Delier & leefstijladviezen

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 3

Delier & leefstijladviezen

Medische vakken week 7

Paige Ouwens 

Lesdoelen

De student:

• Kan de diagnostiek en medische interventies bij delier benoemen en uitleggen
  
• Kan de diagnostiek en medische interventies bij vallen benoemen en uitleggen (eerder dit kwartaal besproken) 
• Kan de diagnostiek en medische interventies bij ondervoeding (bij ouderen) benoemen en uitleggen (eerder dit kwartaal besproken) 
• Kan leefstijladviezen opzoeken passend bij ziektebeelden die zij tegenkomt in het ziekenhuis en deze koppelen aan bestaande kennis van pathologie, anatomie en fysiologie
  

Een delier is...

1. Een extreme verwardheidtoestand die nauwelijks optreedt
2. Een verwardheidstoestand die vaak gepaard gaat met onrust en hallucinaties
3. Te stoppen met antibiotica omdat het vaak door een infectie veroorzaakt wordt
4. Een toestand waar je niets aan kunt doen

Een delier ontstaat meestal binnen...

1. Minuten tot uren
2. Uren tot dagen
3. Dagen tot maanden
4. Maanden tot jaren

Van haloperidol wordt de patiënt...

1. Rustiger in zowel gedachten als bewegingen
2. Rustiger in gedachten maar actiever in bewegingen
3. Actiever in gedachten maar rustiger in bewegingen
4. Actiever in zowel gedachten als bewegingen

Factoren zoals slecht horen of slecht kunnen zien vergroten de kans op een delier...

1. Juist
2. Onjuist

''Delirium is een organisch psychiatrische stoornis,

veroorzaakt door een lichamelijke aandoening

of gebruik/onttrekking van een (genees)middel''

Diagnose 

• Diagnose delirium wordt vaak gemist
• Medische noodsituatie
• Complicaties van delirium:

1. Hogere mortaliteit (sterftekans)
2. Hogere morbiditeit (mate van ziek zijn) door vallen, doorliggen, etc.
3. Hoge intensiteit verpleegkundige zorg, langere opnameduur, vaker uitplaatsing verpleeghuis

Welke vormen van een delier zijn er?

Soorten delier

Hyper-actieve delirium:
korte reactietijd, toegenomen activiteit, directe motorische reactie, luid en veel praten, doelloos en vaak bewegen

Hypo-actieve (‘stil’) delirium:
lange reactietijd, afgenomen activiteit, trage motorische reactie, langzaam en onverstaanbaar praten, inactief, suf, steeds in slaap vallen

Waarvoor word de DOSS gebruikt?

Klinisch beeld

• Volledige beeld hoeft niet op te treden
• Meestal acuut begin
  
• Sterke wisselingen in symptomen
• Verwarde en heldere perioden wisselen elkaar af; ‘s nachts het meest ernstig

• Gestoorde aandacht en alertheid
  
• Gestoord denken
  
• Gestoorde waarneming
  
• Geheugenstoornis - desoriëntatie
• Gestoord dag-nachtritme
  
• Gestoorde psychomotoriek
  
• Stemmingsstoornis
  
• Gedragsstoornissen
  
• Overactiviteit
  
• Incontinentie voor urine en feces
  

Wat zijn oorzaken van een delier?

Oorzaken van een delier

• Metabole afwijkingen: dehydratie elektrolytstoornissen
  
• Infectie en koorts
  
• Polyfarmacie
  
• Gebruik van geneesmiddelen met een psychoactieve werking
• Endocriene stoornis
  
• Cerebrale hypoxie
  
• Intracraniële aandoening
• Narcose 

Risicofactoren

• Ouder dan 65 jaar
  
• Zelfverwaarlozing
  
• Visus - en gehoorstoornissen
  
• Cerebrale beschadiging
  
• Dementie
  
• Misbruik van alcohol en medicijnen in de anamnese
  
• Delirium in de anamnese
  
• Psychiatrische voorgeschiedenis
  

Luxerende factoren

• Stress rond opname
  
• Stoornissen in het waak/slaapritme
  
• Overstimulatie of te geringe prikkeling van de zintuigen
  
• Blaasretentie of obstipatie
  
• Pijn
  
• Gedwongen immobiliteit
  
• Koorts
  

Begeleiding bij een delier?
(rol van vpk)

Begeleiding delier

• Luxerende factoren doornemen en zo mogelijk wegnemen
  
• Anamnese: intoxicaties (alcohol?)/ delirium?
  
• Observaties van gedrag en voortekenen en werking medicatie en bijwerking
  
• Rapportage (feitelijk en concreet)
  
• Continuïteit (verpleegplan en verplk.)
  
• Voorlichten familie
  
• Nabespreken met de patiënt
  

Begeleiding delier

• Oriëntatie verbeteren (raam, klok, krant, bril, gehoorapparaat)
  
• Begrip (concreet, oogcontact)
  
• Bewaking (niet alleen laten, fixeren)
  
• Omgeving zo vertrouwd mogelijk maken
  
• Prikkeldosering (rust, gedimd licht, niet teveel of te lang contact)
  

Opdracht leefstijladviezen

In groepjes uitwerking meest voorkomende binnen het ziekenhuis:  hypercholesterolemie, hypertensie, obesitas, diabetes mellitus en hart- en vaatziekten

1. Wat houdt het ziektebeeld in? 
2. Welke leefstijladviezen zouden jullie geven en waarom? 
3. Hoe zou je dit gaan aanpakken in de praktijk?

20 minuten de tijd voor de uitwerking. Daarna presenteren aan de groep.