2.1 De vorming van de Alpen

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

2.1 De vorming van de Alpen

'Hoe zijn de Alpen ontstaan?'

2 HAVO/VWO - Heusinkveld

Wat gaan we doen?

Verwachtingen

Aantekeningen

Aan de slag!

Leerdoelen

• Je weet hoe de Alpen zijn gevormd.
• Je kunt uitleggen wat de verschillen zijn tussen een oud en een jong gebergte en waardoor die verschillen zijn ontstaan.
• Je kunt uitleggen wat het verschil is tussen verwering en erosie.

Wanneer is iets hooggebergte?

1. Vanaf 500 meter
2. Vanaf 1000 meter
3. Vanaf 1500 meter
4. Vanaf 2000 meter

Ontstaan Alpen

De Alpen waren ooit een zeebodem!

Ontstaan Alpen (endogene kracht)

Jong gebergte <-> Oud gebergte

Jong gebergte
hoog, steile helling, spitse top, diepe dalen.

Oud gebergte
lager, flauwe helling, afgeronde top, 

Jong gebergte <-> Oud gebergte

Jong	Oud
Spitse pieken	Afgeronde toppen
Steile hellingen	Flauwe hellingen
Erg hoog	Lager
Tientallen miljoenen jaren oud	Honderden miljoenen jaren oud

Jong gebergte

Oud gebergte

Ontstaan Alpen

Op de plek waar nu de Alpen liggen, lag een enorme tropische zee waarin vissen, krabben, schelpen en koralen leefden.

Dode planten/dierenresten en zand zakken naar de bodem van de oceaan.

Ontstaan sedimentgesteenten.

Sedimentgesteente is een gesteente dat bestaat uit laagjes zand, klei, stenen, plantenresten en/of dierenresten die samen hard gesteente zijn geworden.

Ontstaan sedimentgesteente

Sedimentgesteente:

• Sediment wordt afgezet door de rivier
• Sediment plakt onder druk aan elkaar
• Druk van bovenliggende sedimentpakketen

Stollingsgesteente

Dieptegesteente

Sedimentgesteenten

Verwering

Het uiteenvallen/afbrokkelen van gesteente.

1. Mechanische verwering

2. Chemische verwering

- Grote verschillen in temperatuur per dag.

- Water in spleten dat bevriest en dooit.

- Plantenwortels.

De vorming van de Alpen

Soorten mechanische verwering 

Exogene kracht 

Krachten van buiten de aarde:

Van buitenaf door exogene krachten: verwering en erosie

Temperatuurverschillen verwering

Vorstverwering

Boom & plantenwortelverwering

Vier soorten van erosie

Erosie: verplaatsing en afslijten van gesteente en bodem door wind, water of ijs. Kan door:

1) Zee: Mariene erosie

2) Rivierwater: Fluviale erosie

3) Wind: Eolische erosie

4) IJs: Glaciale erosie

Erosie/verwering

Verwering gebeurt op de plek zelf, erosie is een beweging!

Erosie

Erosie & sedimentatie

Sedimentatie

Verschil tussen verwering en erosie?

Verwering vind plaats op één vaste plek.

De steen valt ter plekke uit elkaar.

Het verweringsmateriaal wordt meegevoerd door wind en water. Met deze stroming schuurt het ander materiaal af: erosie.

Opdracht (maken in PowerPoint)

-Leg uit hoe de Alpen zijn gevormd (endogeen of exogeen en hoe dan).

-Noem 4 verschillen tussen een jong gebergte en een oud gebergte. Gebruik duidelijke foto's.

-Noem een verschil tussen verwering en erosie. Gebruik foto's.

- Wat is sedimentatie? Gebruik foto's.

Aan het werk!

Wat ga je doen? Je maakt opdrachten van 2.1

Wanneer moet het af? Je krijgt deze les de tijd, volgende les moet het af zijn.

Hulp? 1. eerst de theorie goed lezen, gebruik eventueel internet.

            2. buurman/buurvrouw naast je vragen, dan pas je docent.

Klaar? Keuze: nakijken of Quizlet maken.

Tijd: Zie timer.