Les 6 - voegwoorden

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Lesprogramma

• Inleveren boekopdracht
• Laatste nieuwe woordsoorten: voegwoorden (uitleg)
• zelfstandig oefenen

Lesdoel

Aan het eind van de les weet je wat voegwoorden zijn en kun je ze uit zinnen halen en benoemen.

Herhaling

In het verleden heb je geleerd dat er enkelvoudige en samengestelde zinnen zijn.

Enkelvoudige zinnen hebben 1 persoonsvorm.

Samengestelde zinnen hebben 2 of meerdere persoonsvormen. (Zinnen worden dus aan elkaar geplakt.)

Herhaling

Op het moment dat je een samengestelde zin gaat maken, gebruik je verbindingswoorden om enkelvoudige zinnen aan elkaar te plakken. Bijv.

zin 1: Ik heb geen zin.

zin 2: Ik ga dat niet doen.

samengesteld: Ik heb geen zin, dus ik ga dat niet doen. 

'Dus' is in deze zin het verbindingswoord. 

Uitleg voegwoorden

Verbindingswoorden noemen we binnen grammatica-woordbenoemen 'voegwoorden'.

Er zijn twee verschillende soorten voegwoorden.

1. nevenschikkende voegwoorden

2. onderschikkende voegwoorden

Uitleg voegwoorden

Nevenschikkend betekent => gelijkwaardig. Een nevenschikkend voegwoord verbindt dus twee gelijkwaardige delen aan elkaar. 

Onderschikkend betekent => ondergeschikt/niet-gelijkwaardig. Een onderschikkend voegwoord verbindt dus twee niet-gelijkwaardige delen. 

Uitleg voegwoorden

Er zijn 5 nevenschikkende voegwoorden:

en, of, want, dus, maar

Van de onderschikkende voegwoorden zijn er flink meer. Hieronder een paar voorbeelden:

echter, desondanks, hoewel, toch, als, desalniettemin, mits, omdat, terwijl, etc.

Wat je dus het best kunt doen is de 5 nevenschikkende voegwoorden uit je hoofd leren. Alle andere woorden die delen met elkaar verbinden, zijn dus onderschikkende voegwoorden.

Noem de vijf nevenschikkende voegwoorden.

Wat is het voegwoord?
Ik kan hier weinig aan toevoegen, dus houd ik mijn mond.

Benoem het voegwoord.

Ik kan hier weinig aan toevoegen, dus houd ik mijn mond.

1. nevenschikkend voegwoord
2. onderschikkend voegwoord

Noteer het voegwoord:

Ik twijfel eraan of het feest nog doorgaat.

Benoem het voegwoord.

Ik twijfel eraan of het feest nog doorgaat.

1. nevenschikkend voegwoord
2. onderschikkend voegwoord

Noteer het voegwoord:
Als je nu niet doorloopt, krijg je een knal.

Benoem het voegwoord.

Als je nu niet doorloopt, krijg je een knal.

1. nevenschikkend voegwoord
2. onderschikkend voegwoord

Benoem het voegwoord.

Ik ga naar huis, want ik moet nog huiswerk maken.

1. nevenschikkend voegwoord
2. onderschikkend voegwoord

Oefenen!

Maak opdr. 28 t/m 30 uit je grammaticaboekje.