2021 1.2 afstemmen op publiek

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Afstemmen op publiek

Afstemmen op publiek

• Als je een tekst schrijft, of een presentatie geeft, dan moet je rekening houden met je doelgroep, je publiek. Degenen voor wie je een tekst schrijft of voor wie je presenteert.
• Voor je begint, moet je een goed beeld hebben van je doelgroep, zodat je je taalgebruik kunt afstemmen. Kun je bijvoorbeeld vaktermen gebruiken? Formeel of informeel taalgebruik? Denk ook aan je woordkeuze.

Voorbeeld

2 teksten met hetzelfde onderwerp. Verschil?

2 teksten met hetzelfde onderwerp. Verschil?

2 teksten met hetzelfde onderwerp. Verschil?

Formele taal / informele taal

Formele taal:

• Het taalgebruik is formeel als je schrijft voor mensen die je niet kent. (Zakelijk)
• Correct Nederlands, geen afkortingen, geen straattaal, etc.
• De tekst gaat meestal over zakelijke dingen.
• Als je formeel schrijft of spreekt, spreek je de lezer aan met 'u' en is je toon beleefd. 
• Je woordkeus bepaalt de toon van de tekst.

Formele taal / informele taal

Informele taal:

• Het taalgebruik is informeel als je schrijft voor vrienden, bekenden of leeftijdsgenoten.
• Het gaat vaak over alledaagse dingen. Persoonlijk.
• Als je informeel schrijft, spreek je de lezer aan met 'je'. 
• Bij informele taal gebruik je vaak dezelfde woorden als wanneer je spreekt.

Formele taal is:

1. Onbeleefd
2. Zakelijk
3. Iemand aanspreken met 'je'
4. Met populaire woorden als 'chill' of 'relaxed'

Informele taal is:

1. Zakelijk
2. Beleefd
3. Spreektaal
4. Zonder woorden

Aanhef (formele taal)

 Als je de naam weet:

• Geachte heer Janssen,
• Geachte mevrouw Janssen,
• Geachte heer of mevrouw Janssen,

Als je de naam niet weet:

• Geachte heer, geachte mevrouw,
• Geachte heer of mevrouw,

Genderneutraal: Beste lezer,

Aanhef (informele taal)

• Hoi Martijn,
• Beste Martijn,
• Hallo Martijn,
• Dag Martijn,
• Hoi Hoi!
• Hé Hallo! 
• Yo Martijn,

Afsluiting (formeel/ informeel)

Formele taal:

• Met vriendelijke groet,

Informele taal:

• Groetjes,

Formeel of informeel:

Doe je mee aan de ontwerpwedstrijd?

1. Formeel
2. Informeel

Formeel of informeel?

Graag hoor ik van u of de minister kan garanderen dat het evenement volgend jaar subsidie krijgt.

1. Formeel
2. Informeel

Formeel of informeel?

Geef maar aan of je nog meer attributen nodig hebt voor de sportdag.

1. Formeel
2. Informeel

Formeel of informeel?

De maatpakken zullen conform afspraak vrijdag geleverd worden.

1. Formeel
2. Informeel

Formeel of informeel?

Het abonnement op dit tijdschrift zeg ik bij dezen op.

1. Formeel
2. Informeel

Formeel

Voldoet aan regels

Zakelijk

Deftig

Zoals het hoort 

Vooral buitenshuis

Zakelijke situaties

Informeel

Persoonlijk

Losser

Niet-zakelijke situaties

Niet-officiële situaties

Met vertrouwde mensen

formeel of informeel?
Hallo mevrouw Lokken, Mijn opa is volgende week jarig. Mag ik die dag vrij? Groetjes Lana

1. Formeel
2. Informeel

formeel of informeel?

Beste mevrouw Lokken, Onze klas is erg benieuwd naar de resultaten van het project. Lukt het om ze zo snel mogelijk na te kijken? Met vriendelijke groet, Sara

1. Formeel
2. Informeel

Welke fout zit hier in?

Beste mevrouw Lokken, Onze klas is erg benieuwd naar de resultaten van het project. Lukt het om ze z.s.m. na te kijken? Met vriendelijke groet, Sara

1. Een mail moet met 'ik' beginnen
2. Sara is haar achternaam vergeten
3. z.s.m. moet uitgeschreven worden (zo snel mogelijk)
4. Je mag een docent niet mailen

Waarom gebruiken advocaten, notarissen en rechters heel formeel taalgebruik?

Maak hier een formele zin van:
Ik vind het echt mega debiel dat ik de les werd uitgegooid. Ik deed wel mee!

Welke fout wordt gemaakt?

Hé joejoe, ff doorlopen graag (tegen een ouder iemand die je niet kent bij de kassa)

1. te formeel
2. te informeel
3. hypercorrectie
4. ouderwets

Welke fout wordt gemaakt?

Geachte bol.com, kunt u misschien toelichten waarom u zulke enorme shitzooi verkoopt?

1. formeel en informeel door elkaar heen
2. te informeel
3. hypercorrectie
4. ouderwets

Welke fout wordt gemaakt?

De voorzitter sprak: "ik wil graag een extra pauze ingelasten in deze vergadering"

1. formeel en informeel door elkaar heen
2. te informeel
3. hypercorrectie: het is inlassen
4. ouderwets: je zegt tegenwoordig meeting

Vragen?

VRAGEN?