H3b schrijfvaardigheid 1

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Opdracht mediawijsheid nakijken

1. DUO-Coach; vergelijk je antwoorden met die van je buur;

2. Overleg bij verschillende antwoorden wat het beste antwoord is;

3. Welke vragen behoeven extra toelichting?

P. 9  Schrijfvaardigheid blz 38

Een tekstverband is een verband tussen alinea's, zinnen en woorden. Je herkent ze aan de verbindingswoorden=signaalwoorden. (Let op!)

1. Opsommend tekstverband

2. Tegenstellend tekstverband

3. Toelichtend tekstverband (voorbeeld)

4. Chronologisch tekstverband

Opsommend verband

In een opsommend verband worden dingen achter elkaar opgenoemd.

Eerst moet ik mijn huiswerk maken. Bovendien moet ik een uittreksel schrijven en ook nog mijn kamer opruimen." 

Signaalwoorden: ten eerste, bovendien, niet alleen, verder, enz.

Tegenstellend verband

Er worden tegenovergestelde zaken genoemd:

Zij heeft een nieuwe iPad, maar Jaap heeft een ander tablet.

Toelichtend/verduidelijkend verband

In een toelichtend verband wordt extra informatie gegeven bij een onderwerp, vaak in de vorm van een voorbeeld.

Ik ben gek op taarten, zoals appel- of perentaart.

Signaalwoorden: bijvoorbeeld, zo, als, zoals, denk aan, neem nou, dat wil zeggen, onder meer

Chronologisch verband

Een chronologisch verband geeft de tijdsvolgorde van gebeurtenissen aan.

Signaalwoorden: Nu, straks, toen, morgen, daarna etc. 

Voorbeeld:

Vroeger hield ik nooit van wandelen, nu ben ik er dol op.

Categoriserende  aankondiging

Een categoriserende aankondiging geeft aan dat de lezer een bepaald zinsverband kan verwachten:

- We zullen drie redenen noemen.....

- Er kleven voor- en nadelen aan....

- Om mee te doen moet je minimaal aan  de volgende voorwaarden  voldoen....

Tekstverbanden en signaalwoorden

Hoe staat het met onze kennis en kunde?

Wat is een signaalwoord

Wat zijn signaalwoorden?

1. Woorden die verbanden tussen zinnen/alinea's leggen
2. Woorden die zelfstandig een betekenis hebben
3. Woorden die iets zeggen over het deelonderwerp
4. Woorden die extra informatie geven

Welk signaalwoord is een signaalwoord voor een toelichting?

1. toch
2. ten slotte
3. tegenover
4. denk aan

Welk signaalwoord is een signaalwoord voor voorbeeld?

1. toch
2. ten slotte
3. tegenover
4. denk aan

Tekstverbanden, het woord 'maar' hoort bij een .......tekstverband

1. opsommend
2. chronologisch (tijd)
3. tegenstellend
4. toelichtend

Zoek signaalwoord en tekstverband:

Eerst was zijn band lek en vervolgens moest hij naar huis lopen.

1. eerst opsomming
2. eerst/ vervolgens opsomming
3. eerst chronologisch
4. eerst/vervolgens chonologisch

Opdracht 1 & 4 maken, blz 39

• Jullie krijgen voor deze vragen de rest van de les de tijd.
• Je mag op fluistertoon met elkaar overleggen.
• Klaar? Ga nog even in je leesboek lezen!

10 minuten lezen

Lesdoel

Schrijfvaardigheid

P. 9, blz 39-41

Je leert de samenhang tussen losse zinnen weergeven m.b.v. verbindingswoorden

=signaalwoorden en je leert tekst actief maken!

Programma

1. 10 minuten lezen
2. Terugblik Schrijfvaardigheid: Nakijken opdr 1 & 4
   
3.  Schrijfvaardigheid 2-3-5-6
   
4. Nakijken 'Greta'
   
5. Afsluiting en vooruitblik
   

Antwoorden opdr 1, blz 39

a      Diersoorten die in Nederland uitgestorven zijn, duiken soms na jaren toch weer op. Zo wordt de wolf de laatste tijd regelmatig gesignaleerd in bosrijke gebieden.
    b     Mijn broer bespeelt zeven muziekinstrumenten. Mijn zusje is daarentegen totaal niet muzikaal.
    c  We hebben heel België gezien. We zijn namelijk aan de Belgische  kust en in de Ardennen geweest. Ook zijn we naar de Franse grens gegaan en hebben we Brussel en Antwerpen bezocht.
    d     Ik heb epilepsie, waardoor ik soms kan vallen of buiten bewustzijn raken door een soort kortsluiting in mijn hersenen.
    e    Mijn vader heeft dit weekend een afkortzaag gekocht, omdat hij een laminaatvloer wil leggen.

Antwoorden opdr 4, blz 39

a.Het eerste deel van de opsomming is een volledige zin. Je kunt het lezen zonder het deel voor de dubbele punt. 

Het tweede deel heeft alleen een onderwerp en is wanneer hij alleen gelezen wordt niet grammaticaal.

De derde zin begint met omdat en is een bijzin die je niet kunt lezen zonder de zin voor de dubbele punt.

Antwoorden opdr 4, blz 39

1)    Aardgas veroorzaakt CO2-uitstoot, wat slecht is voor het klimaat.
2)    Aardgaswinning veroorzaakt de aardbevingen in Groningen.
3)    Aardgas is een fossiele brandstof en is dus niet oneindig beschikbaar.

Opdracht 9.2. Herschrijf de volgende zinnen tot een samenhangend geheel met behulp van verbindingswoorden.

Ik fietste door een spijker. Mijn band liep leeg. Ik miste het proefwerk Nederlands.

Ik lees graag boeken. Mijn woordenschat wordt vergroot. Ik begrijp steeds meer.

Opdracht 9.3. Herschrijf de zinnen tot een samenhangend geheel.

Opdracht 9.5. Herschrijf 'Het oud papier...wordt niet meegenomen.

Opdracht 9.6. Maak twee actieve alternatieven.

Afsluiting en vooruitblik

Volgende les: vrijdag 20 september.

• Huiswerk: Bestudeer nog een keer P. 2, 3, 4 van leesvaardigheid
  
• Meenemen: LAPTOP, leesboek, Kernboek, schrift en pen.
• Programma: Schrijfvaardigheid, blz 38-41.
  

Klaar met de proeftoets?

Lees je antwoorden nog een keer door;

Controleer op correct taalgebruik;

Staat je naam erop?

Leg je blaadje omgekeerd op de hoek van de tafel, samen met de tekst en het opdrachtenblad.

Pak je boek en ga nog even stil lezen.