Les 4. Methodisch werken- Observeren

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 1

Les 4- Observeren 

Wat gaan we doen? 

- Terugblikken 

Vooruitkijken: 

- Valkuilen bij observeren 

- Methodisch observeren en observatie methoden

- Jouw positie als observator 

- Observatie methode 'KIJK'

Lesdoelen 

Aan het eind van de les; 

• Kan de student, valkuilen tijdens observeren herkennen en toelichten. 
• Weet de student wat methodisch observeren inhoudt.
• Kan de student toelichten wat methodisch observeren inhoudt en de verschillende observatie methoden onderscheiden. 

Lesdoelen 

Aan het eind van de les; 

• Weet de student wat de onderdelen zijn van een observatie plan

Terugblikken

Wat hebben we gedaan? 

- definitie van methodisch observeren

- betrouwbaar observeren

-stimulus en response 

- factoren die observeren beïnvloeden

Wat hoort er niet bij?
De 4 basisbehoeften van kinderen zijn..

1. Veilige omgeving
2. Leiding hebben
3. Autonomie
4. Hechtingsfiguur

Hoe weet je of je observatie valide(betrouwbaar) is?

Wat hoort er niet bij?
Voorbeelden van waarneembaar gedrag zijn...

1. Lopende kinderen
2. Pratende kinderen
3. Kinderen die rennen
4. Kinderen die nadenken

Wat houden de begrippen stimulus en response ook alweer in?

Factoren zijn ook van invloed op gedrag van de mens. Schrijf 2 factoren op.

Een kindje die je niet in de ogen aankijkt , als je met hem praat..

1. Omgevingsfactor
2. Fysieke factor
3. Psychische factoren
4. Culturele factor

Fysieke factoren zijn altijd heel gemakkelijk te herkennen..

1. Juist
2. Onjuist

Psychische factoren zijn vaak onzichtbaar. Waarom is dat zo?

Valkuilen bij observeren 

 Interpretatie van een gebeurtenis  is erg persoonlijk. 

Bij observeren kunnen 2 mensen dezelfde situatie volledig anders waarnemen. Dat komt omdat iedereen de werkelijkheid om zich heen altijd subjectief, gekleurd, waarneemt.

Daarom is het belangrijk dat je weet hoe je objectief observeert. Objectief betekent: gebaseerd op feiten. 

Valkuilen bij observeren 

- Je eigen mening. 

Bijv. een beweeglijk kind. 

- Emotionele betrokkenheid. 

Bijv. je lievelingskindje op de KO of Basisschool

Valkuilen bij observeren 

- Halo- effect 

Het effect dat gunstige eigenschappen van een persoon de minder gunstige eigenschappen wegdrukken. 

-Horn-effect

Het effect dat negatieve eigenschappen van een persoon de hele kijk op de persoon bepalen.

Halo- effect 

Horn- effect 

Valkuilen bij observeren 

- Vooroordeel 

Een vooroordeel is een mening over iets of iemand, die niet op feiten berust. 

- Projectie 

Bij projectie zie je eigenschappen en ideeën van jezelf in de ander. Je geeft dan jouw eigen gedachten, gevoelens, verlangens en eigenschappen aan dat kind, waardoor je gedrag een verkeerde betekenis geeft. 

Valkuilen bij observeren 

- Stemming

bijv. Vermoeidheid. Vrolijkheid ect 

- Ervaring in observeren

Nadeel; je ziet alles met een beroepsblik 

Methodisch observeren 

Methodisch observeren 

Waarnemen, signaleren en observeren

--->

Conclusie  

Deze conclusie is  de eerste stap van het methodisch proces. Het is je beginsituatie. 

Vanuit die beginsituatie beschrijf je doelen en maak je een plan en ga je uiteindelijk evalueren 

Methodisch observeren 

- Doelgericht -Een observatie heeft altijd een doel.

(onderzoeksvraag of  beschrijvende observatie)

- Planmatig - Je observeert systematisch volgens een plan en dit leg je zo concreet mogelijk vast in een observatieplan. 

 

Onderzoeksvraag en Beschrijvende observatie 

Je begint met een vraag die je wilt beantwoorden.

(Onderzoeksvraag)

Kan je (nog) geen onderzoeksvraag opstellen dan begin je met een beschrijvende observatie. 

Een beschrijvende observatie schrijf je alles op wat je opvalt.

 De verzamelde informatie, gebruik je weer voor het maken van een concrete vraagstelling. 

Onderdelen observatieplan 

1 Aanleiding

2 Observatiedoel en de onderzoeksvraag

3 Concreet gedrag

4 Observatiecategorieën

5 Observatiemethode

6 Plaats en tijd

7 Algemene gegevens

5. Observatiemethoden

De observatiemethode is de manier waarop je gedrag systematisch en doelgericht observeert. 

Onder te verdelen in 4 hoofdgroepen: 

1.participerend/gestructureerd;

2.participerend/ongestructureerd;

3.niet-participerend/gestructureerd;

4.niet-participerend/ongestructureerd.

Participerend/ Niet- participerend 

Bij een participerende observatie neem je als observator zelf deel aan de te observeren situatie. 

Bij een niet-participerende observatie ben je alleen maar toeschouwer. 

Ongestructureerd/ Gestructureerde 

Bij een ongestructureerde observatie ligt niet vast hoe je precies gaat observeren en volgens welke regels. 

Bij een gestructureerde observatie weet je precies wat je gaat observeren en volgens welke regels. 

Hulpmiddelen bij observatie 

Pen en papier, of een laptop zijn voldoende als je op school of in het kindercentrum observeert. 

Observatie methode 

'KIJK'

KIJK! is het meest gebruikte systeem voor observatie en registratie op basisscholen en kindercentra. 

Opdracht

Maak de opdrachten 4 

Thieme opdrachten 

Ik;

1. Begrijp de theorie en heb al mijn opdrachten af
2. Begrijp de theorie nog niet zo goed, maar ik werk eraan
3. Begrijp de theorie niet en moet meer uitleg