B97 Endogene en exogene krachten

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1,2

B97 Endogene en exogene krachten

Leerdoel

In deze les leer je 

- uit welke lagen de aarde is opgebouwd.

- wat endogene en exogene krachten zijn.

- op welke 3 manieren de platen ten opzichte van elkaar bewegen.

Schrijf de vraag en het antwoord in je schrift.

1. Waarom groeit de bevolking?
2. Hoe verschilt de groei van de bevolking per land?
3. Waarom wonen op sommige plekken veel mensen?
4. Waarom wonen op sommige plekken weinig mensen?

Opbouw van de aarde:

1.  = aardkorst 

     - Afgekoeld vast gesteente

     - Bestaat uit platen/schollen

     - Platen bewegen ten opzichte van elkaar

     - Oceanische platen: tussen 7 en 10 km dik.

     - Continentale platen: 35 tot 40 km dik.

 2. = aardmantel 

     - Stroperig vloeibaar gesteente (= magma)

     - Gesteente stroomt traag rond.

3. = aardkern

Exogene krachten

Endogene krachten

Aardkorst verandert voortdurend van vorm door natuurkrachten:

• Exogene krachten = krachten die de aardkorst van buitenaf veranderen.

• Endogene krachten = krachten die de aardkorst van binnenuit veranderen.
  

  

Schrijf de vraag en het antwoord in je schrift.

1. Waarom groeit de bevolking?
2. Hoe verschilt de groei van de bevolking per land?
3. Waarom wonen op sommige plekken veel mensen?
4. Waarom wonen op sommige plekken weinig mensen?

Exogene krachten: weer en plantengroei zorgen dat harde steenschaal in stukjes uiteenvalt.

• Verwering = Het uiteenvallen van gesteente onder invloed van weer en plantengroei (B115).
• Erosie = Het uitschuren en afschuren van hard gesteente door met verweringsmateriaal geladen water, ijs of wind (B116).

Endogene krachten: hitte

Waarom is de aardkorst gebarsten en bewegen de platen?

• Hoe dieper hoe warmer
  
• Door grote hitte is gesteente vloeibaar (magma) en gaat het stromen. 
• Breuken (= barsten of scheuren tussen de platen) ontstaan door traag rond stromend gesteente in de aardmantel (= convectiestromen). 

Convectiestromen

Naar elkaar toe

Uit elkaar

Langs elkaar

3 verschillende plaatbewegingen

Op welke manieren bewegen de platen? (mavo)

• Langs elkaar
  
• Uit elkaar
  
• Naar elkaar toe
  

Op welke manieren bewegen de platen? (havo/vwo)

• Langs elkaar = transforme beweging
  
• Uit elkaar = divergente beweging
  
• Naar elkaar toe = convergente beweging

Schuif de plaatbewegingen naar de juiste plaats.

http://www.schooltv.nl/video/de-opbouw-van-de-aarde-een-vloeibare-bol-met-een-dun-korstje/

Opbouw van de aarde

Oceanische korst:

• tussen 7 en 10 km dik.

Continentale korst:

• 35 tot 40 km dik.

Aardkorst

Leerdoel

In deze les leer je 

- uit welke lagen de aarde is opgebouwd.

- wat endogene en exogene krachten zijn.

- op welke 3 manieren de platen ten opzichte van elkaar bewegen.