problematisch gedrag.

1. Waar
2. Niet waar

Probleemgedrag is ongewenst gedrag dat een kind gedurende een langere periode vertoond en storend is voor zichzelf.

1. Waar
2. Niet waar

Achter probleemgedrag schuilt vaak een andere oorzaak zoals de thuissituatie

1. Waar
2. Niet waar

11.2 Gedragsproblemen

Twee soorten probleemgedrag

• Externaliserend probleemgedrag
• Internaliserend probleemgedrag

11.2 Gedragsproblemen 

We spreken hier van externaliserend probleemgedrag; naar buiten gericht, waar de omgeving last van heeft.

11.2 Gedragsproblemen 

Internaliserend probleemgedrag: gedrag waarvan het kind zelf vooral last heeft zoals:

• faalangst
  
• extreme verlegenheid
  
• gebrek aan sociale vaardigheden
  
• niet weerbaar zijn etc.
  

11.2 Gedragsproblemen

Het gedragsprobleem is naar binnen gericht en is niet storend in de groep als geheel.

11.2 Gedragsproblemen

Oorzaken:

  

• Psychosociaal: hoe het kind omgaat met sociale relaties
  
• Opvoeding, gezin, omgeving, ervaringen, emoties
  
• Aanleg
  
• Persoonlijk temperament (karakter)
  
• Organisch (hoe het kind zich voelt)
  
• Lichamelijk (eigenschappen, beperkingen etc.)
  

11.3 Gedragsstoornissen

Bij ‘Lastig gedrag’ dat tenminste 6 maanden aanhoudt en niet meer past bij de ontwikkelingsfase van een kind kan er sprake zijn van een gedragsstoornis.

11.3 Gedragsstoornissen

Gedragsstoornis:

• Psychiatrisch ziektebeeld waarbij probleemgedrag voortkomt uit de aanleg van het kind.
  
• Het gedrag komt uit het kind en niet door de omgeving.
  
• De omgeving heeft er last van. Het kind minder.
  
•  Het gaat om externaliserend gedrag.
  
• Het gedrag blijft vaak na kindertijd bestaan.

11.3 Gedragsstoornissen

Gedragsstoornis:

• Een gedragsstoornis gaat vaak gepaard aan verslaving, depressie of angststoornissen.
  
• Probleemgedrag moet langer dan 6 maanden onafgebroken
  aanhouden en niet bij de ontwikkelingsfase van het kind horen. 

11.3 Gedragsstoornissen

Agressieve gedragsstoornis

• Extreem agressief gedrag
  
• In een vroege- en late variant
  
• De vroege variant uit zich in peuter-/kleutertijd
  
• In puberteit neemt fysieke agressie toe
  
• Opstandig gedrag en moeilijk temperament
  
• Kan uitgroeien tot antisociale gedragsstoornis
  
• Vroege variant verdwijnt niet
  
• Late variant uit zich pas tijdens adolescentie
  
• Deze late variant kan verdwijnen
  

11.3 Gedragsstoornissen

Agressieve gedragsstoornissen:

• ODD Oppositional Defiant Disorder (of oppositioneel opstandig gedrag)
• CD Conduct Disorder (antisociale gedragsstoornis)

11.3 Gedragsstoornissen

ODD Oppositional Defiant Disorder 

• Een lichtere vorm van een antisociale gedragsstoornis (CD)
  
• Vaak samen met ADHD of autisme
  

Signalen al op jonge leeftijd:

zeer ongehoorzaam, driftig, maakt vaak ruzie met volwassenen , houdt zich niet aan regels, verzet tegen regels, weigert zich aan te passen, irriteert anderen met opzet.

Maar ook:

geeft anderen de schuld, is vaak boos, hatelijk, wraakzuchtig, ergert zich makkelijk, is sociaal niet vaardig.

11.3 Gedragsstoornissen

CD Conduct Disorder:

• Volstrekt onacceptabel gedrag:
  

1. Zeer agressief of gewelddadig

• Geen contact met leeftijdgenootjes
  
• Hanteren eigen regels in de groep in hun voordeel
  
• Weinig inlevingsvermogen
  

Anders dan bij ODD: bij CD wel sprake van agressief gedrag en gewelddadigheid.

11.3 Gedragsstoornissen

CD komt vaak voor samen met adhd of autisme (ASS). 

Het gedrag is vaak onvoorspelbaar en onbetrouwbaar.

Het schadelijke gedrag wordt vaak bewust gebruikt om doel te bereiken.

Hoe jonger de signalen zich uiten, des te erger de stoornis.

Kind met CD kan uitgroeien tot delinquent.

Overzicht verschillen ODD en CD

Opdracht

Ga in tweetallen overleggen over het filmpje. Welke kenmerken zag je? Is hier sprake van ODD of CD? Ga met elkaar in gesprek en noem zoveel mogelijk kenmerken die je terug hebt gezien in de video.