4.5 Voorkomen van SOA's en zwangerschap 4V

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

H4: Voortplanting

Vandaag

• S0 4.1 t/m 4.3 (1x)
• Terugblik 4.4
• Uitleg 4.5
• Start Groepsopdracht Voortplanting (1x)

4.4 Hulp bij zwangerschap

Doel: Je leert met welke technieken een gynaecoloog het ontstaan van een zwangerschap kan stimuleren en de ontwikkeling van een embryo kan volgen.

• Wat is het verschil tussen IVF en ICSI? 
• Waarom kiezen meer vrouwen voor de NIPT i.p.v. vruchtwaterpuntie?

Paragraaf 1 Dierenwelzijn

 4.5 Voorkomen van SOA's en zwangerschap

Doel en begrippen 4.5

Je leert wat een SOA is en hoe je besmetting met een SOA kunt voorkomen.

Je leert welke methoden voor geboorteregeling er zijn

SOA, bacteriële SOA's, parasitaire SOA's, virale SOA's, HIV/ AIDS, virusremmers, hiv-remmers, chronische ziekte, seropositief, seronegatief, voorbehoedmiddel, anticonceptiemiddel, geboorteregeling, abortus, zuigcurettage, abortuspil, overtijdbehandeling

SOA (seksueel overdraagbare aandoening)

Bacterieel:

Chlamydia (meest voorkomend bij jongeren)

Gonorroe ('druiper')

Syfilis (onbehandeld kan het ernstige klachten veroorzaken).

Goed te behandelen met antibiotica.

SOA (seksueel overdraagbare aandoening)

Parasitair:

Trichomonas vaginalis

Schaamluis

Beiden goed te behandelen.

SOA (seksueel overdraagbare aandoening)

Viraal:

HPV (genitale wratten -> baarmoederhalskanker/ anuskanker/ keelkanker)

Meisjes worden ingeënt, veilige seks helpt niet .

Hepatitis B (leverinfectie, gaat meestal vanzelf over)

Herpes Genitalis, gaat net als koortslip (Herpes Simplex) nooit weg.

HIV (alleen besmettelijk via lichaamsvocht/ bloed). Medicijn: virusremmers. Vaak geen genezing mogelijk.

Besmettingen

Besmetting via

Onveilige/onbeschermde seks (ook oraal!)

Vuile injectienaald

Ziekteverwekkers in lichaamsvocht

Bloed

Sperma (ook voorvocht)

Vaginaal vocht

HIV

Human Immunodeficiency Virus 

tast het afweersysteem aan.

Het is een RNA virus (zie BINAS 77C).

Veroorzaakt AIDS 

Acquired Immune Deficiency Syndrome.

CD4 receptoren zitten op witte bloedcellen

geboorteregeling

Opdracht in twee- of drietallen:

Een vruchtbaar koppel heeft een seksuele relatie.
Bedenk zoveel mogelijk middelen/manieren waardoor de vrouw niet zwanger wordt.

Bedenk zoveel mogelijk middelen/manieren waardoor de vrouw niet zwanger wordt.

Anticonceptie

periodieke onthouding

coïtus interruptus

condoom

de pil

nuvaring

prikpil

anticonceptiepleister

implanon

vrouwencondoom

pessarium

spiraaltje

sterilisatie (man/vrouw)

Voorbehoedmiddelen

Middelen om te voorkomen dat je een SOA krijgt:

(Vrouwen) condoom

Anticonceptiemiddelen

Middelen om te voorkomen dat je zwanger wordt.

Deze middelen koppelen seks los van voortplanting.

Zwanger ben je zodra de zygote is ingenesteld in de baarmoederwand.

Tijdlijn tot zwangerschap

Anticonceptiemiddelen

Zonder middelen:

Voor het zingen de kerk uit (coitus interruptus)

Periodieke onthouding (controle via bijv. lichaamstemp)

Anticonceptiemiddelen

Tegenhouden zaadcellen

(Vrouwen)condoom

Pessarium met zaaddodende pasta

Sterilisatie

Anticonceptiemiddelen

Voorkomen rijping eicel

anticonceptiepil
/ prikpil / implantaat

Anticonceptiemiddelen

Voorkomen innesteling

Spiraaltje (koper of hormonen)

Noodmaatregelen

Na bevruchting

Morning after pil/ morning after spiraaltje

Afbreken zwangerschap:

Overtijdbehandeling (tot 16 dagen na verwachte menstruatie)

Abortus (zuigcurettage/ abortuspil. Tot 22 (in praktijk) / 24 (strafrecht) weken na bevruchting). Foutje boek op blz 143.

PEARL index

De PEARL index zegt iets over de betrouwbaarheid van anticonceptiemiddelen. De index is de kans op een zwangerschap in een jaar. Zonder anticonceptie: 85%

Maakt onderscheid in perfecte/ theoretische betrouwbaarheid en normale betrouwbaarheid. 

Condoom 2%/ 18%

Pil 0,3%/ 9%

Veiligste anticonceptiemiddel?

Belangrijk om te weten

Een huisarts mag tegen niemand vertellen waarvoor je langs bent geweest (vanaf 16 jaar).

De anticonceptiepil wordt door de basisverzekering vergoed zonder eigen risico (tot 21 jaar). 

Condooms kun je bij elke drogist kopen en online.

Doel en begrippen 4.5

Je leert wat een SOA is en hoe je besmetting met een SOA kunt voorkomen.

Je leert welke methoden voor geboorteregeling er zijn

SOA, bacteriële SOA's, parasitaire SOA's, virale SOA's, HIV/ AIDS, virusremmers, hiv-remmers, chronische ziekte, seropositief, seronegatief, voorbehoedmiddel, anticonceptiemiddel, geboorteregeling, condoom, pessarium, anticonceptiepil, prikpil, hormonaal implantaat, spiraalte, sterilisatie, periodieke onthouding, coïtus interruptus, morning-afterpil, morning-afterspiraaltje, abortus, zuigcurettage, abortuspil, overtijdbehandeling

Groepsopdracht Voortplanting

- Lezen opdracht Classroom

- Doorgeven groepsindeling (4-tal)

Deadline inleveren 19 november - SO cijfer

Huiswerk

In de online methode

Maak 4.5: 3 t/m 7, 9 en 10

Les morgen:

Vragenuur: bij vragen kom je online. 

In magister staat wat je moet doen tijdens de les.