LJ1 4.5 Gezond bewegen - LJ2 4.5 Veilig vrijen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 1

	Vak: Biologie Hoofdstuk: 4.5
1.	Lesopening
2.	Lesdoel + leergebiedoverstijgende doelen
3.	Mini-check
4.	Instructie
5.	Begeleid inoefenen
6.	Zelfstandig werken
7.	Evaluatie

1. Lesopening

LJ 1: Pak je boek van biologie en open deze op blz 36.

LJ 2: Lees de theorie van paragraaf 4.5 in stilte goed door. Vanaf blz 48. Maak daarna de samenhang op blz 60/61

Huiswerk controle

2. Lesdoel + leergebiedoverstijgende doelen

Aan het einde van de les:

- weet je dat spieren sterker worden door bewegen en sporten

- kun je uitleggen dat lichaamsbeweging goed is voor je gezondheid

Leergebiedoverstijgende doelen:

Reflecteren:

- Schat in wat nodig is om een leerdoel te beheersen (uitleg strategie, oefentijd, herhaling nodig)

- Vertelt wat de waarde is van deze opdracht voor zichzelf.

3. Mini-check + arrangementen

Verdiept arrangement (gemiddeld een 8 of hoger): Jessica

Je maakt zelfstandig opdracht 1 t/m 5 op blz 38

De rest doet mee met de mini-check!

Juist of onjuist.
Een hart is een spier en daarom kun je je hart trainen

1. juist
2. omjuist

Petra doet aan atletiek. Om goed te kunnen presteren moet ze regelmatig trainen. Voor haar training loopt ze eerst rustig in.
Wordt haar ademhaling hierdoor sneller? En haar hartslag?

1. Alleen haar ademhaling
2. Alleen haar hartslag
3. Hartslag en ademhaling gaat niet sneller
4. Zowel haar ademhaling als haar hartslag

Ireen Wüst is een professionele schaatser. Ze traint bijna elke dag van de week. Jolande schaatst ook, maar zij traint maar twee keer per week.
Welk verschil verwacht je tussen de beenspieren van Ireen en Jolande?

1. Ireen heeft dikker beenspieren dan Jolande
2. Ireen heeft dikkere beenspieren en meer beenspieren dan Jolande
3. Ireen heeft meer beenspieren dan Jolande
4. Er is geen verschil

Door voldoende te bewegen

1. vermindert de motorische ontwikkeling
2. verbetert de coördinatie
3. worden minder spieren tegelijkertijd goed aangestuurd
4. kunnen spieren minder goed nauwkeurig bewegen

Wie maakt wat

Had je alle vragen van de mini-check goed, dan maak je de opdrachten zelfstandig.

opdracht 1 t/m 5 op blz 38.

De rest doet mee met de instructie. 

Beweging

• Ons lichaam is lui
• De spieren die we niet hoeven te gebruiken, worden kleiner
•  Als je je spieren vaak gebruikt, worden ze dikker. Ze kunnen dan meer kracht uitoefenen.

Conditie

Lichaamsbeweging is niet alleen goed voor de spieren, het geeft ook ontspanning. Daarom sporten veel mensen. Regelmatige lichaamsbeweging en ontspanning zijn goed voor de gezondheid. De lichamelijke conditie verbetert. Je kunt daardoor gemakkelijker, sneller en langer bewegen

Coordinatie

Bewegen is ook nodig voor een goede motorische ontwikkeling. Door voldoende beweging verbetert de coördinatie. Dat betekent dat alle spieren in het lichaam tegelijkertijd goed worden aangestuurd. 

Spierpijn

Als je ongetraind gaat sporten, kun je spierpijn krijgen. Spierpijn ontstaat vaak na een beweging die je niet gewend bent. Bij vaker trainen vermindert de kans op spierpijn.

Blessure

Met getrainde spieren krijg je ook minder snel een blessure. Een blessure is een beschadiging van een spier, bot of gewricht. Blessures kun je voorkomen door rekoefeningen en een goede warming-up en coolingdown te doen als je gaat sporten

RSI ( b.v tenniselleboog)

Steeds zelfde beweging maken

5. Begeleid inoefenen

Had je alle vragen van de mini-check fout?

Dan maak je samen met de leerkracht opdracht 1 en 2!

6. Zelfstandig werken

Je maakt zelfstandig opdracht 1 t/m 5 op blz 38

Ben je klaar?

Dan kijk je de opdrachten na.

Daarna maak je de inzichtsvragen op blz 39/40

2. Lesdoel

Aan het einde van de les:

- kun je enkele methoden voor geboorteregeling noemen en hun werking uitleggen.

- kun je enkele soa’s noemen en uitleggen hoe je die kunt voorkomen.

Leergebied overstijgende doelen:

Aardig doen

- Help medeleerlingen, ook die je minder aardig vindt

- Toon respect voor de gevoelens van een ander

3. Mini-check

Verdiept arrangement (gemiddeld een 8 of hoger): Bregje

Je maakt zelfstandig opdracht 1 t/m 6 op blz 53 t/m 55.

De rest doet mee met de mini-check!

1. Ander woord voor een geslachtsziekte
2. Hoe voorkomt de pil een zwangerschap?

1. 1. Ovulatie 2. Door de menstruatie is er geen zwangerschap
2. 1. Morning-after pil 2. Binnen 4 dagen na de geslachtsgemeenschap
3. 1. Soa 2. Door hormonen treedt er geen ovulatie op
4. 1. Soa 2. doordat de bil zaadcellen doodt

Anticonceptie betekent hetzelfde als voorbehoedsmiddel?

1. ja
2. nee

Hoe voorkom je een SOA?

1. Anticonceptie pil
2. Goed wassen na de seks
3. Antibiotica
4. Condoom

Is periodieke onthouding een betrouwbare methode?

1. ja
2. nee
3. soms

Beschermt de pil tegen soa’s?

1. Ja
2. nee

Wie maakt wat

Had je alle vragen van de mini-check goed, dan maak je de opdrachten zelfstandig.

opdracht 1 t/m 6 op blz 53 t/m 55

De rest doet mee met de instructie. 

GEBOORTEREGELING=

anticonceptie

Veilig vrijen

Jezelf beschermen tegen ziekten (SOA's) en ongewenste zwangerschap.

De pil en het condoom

Makkelijk, goedkoop en betrouwbaar

Kijk naar de datum!!

Kijk naar het CE keurmerk

1 keer gebruiken

Funcondooms zijn niet altijd veilig

Het condoom is gemaakt van rubber, als het over datum is. Kan er een gemakkelijk een scheurtje ontstaan.

Het condoom

01:30

Waarom is het niet handig om een schaar te gebruiken, om de condoom uit de verpakking te halen?

1. Je beschadigd de verpakking
2. Je beschadigd de condoom
3. Je kan een schaar wel gebruiken

SOA's

Als je seks heb zonder condoom kan je een soa krijgen 

Alleen van een besmet persoon

Alleen via intiem en lichamelijk contact

Dus niet van handen schudden of op een wcbril zitten.

Chlamydia en aids zijn de meest voorkomende SOA's in Nederland

Als je onveilige seks hebt gehad kan je altijd een soatest laten doen bij je huisarts of de GGD

Je kan regelen of je zwanger wordt

Hormonen  zorgen voor GEEN eisprong

3 weken lang één pil dan een week niet

In die week ben je ongesteld

Er is geen eicel, dus er kan niets bevrucht worden. Zaadcellen kunnen dus gewoon in de vagina, zonder dat de vrouw zwanger wordt. 

De pil

De strip is dan op

Er zijn dus 21 pillen (voor 3 weken)

Je ziet er ook dagen bij staan, dit kan je zelf gebruiken om te onthouden of je de pil hebt geslikt of niet. 

Je moet geen pil vergeten, dan is hij minder betrouwbaar 

Je kan de pil aanvragen bij de huisarts. Dit is tot je 21e gratis.

Dagen 1 t/m 4 menstruatie

Daarna baarmoederslijmvlies bouwt op (voorbereiden op zwangerschap) 

Dag 14 ovulatie (eisprong) - (wordt tegengehouden)

Dag 28 begin menstruatie (baarmoederslijmvlies breekt af)

Dag 1 menstruatie dan pil innemen 

Slijm wordt aangemaakt waardoor zaadcellen minder goed doorheen kunnen

Dag 14 GEEN ovulatie

Na dag 21: stopweek --> bloedverlies (lijkt op menstruatie maar is geen menstruatie) 

Anticonceptie (voorbehoedsmiddelen)

WAT JE NIET MOET DOEN

Coïtus interruptus (onderbroken geslachtsgemeenschap)

Voor het klaarkomen de vagina uit, zodat je buiten 

het lichaam van de vrouw klaarkomt. 

Tijdens de seks komt er altijd al wat vocht uit de 

penis, voorvocht heet dit. Daarin kunnen ook al 

zaadcellen zitten die dus de vrouw alsnog kunnen

bevruchten.

WAT JE NIET MOET DOEN

Sommige mensen gaan uitrekenen wanneer 

ongeveer de eisprong moetm zijn. Op dat 

moment hebben zij dan geen seks.

Je weet zelf nooit precies wanneer de 

eisprong is, dat is per vrouw verschillend. 

Dus kan dit makkelijk fout gaan.

Periodieke onthouding

DE NOODMAATREGELEN

Morningafterpil

Abortus

5. Begeleid inoefenen

Had je alle vragen van de mini-check fout?

Dan maak je samen met de leerkracht opdracht 1 en 2!

6. Instructie

LJ1: Je maakt zelfstandig opdracht 1 t/m 5 op blz 38

LJ2: Je maakt zelfstandig opdracht 1 t/m 6 op blz 53 t/m 55

Ben je klaar?

Dan kijk je de opdrachten na.

Daarna maak je de inzichtsvragen.

7. Evaluatie LJ1

Hoe ging de les?

Zijn er opdrachten waar je moeite mee had?

Heb je nog ergens vragen over? 

- weet je dat spieren sterker worden door bewegen en sporten?

- kun je uitleggen dat lichaamsbeweging goed is voor je gezondheid?

7. Evaluatie LJ2

Hoe ging de les?

Zijn er opdrachten waar je moeite mee had?

Heb je nog ergens vragen over? 

- kun je enkele methoden voor geboorteregeling noemen en hun werking uitleggen?

- kun je enkele soa’s noemen en uitleggen hoe je die kunt voorkomen?

Huiswerk & Toetsen

Huiswerk LJ1: 

Donderdag 9 maart

4.5 opdracht 1 t/m 6

Huiswerk LJ2: 

Donderdag 9 maart

4.5 opdracht 1 t/m 6

Toetsen LJ1: 

Maandag 13 maart

SO 4.4 t/m 4.6

Toetsen LJ2: 

Maandag 13 maart

SO 4.4 t/m 4.6