Mens en Omgeving H3

• Zorg en Welzijn
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 4

Mens en Omgeving 

Hoofdstuk 3

textiel verzorging

Aan het einde van deze les weet je meer over: 

De functie van textiel;

Waar textiel van gemaakt is;

Sorteren van wasgoed;

Behandeling van wasgoed;

Opruimen van wasgoed;

Ergonomisch werken;

Milieubewust werken

Textiel

Textiel betekent ‘geweven stof’.

Het wordt gebruikt voor kleding maar ook in de aankleding van een huis, zoals gordijnen of bekleding van een bank.

Ook in het huishouden komt textiel voor, zoals een handdoek, vaatdoek of zeem.

Textiel heeft verschillende functies:

1. Beschermen tegen kou, warmte en vocht.

2. Met kleding kun je je uiterlijk aantrekkelijker maken. Je kunt mooie vormen beter uit laten komen. Met kleding kun je je ook onderscheiden van anderen (politie, cultuur).

3. Met huishoudtextiel kun je schoonmaken 

Grondstoffen

De basismaterialen waar textiel van gemaakt wordt noemen we grondstoffen.

Natuurlijke grondstoffen: grondstoffen die in de natuur worden aangetroffen. Natuurlijke grondstoffen worden in twee groepen verdeeld: Plantaardig & Dierlijk.

                                                   wol    katoen    zijde   linnen

Grondstoffen

De basismaterialen waar textiel van gemaakt wordt noemen we grondstoffen.

Kunstmatige grondstoffen: grondstoffen die in de fabriek vervaardigd worden. Een ander woord voor kunstmatig is synthetisch. Kunstmatige grondstoffen worden in twee groepen verdeeld: Half synthetisch (hebben natuurlijke grondstoffen als basis) & Synthetisch

Half synthetisch = viscose (katoen of hout)

Synthetisch = polyamide /nylon (aardolie)  veel sportkleding/ panty's /badkleding

Synthetisch =  polyester  = sterk en vormvast

Was etiketten

In ieder kledingstuk zitten etiketten, dat is verplicht, er zijn twee soorten:

1. een samenstellingsetiket: op dit etiket kun je lezen uit welke vezels of grondstoffen het textielproduct gemaakt is.

Was etiketten

2. een was/behandelingsetiket: geeft aan hoe een textielproduct tijdens het wassen, strijken, drogen en reinigen moet worden behandeld. Het behandelingsetiket is opgebouwd uit symbolen.

Was etiketten

Ga

Je moet alle etiketten kennen.

Zie blz 150/160

Oefenen met kaartjes mogelijk

Spelletjes

• Was symbolen memory

Leg eerst de juiste paren bij elkaar en speel 

daarna het spel in twee teams

• Kwartetspel

Was sorteren

• Witte was
• bonte was         licht/donker
• fijne was
• handwas

Witte was

Bonte was licht

Fijne was

Bonte was donker

Het wasproces

Je weet inmiddels dat je witte en bonte was uit elkaar moet houden. Ook belangrijk:

• Bewaar was op een droge plaats om schimmel te voorkomen.
  
  
• Bewaar was zo kort mogelijk. Hoe langer vuil op textiel zit, hoe meer het in de vezels kan trekken en hoe moeilijker het te verwijderen is.
  
  
  
• Bewaar was op een koele plaats. Het wasgoed gaat minder snel onfris ruiken en bacteriën zullen zich minder snel vermenigvuldigen.
  

Het wasproces / Sorteren

Op het etiket van de kleding of het textielproduct staat van welk materiaal het textiel gemaakt is en lees je hoe je het moet wassen. 

Houd rekening met:

Kleur

Grondstof

Vuilheid

Kleurechtheid

Nieuwigheid van het wasgoed

Na het sorteren van de was moet je nog denken aan:

Maak alle zakken leeg.

Rol opgestroopte mouwen af.

Vlekken verwijderen of voorbehandelen.

Keer kleding binnenstebuiten, vooral broeken, truien en shirts met opdruk.

Doe ritsen en drukknopen dicht en knoop touwtjes samen.

Kleding met haakjes, klittenband of een beugel bh kunnen beter in een speciaal waszakje.

De handwas

Sommige kwetsbare kledingstukken of kledingstukken die kleur af geven kun je beter met de hand wassen.

Neem een bak met lauw warm water, los het wasmiddel op in het water en dompel het kledingstuk in het sop. Houdt het wasgoed wel in beweging, anders kan het verkleuren.

De wasmachine

Met de knoppen van de wasmachine kun je de wasmachine aan en uit zetten, de temperatuur regelen en de centrifuge snelheid bepalen. Je kunt naast hoofdwas ook voorwas kiezen.

                                                                  Wasmiddel/poeder                      Wasverzachter       

Stappen voor het wassen met de wasmachine:

Vul de wasmachine met gesorteerde kledingstukken. Doe de wasmachine niet te vol.

Kies het juiste programma

Gebruik het juiste wasmiddel. Doe dit in een wasmiddelbakje of in een wasbol.

Sluit de deur en zet de wasmachine aan.

 wasmachine en droger

voorwas (wanneer?)

hoofdwas

spoelen

centrifugeren

Droger/Droogtrommel: check of het mag 

Anders wasrek (goedkoper/ milieuvriendelijker)

Strijken en vouwen

Waarom strijken?

strijken op hoge temp (max 200)

strijken op matige temp (max 150)

strijken op lage temp (max 100)

het wordt mooi glad

bacterien gaan dood

je kan meer kwijt in de kast/plank

het milieu en ergonomie

wees zuinig met water: volle wasmachines

wees zuinig met elektriciteit: gebruik apparaten efficiënt

was zo laag mogelijke temperatuur

gebruik wasrek i.p.v. droger

doseer goed met je wasmiddel

ergonomie en wassen:

wasmand op juiste hoogte zetten

strijkplank op juiste hoogte

zet wasmand bij wasmachine en hurk op 1 knie.

Maak opdracht 3.01 t/m 3.31

Niet maken (dus streep door): 3.02/3.07/3.14/3.15/3.19/3.20/3.21/3.22/3.23/3.26/3.27.3.30

5e uur uitleg bed verschonen

Erna zelf oefenen: bed verschonen/ ramen zemen / toilet schoonmaken.