27 oktober 2.1 Wereldrijken rondom de Middellandse Zee

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Wat doen we vandaag?

• Leerdoelen 
  
• Paragraaf 2.1
  
• Samenvatten 2.1

Vragen van de dag 

In 

- Hoe kwamen twee machtige wereldrijken in de Middellandse Zee tegenover elkaar te staan ?

- Hoe  gingen de twee rijken om met de godsdiensten? 

- Hoe ging de handel achteruit?

- Was er slavernij? 

Vragen huiswerk?

2.1 Wereldrijken rondom de Middellandse Zee

Planning

- Leerdoelen

- Uitleg

- Opdracht

- Leerdoelen

Noem twee wereldrijken nu.

Twee Wereldrijken

• Spaanse rijk
• Ottomaanse rijk

Twee wereldrijken

• Karel erfde van ouders en schoonouders Spanje, Nederlanden, Duitsland, Oostenrijk en andere landen in Midden Europa.
• Door de ontdekkingen veroverde Karel V grote delen van Midden- Zuid-Amerika.
• Nadat Karel gestorven was kreeg Filips II Spanje en de Nederlanden. Karels broer Ferdinand kreeg Oostenrijk/Dld.

Wat betekent Reconquista?

tot minuut 2.40

Wereldrijken

• Osman stichter Ottomaanse rijk
• Veroveringen Balkan en Anatolië.
• Einde aan Byzantijnse rijk (val van Constantinopel
• Ottomaanse leider was zowel politiek leider van het rijk, maar ook geestelijk leider van de islam.
• Symbool: Halve maan

Wereldrijken in strijd

• Ottomanen streden tegen de Spaanse/Oostenrijkse Habsburgers om de macht in Europa.
• Hongarije strijd
• Ottomanen voor de poorten van Wenen (tegengehouden).
• Ottomanen veroverden Midden Oosten en Noord-Afrika
• Op de Middellandse Zee beide wereldrijken ongeveer even sterk.

Strijd tussen Ottomanen en Habsburgers voor Szigetvar Hongarije, 1566

Slag bij Lepanto

Spanjaarden en Ottomanen vochten bij Lepanto (in de buurt van Griekenland).

Spanjaarden wonnen.

Ottomanen gingen niet verder westelijk in het Middellandse Zeegebied.

Hoe noemen we Constantinopel tegenwoordig?

Omgaan met godsdiensten

• Strijd tussen Ottomanen en Spanjaarden zagen beiden als heilige strijd.
• Ottomanen gingen tolerant om met joden en christenen.
• Joden en christenen moesten in Ottomaanse rijk meer belasting betalen en accepteren dat de islam boven hen stond (gehoorzamen). 

Achteruitgang in de handel

• Opkomst Ottomanen 

Venetië en Genua actief in de handel op de Middellandse Zee tussen Europa en Azië.

Reden voor achteruitgang in de handel

• Ottomanen veroveren Constantinopel
• Ottomanen veroveren de Italiaanse handelsposten in het oosten van de Middellandse Zee en aan de Zwarte Zee.
• Gevolg: Italianen moeten meer betalen voor handelswaar.
• Verder maken piraten de Middellandse Zee onveilig.

Noem twee redenen waarom de handel op de Middellandse Zee achteruitging.

"Een oorzaak van de ontdekkingsreizen is de achteruitgang van de handel op de Middellandse Zee". Leg uit dat deze stelling klopt.

Welke slavernij was er 

In het Ottomaanse rijk?

In het Spaanse rijk? 

Aan het werk. 

• Maak een samenvatting van par. 2.1. 
  
• Maak de vragen bij "Introductie" en bij 2.1, vraag 1 t/m 4.

Dit is ook huiswerk.