Herhaling Formuleren H1 t/m H3 + H5 + H6

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Formuleren 

Herhaling H1 t/m H3 + H5 en H6

Zinnen begrenzen

. Punt: achter een zin.

? Vraagteken: achter een vragende zin.

, Komma: tussen twee persoonsvormen.

, Komma: voor de verbindingswoorden: als, doordat, maar, nadat, omdat, terwijl, voordat, want, zodat, zodra.

 Geen komma voor en en of.

Verwijswoorden

Verwijswoorden verwijzen naar een eerder genoemd woord. 

Deze / die: verwijzen naar de-woorden (mannelijk/vrouwelijk)

Dit / dat: verwijzen naar het-woorden (onzijdig) of een hele zin.

Verwijswoorden

Verwijswoorden verwijzen meestal 

naar een (zelfstandig naam)woord dat al eerder genoemd is of 

wijzen vooruit naar een woord dat nog genoemd gaat worden.

Verwijswoorden

vrouwelijke woorden: verwijs met zij of haar

mannelijke woorden: verwijs met hij of zijn

onzijdige woorden: verwijs met het of zijn

vrouwelijk / mannelijk / onzijdig

Als mijn tante komt logeren, neemt zij haar hondjes mee.

Ben gaat zwemmen en hij neemt zijn duikbril mee.

Het rugbyteam behaalde zijn eerste beker.

Naar zelfstandig naamwoorden	verwijs je met:	en:
mannelijk enkelvoud	hij, hem, zijn	deze, die
vrouwelijk enkelvoud	zij, ze, haar	deze, die
onzijdig enkelvoud	het, zijn	dit, dat
meervoud	zij, ze, hen, hun	deze, die

Welke verwijswoorden gebruik je bij het-woorden?

Welke verwijswoorden gebruik je bij het-woorden?

1. dit
2. deze
3. die
4. dat

Welke verwijswoorden gebruik je voor 'boek'?

1. deze, die
2. deze, dat
3. dit, dat
4. die, dit

Verbanden

Zinnen en alinea's staan niet zomaar achter elkaar. Vaak is er een verband binnen zinnen en/of tussen de zinnen en/of alinea's. 

Verband binnen/tussen zinnen = zinsverband

Verband tussen alinea's = alineaverband 

Je herkent een verband door signaalwoorden.

SIGNAALWOORDEN

Aan een

signaalwoord

zie je met

welk tekstverband of tekststructuur

je te maken hebt.

Signaalwoorden

Wat zijn verwijswoorden?

Er zijn meerdere antwoorden goed.

1. Een woord dat een schuldige aanwijst
2. Een groepje woorden.
3. Een woord dat verwijst naar een ander woord of stukje tekst.
4. Een woord dat gebruikt wordt om de tekst beter leesbaar te maken.

Welke verwijswoorden horen in deze zin? 

Sleep de verwijswoorden naar de goede plaats.

Het drumstel is van Davids vader, 

maar ________ gebruikt ________ niet meer.

deze

die

dit

dat

hij

zij

het

ze

Welke verwijswoorden horen in deze zin? 

Sleep de verwijswoorden naar de goede plaats.

‘Wil je ________ naar de glasbak brengen?’, vraagt Ryan,

terwijl ________ de lege flessen aan Luuk geeft.

deze

die

dit

dat

hij

zij

het

ze

Signaalwoord ’bijvoorbeeld’ verwijst naar het tekstverband:

1. Samenvattend tekstverband
2. Toelichtend / voorbeeld tekstverband
3. Tegenstellend tekstverband
4. Opsommend tekstverband

Signaalwoord ’echter’ verwijst naar het tekstverband:

1. opsommend tekstverband
2. tegenstellend tekstverband
3. chronologisch tekstverband
4. redengevend tekstverband

Welk tekstverband hoort bij het signaalwoord 'bovendien'?

1. Concluderend tekstverband
2. Chronologisch tekstverband
3. Tegenstellend tekstverband
4. Opsommend tekstverband

Snorkelen is mijn favoriete hobby, daarnaast houd ik van lezen.

1. chronologisch tekstverband
2. opsommend tekstverband
3. tegenstellend tekstverband
4. toelichtend / voorbeeld tekstverband

Je gebruikt hen :

• als het een lijdend voorwerp is. Ik zie hen buitenspelen.
• na een voorzetsel. Ik geef de boeken aan hen.

Je gebruikt hun: 

• bij een meewerkend voorwerp zonder voorzetsel ervoor. Hij geeft hun de bos bloemen. 

HEN of HUN?

Mila en Mick gingen naar huis, maar ik heb ... net nog gezien.

1. hen
2. hun

De gastvrouw geeft ... iets te drinken.

1. hen
2. hun

Je gebruikt dat:

• als je verwijst naar een onzijdig woord (een 'het-woord'). Het raam - dat raam, 

Je gebruikt wat: 

•  na onbepaalde voornaamwoorden: alles, iets, niets, veel, het enige. Alles wat hij wist, schreef hij op.
• na een overtreffende trap: het mooiste, het aardigste, het grootste. Dit is het mooiste wat ik ooit heb gezien.
• als je verwijst naar dat of datgene. Dat wat ik vergeten ben, zal ik noteren. 
• als wat terugverwijst naar een voorafgaande zin. Wij gaan komende zomer weer kamperen, wat ik heel fijn vind.

DAT of WAT?

Liegen is iets ... ik nooit zal doen

1. wat
2. dat

Mijn broer maakt altijd veel lawaai, ... ik irritant vind.

1. wat
2. dat

Je gebruikt waar + voorzetsel (waarmee):

• als je verwijst naar dieren en dingen: daar/waar + vz. Het boek waarover je laatst vertelde, heb ik inmiddels ook gelezen

Je gebruikt voorzetsel + wie (met wie): 

• als je verwijst naar mensen. De klasgenote met wie ik het liefst samenwerk, heet Anouk.

Waarmee of met wie?

Ze is iemand ... je altijd gezellig kunt kletsen.

1. waarmee
2. met wie

- De trappen van vergelijking

- gebruik van als en dan 

De trappen van vergelijking

We kennen drie trappen van vergelijking:

- stellende trap

- vergrotende trap

- overtreffende trap

leuk - leuker - leukst

De regels

De meeste woorden krijgen:

- bij de vergrotende trap - er

- bij de overtreffende trap - st

Regels als/dan

- Je gebruikt als bij de stellende trap.

Vb: Hij is even lang als ik (ben)

- Je gebruikt dan na de vergrotende trap

Hij is langer dan ik (ben)

Regels ik of mij, jij of jou, hij of hem, zij of haar, wij of ons, zij of hen of hun

Door de zin langer te maken weet je welk woord je precies in moet vullen.

vb: Niels is net zo slim als zij (is), maar slimmer dan ik (ben)

Fout: Niels is net zo slim als haar (is), maar slimmer dan mij (ben)

als of dan?
Zij is echt veel slimmer als/dan ik.

1. als
2. dan

als of dan?
Mevrouw de Vries heeft meer geduld als/dan meneer Jansen.

1. als
2. dan

Vul in: als of dan en ik of mij

Jij hebt veel meer tijd …..

1. als ik
2. dan ik
3. als mij
4. dan mij

Op de volgende slides staan links naar extra oefeningen.

https:

https:

https:

https:

www.cambiumned.nl