Oefenen H4,5,6-2

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 2

Nederlands 2-4

Doel deze les:

1. Oefenen voor SO Lezen H4,5,6
2. Je weet wat feiten, meningen en argumenten zijn
3. Je weet hoe je kan zien voor welk publiek een tekst is geschreven
4. Je weet hoe je de betrouwbaarheid van een tekst kan checken

FEIT

- Uitspraak over iets wat waar of niet waar is

- Een feit kan je controleren

Voorbeeld van een feit:

De helft van de veertienjarigen in Nederland krijgt €50,00 kleedgeld per maand.

Je kunt controleren of dit waar is door in de krant te kijken of het op internet op te zoeken.

MENING (STANDPUNT)

- Wat iemand ergens van vindt

Het is niet controleerbaar

-Je kunt het eens of oneens zijn

- signaalwoorden: ik vind, volgens mij, naar mijn mening...

Voorbeeld van een mening (standpunt):

Ik vind het goed dat jongeren kleedgeld krijgen.

ARGUMENT (REDEN)

- Een argument is een uitleg waarmee je een mening verdedigt.

- Signaalwoorden: want, namelijk, omdat, immers...

Voorbeeld van een argument (reden):

Ik vind het goed dat jongeren kleedgeld krijgen (mening), want dan leren zij met geld omgaan (argument).

Tekst en publiek

Een schrijver wil meestal dat zijn tekst door een bepaalde groep mensen gelezen wordt: het publiek. 

Bijvoorbeeld: jongeren, voetbalfans, gamers, volwassenen. 

Een schrijver houdt bij het schrijven van de tekst rekening met het publiek.

1. Onderwerp
2. Taalgebruik
3. Lay-out
4. Bron

Tekst en publiek

• het onderwerp: een tekst over de gaafste achtbanen in Europa is bijvoorbeeld bedoeld voor jongeren. Een tekst over het schilderen van je huis is bedoeld voor volwassenen.

• het taalgebruik: teksten voor jongeren hebben bijvoorbeeld veel moderne en nieuwe woorden en de lezer wordt meestal met ‘je’ aangesproken. In een tekst voor volwassenen wordt de lezer vaker met ‘u’ aangesproken.

Tekst en publiek

• de bron: een tekst in Bobo is voor kinderen bedoeld, een tekst in 7Days voor jongeren en een tekst in het tijdschrift LINDA. voor volwassen vrouwen.
• de lay-out (opmaak): in tijdschriften en op websites voor jongeren zie je veel illustraties, grote koppen, veel kleuren en lettertypen. Ingewikkelde teksten voor volwassenen zien er vaak saaier uit dan teksten voor jongeren.
  

Lees (en beluister) de tekst.

Wat is het onderwerp van de tekst?

1. Vivera
2. Natuur & Milieu
3. Wereldwijde voedselverdeling
4. Flexitariër

Wat voor soort tekst is de tekst?

1. advertentie
2. nieuwsbericht
3. reactie op een website

Wat is een flexitariër?

Hoe wordt het onderwerp in de tekst ingeleid?

1. met een aanleiding voor het schrijven van de tekst
2. met de mening van een deskundige
3. met een korte samenvatting van de tekst

Wat wil Natuur & Milieu bereiken met de campagne?

Wat is de mening van Natuur & Milieu over de toename van het aantal felexitariërs?

In alinea 2 staat dat het goed is om niet alle dagen vlees te eten. Welke drie argumenten worden daarbij genoemd?

Wat is het doel de tekst?

1. adviseren
2. informeren
3. overhalen

Voor welk publiek is deze tekst geschreven?

1. Volwassenen
2. Jongeren
3. Flexitariërs
4. Volwassenen en jongeren

Welke functie heeft de afbeelding bij de tekst?

1. Extra informatie geven
2. Informatie uit de tekst uitleggen
3. De aandacht trekken van de lezer
4. Voor opvulling

Zelfstandig werken

Wat ga je doen?

1. Je maakt deze les af vanaf slide 22.
2. 2A:https://LessonUp.app/invite/h/gvmRQeE5TAEdaRPwR
3. 2B: https://LessonUp.app/invite/h/BeQGyFaogFSNyh9BG

Lees (en beluister) de tekst.

Wat is het onderwerp van de tekst?

1. gezond eten
2. gezonde kantine
3. overgewicht bij jongeren
4. pauze op de middelbare school

Op welke manier wordt de tekst ingeleid?

1. In de inleiding staat een samenvatting van de tekst
2. In de inleiding vertelt de schrijver een persoonlijke ervaring
3. In de inleiding wordt een belangrijk persoon voorgesteld

Voor welk publiek is deze tekst geschreven?

1. Jongeren
2. Volwassenen

In welke alinea lees je de mening van de overheid en het voedingscentrum?

In welke alinea('s) lees je de mening van de schrijver?

Aan welk signaalwoord herken je de mening van de overheid en het voedingscentrum?

Welke drie argumenten geven de overheid en het voedingscentrum voor hun mening?

Leg uit waarom de schrijver denkt dat de 'gezonde kantine' er niet voor gaat zorgen dat jongeren gezonder gaan eten.