Diagnostische toets diergedrag

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Hieronder wordt een aantal gebeurtenissen genoemd: wat is gedrag?

1. in de herfst laten veel bomen hun bladeren vallen
2. de wind uit het noordwesten fluit door het riet
3. de regen zorgt ervoor dat de rivieren overstromen
4. een goudvis zwemt heen en weer

Is de volgende bewering goed of fout?
Pien zwaait naar haar vriendin. Dit is een voorbeeld van verbaal gedrag.

1. goed
2. fout

Is de volgende bewering goed of fout?
Bij zilvermeeuwen heet de rangorde binnen de groep pikorde

1. goed
2. fout

Is de volgende bewering goed of fout?
Een kat voelt zich bedreigd door een andere kat. Hij maakt zich groot en zet zijn haren op. Dit is een voorbeeld van lichaamstaal.

1. goed
2. fout

Een voorbeeld van een uitwendige prikkel is

1. temperatuur
2. honger
3. dorst
4. de werking van hormonen

Een hond haalt de krant voor zijn baas.
Welk soort gedrag vertoont de hond?

1. zowel aangeleerd als aangeboren gedrag
2. aangeboren gedrag
3. aangeleerd gedrag

Een kraaghagedis zet bij gevaar zijn kraag op.
Een vijand zal hierdoor afgeschrikt worden.
Hoe noemen we zo’n prikkel?

1. een inwendige prikkel
2. een supranormale prikkel
3. een impuls

Hoe wordt het voortplantingsgedrag bij vogels genoemd?

1. balts
2. broedzorg
3. bronstig

Professor Tinbergen heeft ook proeven gedaan waarbij hij het
territoriumgedrag van stekelbaarsjes onderzocht.
Wat is volgens de resultaten van deze proeven de prikkel waarop stekelbaarsmannetjes reageren met dreiggedrag?

1. dikke buik
2. lengte staart
3. rode buik kleur
4. staren naar elkaar

Hoe heet het gedrag van soortgenoten ten opzichte van
elkaar?

Esther maakt een proefwerk biologie en vindt het heel moeilijk. Terwijl zij probeert het proefwerk te maken vertoont ze door de zenuwen af en toe ander gedrag dat niet bij het maken van het proefwerk past.
Noteer twee signalen waaraan je het zenuwachtige gevoel van Esther waarschijnlijk kunt herkennen.

Wat voor soort gedrag zijn de signalen die Esther vertoont?

In een natuurfilm is te zien hoe een panter een kudde
grazende antilopen besluipt. Als hij op enkele meters afstand
van de antilopen is, neemt hij een aanloop om een van de
antilopen te bespringen. De antilopen zien de panter op het
allerlaatste moment en sprinten weg. Wat is de motiverende factor voor het sluipgedrag van de panter?

In een natuurfilm is te zien hoe een panter een kudde
grazende antilopen besluipt. Als hij op enkele meters afstand
van de antilopen is, neemt hij een aanloop om een van de
antilopen te bespringen. De antilopen zien de panter op het
allerlaatste moment en sprinten weg.
Wat is de prikkel voor het sluipgedrag van de panter?

In een natuurfilm is te zien hoe een panter een kudde
grazende antilopen besluipt. Als hij op enkele meters afstand
van de antilopen is, neemt hij een aanloop om een van de
antilopen te bespringen. De antilopen zien de panter op het
allerlaatste moment en sprinten weg. Wat is de prikkel voor het vluchtgedrag van de antilopen?

Een voetballer krijgt een rode kaart van een scheidsrechter. De voetballer is het hier niet mee eens. Toch richt de voetballer zijn boosheid niet op de scheidsrechter.
De voetballer draait zich van de scheidsrechter, trekt een heel boos gezicht en schopt tegen een graspol.
Leg uit waarom de voetballer zich afreageert op de graspol.

Hieronder staan vier manieren van leren voor een wiskundeles beschreven.
a Als je drie opgaven extra goed hebt gemaakt krijg je een punt erbij op je toets.
b Je verzint een manier om een formule te onthouden.
c Om een som op een rekenmachine te leren maken doe je de instructie van de docent precies na.
d Om te leren werken met een geodriehoek teken je vijf driehoeken.
Welke manier van leren hoort bij de zinnen a tot en met d? Noteer achter de letter a tot en met d de juiste manier van leren.

Wat is aangeboren gedrag?

1. Alles wat een mens of dier doet.
2. Een snelle reactie die onbewust gebeurt
3. Gedrag dat je vanaf je geboorte al hebt.
4. Prikkels waar soortgenoten op reageren.

Zoek een foto van de spiegel dans bij futen

Koekoeken leggen hun ei in het nest van andere soorten
vogels. Zodra er een paar eitjes in een nest liggen, legt
de koekoek er één bij. Als de jonge koekoek uit het ei is gekomen, duwt hij de andere eieren en jongen het nest uit.
Wanneer een van de gastouders komt aanvliegen met
insecten, doet het koekoeksjong zijn snavel wijd open.
Wat is de prikkel waardoor de gastouder de jonge koekoek de insecten voert? Maak een foto van deze prikkel.

Wat is de inwendige prikkel voor het koekoeksjong om
zijn snavel wijd open te doen?

Bij een onderzoek naar het gedrag van jonge eendjes worden
enkele eendeneieren uitgebroed door een kip. Tijdens het
onderzoek zijn er geen andere eenden in de buurt.
Als de jonge eendjes uit het ei komen, beschouwen ze de kip
als hun ‘moeder’. Ze lopen achter de kip aan, zoals pas
uitgekomen eendjes achter een moeder eend aanlopen.
Als de kip bij een sloot komt, springen de eendjes zonder
aarzelen in het water en zwemmen heen en weer. De kip blijft
op de kant achter en loopt langs de sloot op en neer op de
plek waar de eendjes in de sloot zwemmen. Na het uitkomen van de eieren leren de jonge eendjes
dat de kip hun ‘moeder’ is.
Hoe wordt deze vorm van leren genoemd?
dat de kip hun ‘moeder’ is.
Hoe wordt deze vorm van leren genoemd?

Als de eendjes aan de slootkant komen, springen ze in
het water.
Is dit gedrag erfelijk of aangeleerd? Leg je antwoord uit

Mannetjes vossen bakenen hun territorium af met geursporen van urine. Andere vossen weten hierdoor waar de grenzen van het territorium van deze vos liggen.
Twee leerlingen doen een uitspraak over de functie van de geursporen van de vos.
Maria zegt: ‘Door geursporen hoeven de mannetjes onderling minder te vechten.’
Jan zegt: ‘De geursporen zijn alleen voor de vossenmannetjes belangrijk.’
Welke leerling heeft een juiste stelling?

1. Jan
2. Maria
3. Jan en Maria
4. Geen van beide