NN6 H3 - Spelling H1 (1)

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Deze les

Spelling De brug: Leestekens en hoofdletters

Herhaling 

1) Lees de theorie Spelling De brug, blz. 259

2) Maak opdracht 1, blz. 259, in je schrift

Deze les

Spelling De brug: Leenwoorden

Welke woorden zijn er in het Nederlands die uit een andere taal afkomstig zijn?

Denk aan website, etage, föhn

Deze les

Spelling De brug: Leenwoorden

Regels:

1) Engelse leenwoorden, samenstelling > je schrijft dit in het Nederlands als 1 woord > businessclass, sciencefiction

2) Is het rechterdeel van een samenstelling een Engels voorzetsel > dan plaats je een koppelteken > lay-out, stand-by

3) Sommige combinaties worden als een woordgroep gezien, deze delen schrijf je los > first lady

Deze les

Spelling De brug: Leenwoorden

Maak opdracht 2, blz. 260

Deze les

Spelling De brug: koppelteken en weglatingsstreepje

Koppelteken = e-mail

weglatingsstreepje = zomer- en wintertijd

Deze les

Spelling De brug: koppelteken en weglatingsstreepje

Wanneer koppelteken?

- als het anders onoverzichtelijk wordt: glas-in-lood-raam

- bij botsende klinkers (aa, ai, au, ii, oe, oo, ou, ui): studie-uur

- bij letters, cijfers, andere tekens en afkortingen: 40+-kaas

- bij aardrijksundige namen: Noord-Spanje

- in woorden met een voorvoegsel: ex-schoonzus, oud-leerling, adjunct-directeur

Deze les

Spelling De brug: koppelteken en weglatingsstreepje

Wanneer koppelteken?

- als het tweede deel van de samenstelling een hoofdletter heeft: anti-Brits, pro_Frans

- in samenstellingen van twee gelijkwaardige woorden: trainer-coach

Deze les

Spelling De brug: koppelteken en weglatingsstreepje

Wanneer weglatingsstreepje?

- als je een deel van het woord weglaat: op- en aanmerkingen of dorpsstraten en -pleinen

Maak opdracht 3, blz. 261

Deze les

Spelling De brug: tussenletters in samenstellingen

Samenstelling > twee woorden aan elkaar geplakt

deur + bel = deurbel

Verzin nog 5 samenstellingen, schrijf ze op in je schrift

Deze les

Spelling De brug: tussenletters in samenstellingen

Samenstelling > twee woorden aan elkaar geplakt

Wanneer moet je een s toevoegen?

- als je een s hoort, schrijf je deze ook > weersverwachting

- soms hoor je geen s, maar schrijf je wel een s > dorpsstraat (je zegt ook dorpsplein)

Deze les

Spelling De brug: tussenletters in samenstellingen

Samenstelling > twee woorden aan elkaar geplakt

Wanneer moet je '(e)n' toevoegen?

- 1e deel van de samenstelling = een znw dat meervoud op -en heeft >

paardenbloem / berenvel

Deze les

Spelling De brug: tussenletters in samenstellingen

Samenstelling > twee woorden aan elkaar geplakt

Wanneer moet je 'e' toevoegen?

- het eerste deel heeft geen meervoud > gerstebier

- het eerste deel verwijst naar iets waar er maar 1 van is > zonnewijzer

- het eerste deel heeft (ook) een meervoud op 's' > gedachtesprong

- het eerste deel is geen znw > goedemorgen, plattegrond

- het eerste deel versterkt een bijvoeglijk naamwoord > bereleuk

Deze les

Spelling De brug: tussenletters in samenstellingen

Maken: opdracht 4, blz. 261

Dinsdag 19 september

- Hebban in de klas > Ik mis nog veel reacties van leerlingen.

- Geef je reactie vandaag door aan mij.

- Check mijn reactie op het boek dat je doorgegeven hebt (bijna alle doorgegeven boeken zijn goed om te lezen in periode 1, niet allemaal)

Deze les

Wat was je score in Quizziz? Werkwoordspelling?

SO op 4 okt > werkwoordspelling, vormbenoeming en spelling h1 + h2

Vandaag > start met spelling H1 + H2

Spelling H1: Trema, apostrof, accent en cedille 

Aan het eind van de les:

• weet je wanneer je trema's, apostrof, accenten en cedilles moet gebruiken.

Schrijf de volgende zin over en plaats leestekens op de juiste plekken.
ha vincent zei ilonka wat gezellig dat je er weer bent

Schrijf de volgende zin over en plaats leestekens op de juiste plekken.
bij de italiaan staat van alles op het menu pizza pasta en tiramisu

Schrijf de volgende zin over en plaats leestekens op de juiste plekken.
mevrouw van de heuvel riep joost en carine houd nou toch eens op met kletsen

Wat en waarom? 

Deze les leer je hoe je een trema, apostrof, accent en cedille kunt gebruiken. Met deze tekens kun je betere teksten schrijven. Daarnaast helpt het je om te weten hoe je een woord moet uitspreken.

Trema

• om te voorkomen dat twee klinkers in één woord samen worden uitgesproken: kopiëren (maar: gekopieerd), creëren, beëindigen 
• in sommige leenwoorden (woorden uit een andere taal): fröbelen, conciërge

Let op: in samenstellingen geen trema, maar een koppelteken

co-ouderschap, wc-bril

met trema

zonder trema

coordinatie

officieel

officiele

poezie

patient

mecanicien

museum

dieet

Apostrof

• als weglatingsteken: 's nachts, 's morgens, Lars' scooter
  
• Eindig het woord op s (of de s-klank) > Max' fiets, Cas'   telefoon
• om uitspraakproblemen te voorkomen als je een s schrijft   bij: i o u a y 
• Ezelsbruggetje: i(k) (h)ou (v)a(n) y(s)   
• >>> baby's, Hanna's, accu's

Apostrof

• in verkleinwoorden en meervouden van cijfer- en     letterwoorden: A4'tje, pc's, dvd'tje
• in verkleinwoorden op-y, voorafgegaan door een     medeklinker: baby'tje maar displaytje

De hoofdstad van Noord-Brabant is
s-Hertogenbosch

1. goed
2. fout

Waar is de apostrof goed geplaatst?

1. Lex's zusje
2. Lexs zusje
3. Lex' zusje

Waar schrijf je een apostrof?

1. Tims vader
2. Lisas vader

Wat is juist?

1. wcs
2. wc's

Accenten

• accent aigu: logé, soirée, café
  
• accent grave: barrière, crèche, fin de siècle
  
• accent circonflexe: enquête, crêpe

om klemtoon aan te geven, accent aigu: dé manier om rijk te worden, een héél mooie auto

met accent

zonder accent

enquete

premiere

acne

defile

genant

sate

abonnee

creme

ê

é

è

accent aigu 

accent grave

accent circonflexe

Welk accent bevat dit woord?

blèren

1. accent aigu
2. accent grave
3. accent circonflexe

Welk accent bevat dit woord?

coupé

1. accent aigu
2. accent grave
3. accent circonflexe

Welk accent bevat dit woord?

frêle (fijngebouwd)

1. accent aigu
2. accent grave
3. accent circonflexe

Cedille

• het 'kronkeltje' onder de c: ç
  
• zorgt ervoor dat de c als s klinkt voor een a, o of u: Curaçao, garçon
  
• Normaalgesproken klinkt de de c (voor een a, o of  u) namelijk als k: caravan, decor

Neem de zin over en plaats hoofdletters, accenttekens, trema’s, apostrofs en cedilles.
‘ik houd uberhaupt niet van sate’, zei de actrice voorafgaand aan de premiere, terwijl ze met een fohn haar haren in model bracht.

Opdrachten deze les

1) Nakijken werkwoordspelling H 1 en H2 (dit was huiswerk voor gisteren) - antwoordblad ligt voorin de klas

2) Maak de volgende opdrachten in je schrift:

• H1 Spelling: opdracht 1 t/m 5 en 8, blz. 37 + 38

Klaar?

3) Nakijken H1 Spelling - antwoordblad ligt voorin de klas 

hier verder

Klaar?

1) Nakijken opdracht 1 t/m 4, blz. 35 - antwoordblad ligt voorin de klas 

2) Maken: opdracht 6 + 7, blz. 36 in je schrift

3) Vul Hebbanindeklas in / check Hebbaninde klas - is jouw boek akkoord?

4) Ga op zoek naar je leesboek (mediatheek / reserveren bij de bibliotheek)

Woensdag 20 september

KAHOOT

G3a opdrachten deze les

Maak de volgende opdrachten in je schrift:

• H1 Spelling: opdracht 1 t/m 5 en 8, blz. 37 + 38

Klaar?

1) Nakijken - antwoordblad ligt voorin de klas 

2) Lezen in je leesboek