DV 32/42

• Dierverzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Week 2 Herpeten

Spijsverteringsstelsel amfibieën & voersoorten reptielen.

Leerdoelen:

- Onderdelen en functies van het spijsverteringsstelsel bij herpeten herkennen en benoemen.

- Herkennen van verschillende soorten voersoorten en supplementen

Amfibie

- Koudbloedig

- Tweeslachtig

- Geen haar

- Gebruiken 10% energie

-  Weinig voeding nodig

-  Voornamelijk carnivoor, in het larvestadium herbivoor

- Vertering vindt alleen plaats als het warm is!

Transport

- Hoe wordt zuurstof getransporteerd?

- Hebben amfibieën een dubbele of enkele bloedsomloop?

- Waarvoor moet er zuurstof door het lichaam verplaatst worden?

Organen 

Schrijf alle organen van het spijsverteringsstelsel op.

Kikker (mondholte)

- Larven

   - voedsel wordt verkleind met tanden

- Kikkervisjes

     - Filteren voedseldeeltjes

Tong kikker

- Kleverig

- Gericht snel wegschieten en intrekken

- Prooi wordt vastgegrepen

- Met gesloten ogen

Uitzonderingen:

- Tongloos

- Tong vast aan de bek

Het gebit

- In zijn geheel opgegeten

- Geen onderscheid in tanden

- Hap - slik - weg!

- Gebit verschilt per amfibie

Zintuigen

- Alle 5 zintuigen

- Verschilt per amfibie

- Zintuigen kikker

Ogen:

- kunnen 360 graden kijken, verticaal en rond

- Neemt alleen vormen waar

- Van nature bijziend tot 6 centimeter

- Afzonderlijk van elkaar bewegen

Keel

- Strottenklepje zorgt bij het slikken dat voedsel de maag in gaat en niet in de longen.

- Strottenklep staat open om lucht naar de longen toe te laten.

Slokdarm

- Slappe dunne buis

- Bestaat uit twee spierlagen

     - Kringspieren (in de rondte)

     - Lengtespieren (in de lengte)

- Duwen voedsel naar de maag

- Peristaltische bewegingen

Maag-darmkanaal

Alvleesklier

- Maakt verteringssappen aan voor de vertering van het voedsel.

- Maakt hormonen voor de opslag van suikers.

Lever en galblaas

- Onschadelijk maken ongewenste stoffen

      - Gifstoffen, medicatie en afvalstoffen

- Opslag nuttige stoffen

     - vetten, suikers en vitamines

- Aanmaak nuttige stoffen

     - vitamines

- Produceren gal

      - Galblaas slaat gal tijdelijk op

      - Galblaas staat gal af aan de dunne darm

Dunne darm

- Bij planteneters langer dan bij vleeseters

- Lengte ligt aan de diersoort

- Voedseldeeltjes worden verkleind

- Opnemen van voedingsstoffen in het bloed

Dikke darm

- Water wordt onttrokken en afgegeven

- Ontlasting bestaat uit voedselresten, afgestorven darmcellen, overgebleven verteringssappen en bacteriën

Cloaca

Voersoorten

Welke soorten voeding zijn er voor reptielen?

Voersoorten

- Dierlijke producten

- Insecten (ongewervelden)

- Groenten en fruit

- Water

Dierlijke producten

- Karkassen

- Hele prooi

- Vlees

- Vissen

- Schaaldieren

- Eieren

- Insecten en andere ongewervelde dieren

Dierlijke producten

- Eiwitkwaliteit is hoog

  goede verteerbaarheid

  goede biologische waarde

- Keratine (haren, veren, nagels) is slecht verteerbaar.

- Collageen (bot en pezen) is slecht verteerbaar.

Biologische waarde

- Wordt bepaald door de aminozurensamenstelling.

- Hoe meer het lijkt op lichaamseiwit hoe hoger.

- Hoogste waarde in eieren, melk en een compleet dier.

Bevindingen vlees 

Eiwitten goed vertegenwoordigd, overige waarden te laag.

IJzergehalte is laag, door het leegbloeden verdwijnt het ijzer.

Hoog vetgehalte in vlees voorkomt plek voor andere voedingsstoffen.

Advies: Zo volledig mogelijke prooidieren aanbieden/voeren.

Insecten (ongewervelden)

- Insecteneters eten meer dan alleen insecten

 - spinachtigen, kreeftachtigen (pissebedden), slakken en wormen

- Voederdieren zijn geselecteerd op kweek (veelal plaagdieren).

- Samenstelling varieert sterk =

     Vrijwel onmogelijk zonder supplementen.

Calcium en fosfor

- Inwendig skelet ontbreekt bij ongewervelden:

1. Exoskelet opgebouwd uit ‘chitine’

2. (extreem) laag calciumgehalte 

3.Ongunstige verhouding

Supplementeren

Buitenkant bepoederen met supplement

  let op verschillen bij kleine en grote prooidieren

  supplement spoelt gemakkelijk weg

Voedseldieren voeding verstrekken met calcium

  calcium verstoort het vervellingsproces en dieren sterven

  van calcium voorzien kort voor ze gevoerd worden

Hygiëne

Resten dienen volgens de wettelijke vastgelegde procedures afgevoerd te worden.

Volg bedrijfsvoorschriften nauwkeurig.

Aanbieden voedseldieren

Probeer waar mogelijk te variëren

Ook ongewervelden uit andere klassen zijn een waardevolle aanvulling

Gebruik eventueel surplus dieren als voedseldieren

 - wandelende takken, kakkerlakken, agaatslakken etc.

Groente en fruit

- Biologisch gezien is fruit het deel van de plant met de zaden.

- Bij voeding verstaan we onder fruit plantaardige producten die zoet en vlezig zijn en rauw eetbaar.

- Frugivoren

Conclusie fruit

- Eiwitarm

- Wild fruit bevat meer vezels.

- Suikers in gekweekt fruit 2x zo hoog.

         - Overgewicht en verschijnselen van suikerziekte

         - Fruit verdringt andere voedingsproducten

- Veel fruit bevat net zoveel vitamine C als groente

- Goed als beloning of voor medicatie

Conclusie groente

- Groente komt iets meer overeen met natuurlijk fruit.

- Gehalten verschillen onderling (sterk).

- Wortel lijkt qua gehalten op fruit.

Gevaarlijke groente

- Koolsoorten bevatten ‘goitrogene’ en blokkeren opname van jodium = schildklierproblemen.

- Ongekookte peulvruchten bevatten gifstoffen om de vrucht te beschermen. Bevat veel zetmeel wat slecht te verteren valt.

- Groene delen van de aardappel(plant) bevatten ‘solanine’. = diarree en braken.

Waar hangt de waterbehoefte vanaf