h2 chemische reacties

• Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 4

hst 2 chemische reacties

• vooral veel herhaling van vorig jaar en van hst 1 
  
• dus je zult veel zelf moeten doen om wat tijd in te halen
• te maken opgaves van hst 2: 1t/m4, 6t/m 13,16 t/m 27,33,35 t/m 46,49,51 t/m 64 en test jezelf
• hw voor de eerste les is selectie t/m 20 maken

 

chemische reacties

de moleculen uit de beginstof(fen) worden afgebroken en er worden nieuwe moleculen opgebouwd.

beginstof(fen)--> eindproduct(en)

chemische reacties kun je herkennen aan:

• blijvende verandering van stofeigenschappen (dus geen fase overgangen) want er zijn nieuwe stoffen gevormd
• ontstaan warmte
• ontstaan van licht
• ontstaan van geluid
• onverwachte faseovergangen (b.v. stollen eiwit )

soorten  reacties: grofweg bestaan er 3 soorten reacties:

1. ontledingsreactie:
   één beginstof-> meer eindproducten  
2. verbrandingsreactie:  beginstof+zuurstof-> eindproduct(en) 
3. overige vormingsreacties: dus altijd minstens 2 beginstoffen --> 1 of meer eindproduct(en)
   

soorten ontledingsreacties

1. met warmte: Thermolyse
2. met elektricteit: Elektrolyse
3. met licht: Fotolyse

verschil verbranden en ontleden met warmte(=thermolyse)

• Bij ontleden maar 1 beginstof. Die zelf niet rechtstreeks in het vuur komt(=warmte bron). 
  
• bij verbranden is zuurstof altijd de tweede beginstof. De brandstof komt wel in contact met de warmte bron.
• alleen moleculen die uit  meerdere atoomsoorten bestaan  (dus verbindingen)kun je ontleden.

verschil verbranden en ontleden met warmte(=thermolyse)

• Bij ontleden maar 1 beginstof. Die zelf niet rechtstreeks in het vuur komt(=warmte bron). 
  
• bij verbranden is zuurstof altijd de tweede beginstof. De brandstof komt wel in contact met de warmte bron.
• alleen moleculen die uit  meerdere atoomsoorten bestaan  (dus verbindingen)kun je ontleden.

Dus:

bij ontleden moet je altijd energie blijven toevoeren anders stopt het proces

organische stoffen

• bevatten altijd C en H atomen.
  
• Bij thermolyse: organische stof--> koolstof(s)+water(l)+witte rook(g)
  
• Bij volledig verbranden: organische stof +zuurstof(g)--> koolstofdioxide(g)+water(g)
  
• Bij onvolledige verbranding: organische stof +zuurstof(g)--> koolstof + koolstofmonoxide(g)+water(g
  

reactieschema opstellen
(zie ook stencil in som)

• noteer de vergelijking in woorden (denk aan verbranden zuurstof nodig, ontleden 1 beginstof, alle stoffen uit Brenda regel met zijn tweetjes enz.)
• molecuulformules in symbolen met toestandsaanduidingen.(let op: (aq)
• bedenk, de index  is het cijfer in een molecuulformule dat aangeeft hoeveel van de atoomsoort die ervoor staat in het hele molecuul zitten. (H₂O=water bestaat uit 2 waterstof(H) atomen en  1 zuurstof(O) atoom

 

Wet van behoud van massa= wet van Lavoisier

massa gaat nooit verloren

(het kan hooguit zijn dat je de massa niet meer kunt meten omdat een gasvormige stof ontsnapt)

 reactievergelijking:kloppend maken

• controleer of je voor en na de reactie dezelfde atoomsoorten hebt
  
• controleer: voor en na reactie van elke soort evenveel atomen? 
• nee? dan kloppend maken:  je veranderd dan de coefficient (= getal dat aangeeft hoeveel moleculen je hebt) 
• om dit kloppend maken te leren kun je plaatjes tekenen of de "boekhoudmethode"gebruiken
• controleer altijd of je na afloop voor en na de reactie evenveel atomen hebt.
  
  

boekhoudmethode=reactievergelijking kloppend maken

1. aan beide kanten van pijl zelfde atoomsoorten en van elke soort evenveel
2. alleen de coefficient(=aantal moleculen) mag je veranderen
3. een molecuul dat uit maar uit 1 atoomsoort staat doe je altijd als laatste
4. Halve moleculen bestaan niet.  Vermenigvuldig in dat geval met een even getal.
5. O₂ levert altijd een evengetal. Dus na de verbrandingsreactie een oneven aantal O atomen? Dan alvast vermenigvuldigen met even getal
6. atomen die in verschillende moleculen zitten mag je niet zomaar bij elkaar optellen.
7. Zorg dat de oplossing van de vergelijking zo eenvoudig mogelijk is. Dus controleer of het kleiner kan.

les 20 september hst 2 en 3

• uitleg par 4 door samen  55 te doen 
• verder met par 4 afmaken en test jezelf van hst 2
• hw test jezelf hst 3 en afmaken test jezelf hst 2

1. stel eerst de kloppende reactievergelijking (RV) op:
2. Vervolgens  bereken je van elke stof de totale massa in u (atomaire massa eenheid). Controleer of de wet van Lavossier klopt!
3. Noteer nu je gegevens in een verhoudingstabel, zie ook volgende slide
   
4. zorg  dat alle gegevens die bij elkaar horen onder elkaar staan
   
   

1.  2 Mg_(s) + O_2(g)--->  2 MgO_(s)
   
   
2. 2 x 24,3 + 16,0x2---> 2 (24,3+ 16,0)
   48,6 u   +  32,0 u --> 80,6 u
3.