Medicatieveiligheid

• Zorg en Welzijn
• MBO
• Studiejaar 2

Medicatieveiligheid

Wat betekent medicatieveiligheid? 

Medicatieveiligheid gaat over alle activiteiten die zijn gericht op de juiste voorschrijving, aflevering en het juiste gebruik van geneesmiddelen. Een medicatiefout is elke fout in het proces van voorschrijven, ter hand stellen/afleveren, opslag/beheer, gereedmaken, toedienen/registreren en evalueren, ongeacht of er schade is opgetreden.

Werken aan medicatieveiligheid

Bij medicatieveiligheid gaat het om veilige zorg voor de cliënt én om veilig werken voor de zorgmedewerker. Het uiteindelijke doel is:

• De juiste cliënt
  
• krijgt het juiste medicijn
  
• op de juiste tijd
  
• in de juiste hoeveelheid
  
• en op de juiste wijze.

Weet wat je doet!

In de Veilige principes is beschreven wat in principe veilig is in het werken met medicatie. Die principes zijn professionele normen: in een professionele, goede uitoefening van je vak is dat je uitgangspunt voor veilige zorg en veilig werken. Achter al die principes zit een ‘waarom’, en daar draait het om! Want als je weet waarom iets veilig is, dan kun je ook in situaties waarin je twijfelt hoe te handelen, beter nagaan wat in deze situatie veilige zorg voor de cliënt en veilig werken voor jezelf is.

Medicatieveiligheid is iets anders dan standaard toepassen van regels!

Wees je bewust van risico's!

Wees je bewust van risico’s bij het werken met medicatie. Alleen dan kun je risico’s zoveel mogelijk voorkomen of beperken. Zo draag je bij aan veilige zorg en aan veilig werken! Wees je als zorgmedewerker bewust en leer van fouten en incidenten.

Melden van (bijna) fouten en (bijna) incidenten

Zorgorganisaties moeten medewerkers een veilige omgeving bieden om te kunnen melden. Het gaat om de positieve houding dat melden belangrijk is om te kunnen leren en verbeteren – en daarmee de kans op fouten (risico’s) te verkleinen. Door regelmatig (bijna) fouten en (bijna) incidenten met elkaar te bespreken, worden medewerkers samen bewust waar risico’s en knelpunten zitten en hoe gewerkt kan worden aan veilige zorg en veilig werken.

Medicatie toedienen in relatie tot het beroep van de verpleegkundige

Zorgverlening is de kern van het beroep verpleegkundige (vakinhoudelijk handelen). In de rol van zorgverlener stel je vast wat er aan de hand is met een zorgvrager en voer je de zorg uit.

Je bent je dus ten alle tijde bewust van jouw handelen!

0

Wie moet alert zijn op signalen van problemen met medicatie ?

1. Alle zorgverleners
2. De verpleegkundige
3. De arts
4. De familie

Iedereen

Een psycholoog mag medicatie voorschrijven

1. Waar
2. Niet Waar

Werking van medicatie bij ouderen is anders door

1. Ouderen hebben meer vetweefsel ( slecht doorbloede organen ) => geneesmiddelen langzamer werken
2. Verminderde werking van de nieren waardoor medicatie sneller het lichaam uit is
3. Toename lichaamsvocht waardoor geneesmiddelen die goed oplossen in water sterker werken
4. Hersenen worden minder gevoelig voor werking van bepaalde medicijnen => meer bijwerkingen

Het toedienen van medicatie is een:

1. risicovolle handeling
2. voorbehouden handeling
3. risicovolle en voorbehouden handeling

Wat is een medicijn tegen epilepsie?

1. Depakine
2. Oxybutanine
3. Metoclopramide
4. Metropolol

Een symptomatische werking van medicatie...

1. verlicht de verschijnselen
2. neemt de oorzaak weg
3. is preventief
4. vult een tekort aan

Wat is een indicatie om iemand medicatie intraveneus te geven?

1. Snel therapeutisch effect
2. Zorgvrager heeft daar goede vaten voor
3. Gemakkelijke manier
4. Kan niet op een andere manier toegediend worden

Orale medicatie wordt opgenomen :

1. Via het maagdarmkanaal
2. Buiten het maagdarmkanaal om

Dementie is met medicatie te behandelen

1. Waar
2. Niet Waar

Curatieve medicatie is bedoeld om te genezen

1. waar
2. niet waar

Wie levert de medicatie?

1. De verpleegkundige
2. De ouders van de cliënt
3. De arts/specialist
4. De apotheker

Als de nachtdienst de medicatie heeft klaargezet en jij geeft de medicatie dan ( meerdere antwoorden zijn mogelijk)

1. controleer jij de medicijnen nogmaals en zet de handtekening
2. Ben jij verantwoordelijk voor de fouten
3. heeft de nachtdienst ook de handtekening gezet
4. hoef jij alleen de juiste client de medicatie te geven

Contra-indicatie bij medicatie betekent...

1. een reden op medicatie voor te schrijven.
2. een reden om medicatie juist niet voor te schrijven
3. een ander woord voor de bijsluiter van een medicijn
4. medicatie die apart bewaard moet blijven

Sublinguaal is .... medicatie

1. onder de huid
2. onder de tong
3. intraveneuze
4. vaginale

Complicaties van inhalatiemedicatie zijn:

1. Hartritme stoornissen
2. Heesheid
3. Schimmelinfectie
4. Alle antwoorden zijn juist

Vertigo kan een bijwerking zijn van medicatie

1. waar
2. niet waar

Vertigo is een bijwerking van bètahistine. Waar of niet waar

Niet waar, het wordt juist behandeld met betahistine of cinnarizine. Het kan wel een bijwerking zijn van plastabletten, benzo’s of opiaten

Wat betekent een stootkuur? Medicatie wordt

1. korte tijd laag gedoseerd
2. korte tijd hoog gedoseerd

wat betekent monotherapie

behandelen met 1 soort geneesmiddel

Wat betekent pulstherapie

tussen behandelingen door zit stop periode

Wie levert een actuele medicatietoedieningslijst?

1. De arts
2. De apotheek
3. De verpleegkundige
4. De familie

Fouten in toediening van medicatie moet altijd worden gemeld

1. waar
2. niet waar

Wat is het risico van een overdosis medicatie?

1. Het heeft geen effect op het lichaam.
2. Het vermindert het risico op ziekte.
3. Het verbetert de gezondheidstoestand van een persoon.
4. Het kan gevaarlijk zijn en zelfs leiden tot de dood.

Medicijnen die de oorzaak van een ziekte aanpakken hebben een

1. profylactische werking
2. causale werking
3. placebo werking
4. symptomatische werking

Orale medicatie wordt opgenomen

1. in de mond
2. in de dunne darm
3. in de dikke darm
4. alle 3

Wat is parenteraal medicatie toedienen?

1. via de lever
2. via maagdarmkanaal
3. buiten maagdarmkanaal om
4. via de luchtwegen

Wat betekent interactie bij het gebruik van medicijnen?

1. Dit betekent dat twee geneesmiddelen elkaars werking beïnvloeden.
2. Dit betekent een ongewenste complicatie van een medicijn
3. Dit betekent een ongewenste bijwerking van een medicijn

Bij weigering van medicatie kan je het beste:

1. rustig blijven en uitleggen waarom het medicijn nodig is
2. informatie geven over de (bij)werking van het medicijn
3. eerdere ervaringen van de zorgvrager met het medicijn bespreken
4. A, B en C zijn juist

Tips voor de stage

Als je je gaat verdiepen in medicatie die een zorgvrager gebruikt:

• Indicatie (Uitleg over het onderwerp, ziektebeeld, aandoening die je als groepje toegewezen hebt gekregen.)
  
• Hoe werkt de medicatie (per hoofdgroep beschrijven)?
  
• Wat zijn veel voorkomende interacties? (per hoofdgroep of per geneesmiddel beschrijven)
  
• Wat zijn veel voorkomende bijwerkingen? (per hoofdgroep of per geneesmiddel beschrijven)
  
• Is de medicatie meestal tijdelijk of chronisch? Waarom?
  
• Wat zijn de inname adviezen (denk aan tijdstip, niet met alcohol, niet met melk etc) (per hoofdgroep of per geneesmiddel)
• Waar wordt de medicatie bewaard?