V4 - TH4 - (V5) - DNA - les 8

Thema 4 (V5) DNA

BS 2 + 3 + 4 
DNA-replicatie8 -> transcriptie -> translatie
1 / 32
suivant
Slide 1: Diapositive
BiologieMiddelbare schoolvwoLeerjaar 4

Cette leçon contient 32 diapositives, avec diapositives de texte.

time-iconLa durée de la leçon est: 45 min

Éléments de cette leçon

Thema 4 (V5) DNA

BS 2 + 3 + 4 
DNA-replicatie8 -> transcriptie -> translatie

Slide 1 - Diapositive

Overzicht
BS2          BS3                BS4

Slide 2 - Diapositive

DNA - bouwstenen
nucleotiden (naar eerste ontdekking in nucleus)
nucleïnezuur
  • monosacharine = suiker: deoxyribose
  • fosfaatgroep 
  • stikstofbase:
     A = adenine
     T = thymine
     C = cytosine
     G = guanine 

Slide 3 - Diapositive

DNA - bouwstenen
nucleotiden:
aan elkaar gekoppeld
- lange keten - enkelstrengs DNA

- 2 ketens enkelsstrengs DNA worden d.m.v. 
baseparing aan elkaar verbonden 
  • A's met T's 
  • C's met G's 

Slide 4 - Diapositive

replicatie
wat: 
  • replicatie
waarom: 
  • zodat er het genetisch materiaal na celdeling in beide cellen aanwezig is
hoe: 
  • DNA-polymerase maakt een kopie

Slide 5 - Diapositive

replicatie
  • replicatiestartpunt in midden replicatiebel
  • primers (RNA) voor start
  • leidend: (op 3' naar 5') of wel van 5' naar 3' in een keer door
  • volgende in stapjes: Okazaki fragmenten met

Slide 6 - Diapositive

DNA replicatie 
let op: 
  • tijdens S-fase in celcyclus
  • na M-fase (mitose) 2 gelijke cellen

Slide 7 - Diapositive

Overzicht
BS2          BS3                BS4

Slide 8 - Diapositive

replicatie
  • kopieren DNA
  • allen in S-fase van celdeling
  • DNA-polymerase 
  • ATGC-bouwstenen
  • bron: beide strengen van het DNA 
  • hulp van ssDNA-binding proteins 
transcriptie
  • herschrijven naar RNA
  • in alle fasen
  • RNA-polymerase 

  • AUGC-bouwstenen
  • bron: coderende streng
  • hulp van transcriptiefactoren

Slide 9 - Diapositive

Slide 10 - Diapositive

Slide 11 - Diapositive

Voorbeeld
         DNA 3'-TTACCAAAGCTGATGT-5'
pre-mRNA 5'-AAUGGUUUCGACUACA-3'

Slide 12 - Diapositive

RNA-processing
exon:
  • coderende stuk

intron:
  • niet coderend stuk
  • wordt verwijderd 
  • =splicing

Slide 13 - Diapositive

RNA-processing: splicing

Slide 14 - Diapositive

RNA-processing: splicing
spliceosoom knipt de introns uit het pre-mRNA en plakt de axonen weer aan elkaar: resultaat = mRNA

Slide 15 - Diapositive

binas 
71H

Slide 16 - Diapositive

Overzicht
BS2          BS3                BS4

Slide 17 - Diapositive

transcriptie
  • RNA polymerase
  • herschrijven DNA naar RNA
  • bouwstenen AUGC 
  • in celkern -> naar cytoplasma 
  • start: promotor
  • einde: eindsignaal

translatie 
  • in ribosomen 
  • gebruikt codons in het RNA 
  • bouwstenen: aminozuren
  • in cytoplasma 
  • start: AUG / methionine
  • stop: stopcodon

Slide 18 - Diapositive

van RNA naar eiwitten
thema 1: locatie = ribosomen
wat hebben de ribosomen nodig? 
  • RNA
  • aflezen per drie nucleotiden = codon = triplet = tripletcode
  • hoe? zie tabel binas 67H

Slide 19 - Diapositive

BiNaS 67H
leer deze tabel af te lezen! 

1e base -> 1e kolom

2e base -> horizontaal

3e base -> laatste kolom


Slide 20 - Diapositive

BiNaS 67H
vb: CAG
1e base
  • C: 1e kolom
2e base
  • A:  horizontaal
3e base
  • G: laatste kolom

Slide 21 - Diapositive

BiNaS 67H
vb: CAG
1e base
  • C: 1e kolom
2e base
  • A:  horizontaal
3e base
  • G: laatste kolom

Slide 22 - Diapositive

translatie 
wie? 
  • ribosoom 
wat? 
  • koppels de aminozuren uit het cytoplasma aan elkaar
hoe? 
  • met behulp van tRNA, complementair aan de codons

Slide 23 - Diapositive

tRNA 
  • kleine stukjes enkel strengs RNA (wel met 3D vorm)
  • anticodon voor aminozuur

Slide 24 - Diapositive

ribosoom
bestaan uit: rRNA en eiwitten

kleine deel:
mRNA-bindingsplaats 

grote deel: 
3-tRNA-bindingsplaatsen
(transfer RNA) 

Slide 25 - Diapositive

ribosoom
tRNA-bindingsplaatsen: 
  • E = exit
  • P = peptidebinding
  • A = activatie 

Slide 26 - Diapositive

ribosoom

Slide 27 - Diapositive

Slide 28 - Diapositive

polyribosomen
  • 1 RNA molecuul
  • meerdere ribosomen 
    tegelijk aan het werk
  • release factor =
    plek met stopcodon = 
    loslaten keten

Slide 29 - Diapositive

verse eiwitten 
  • in cytoplasma
  • eerst 3D-bewerking
  • eerste bewerking in ER
  • uitgebreidere bewerking 
    in golgisysteem

Slide 30 - Diapositive

vragen? 

Slide 31 - Diapositive

maak opgaven 

23 t/m 26

of ga leren voor de toets :-)

Slide 32 - Diapositive