H6.4_Welke afspraken maak je over loon?

• Economie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

§6.4

Welke afspraken maak je over je loon?

Totaal deze lesfase 10 minuten

Les planning

• Terugblikken paragraaf 6.3
• Leerdoelen paragraaf 6.4
• Uitleg
• Aan de slag
• Samenvatten

Vorige les

Wie heeft er profijt van?

Leerdoelen

• Je kunt het verschil uitleggen tussen eigen belang en collectief belang en dit koppelen aan de productie van de overheid.
• Je kunt uitleggen hoe de collectieve  sector georganiseerd is.
• Je kunt uitleggen wat externe effecten zijn.
• Je kunt voorbeelden geven van positieve en negatieve externe effecten. 

Wie werkt er in de collectieve sector?

1. Politie
2. Leraar
3. Marktverkoper
4. Supermarkt medewerker

Wat is het tegenovergestelde van de collectieve sector?

1. Gezamenlijke sector
2. Algemene sector
3. Particuliere sector
4. Winstgevende sector

Externe effecten zijn altijd negatief

1. Juist
2. Onjuist

Wat zijn externe effecten?

1. Gevolgen van de producten van goederen
2. Gevolgen voor het milieu door het produceren van producten
3. Gevolgen voor het milieu en omgeving door productie van producten maar geen gevolg voor de prijs van dit product
4. Geen van de alle goed

Lesdoelen

• Je kunt voorbeelden noemen van primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden.
• Je kunt uitleggen hoe een CAO tot stand komt.
• Je kunt uitleggen wat algemeen verbindend verklaren van een CAO inhoudt.
• Je kunt uitleggen dat het algemeen verbindend verklaren van een CAO kan leiden tot meelift gedrag.

Moeilijke woorden

Totaal deze lesfase 15 minuten

Primaire arbeidsvoorwaarden

Afspraken die gaan over loonhoogte, vakantiegeld overwerk. 

Voorbeelden

Werktijden

Salaris

Secundaire arbeidsvoorwaarden

Dit zijn de arbeidsvoorwaarden die gaan over werkomstandigheden, lengte van pauzes en vakantiedagen. 

Voorbeelden

Fietsplan

Lease auto

Thuiswerken

 CAO

CAO = 

collectieve arbeidsovereenkomst

CAO

• = Collectieve Arbeidsovereenkomst;
• Een overeenkomst tussen een vakbond en een werkgeversorganisatie;
• Werkgevers vertegenwoordigd door werkgeversorganisaties;
• Werknemers vertegenwoordigd door vakbonden;
• Alle bedrijven die onder een CAO vallen, moeten zich houden aan de regels van de CAO.

Algemeen verbindend verklaren

Dit is het door de overheid verbindend verklaren van een CAO. 

De CAO is dan geldig voor iedereen die in die bedrijfstak/branche werkt. 

• Ongeacht of het bedrijf lid is van een werkgevers organisatie. 
• Ongeacht of de werknemers lid zijn van de vakbond.

Centraal akkoord: Als er tussen vakbonden, werkgeversorganisaties en de regering op landelijk niveau afspraken worden gemaakt.

Meeliftgedrag

• Van een vakbond kun je lid worden. Hiervoor betaal je een contributie.
• De vakbond gaat voor de werknemers onderhandelen met de werkgeversorganisatie.
• Als er een akkoord wordt gesloten, over bijvoorbeeld stijging van het loon, geldt dit ook voor de werknemers die geen lid zijn van de vakbond.
• Deze werknemers hebben dus wel de baten (van de cao), maar niet de lasten (contributie vakbond). Dit is meeliftgedrag.

Aan de slag!

In tweetallen het gesprek aangaan over opgave 31

Instructie zelfstandig werken 5 minuten

zelfstandig werken 15 minuten

WOKHUT

Aan de slag!

Maak de opdrachten van paragraaf 6.4

Opgave 27, 28, 32 en 34

Klaar? --> Plus opdrachten....

Instructie zelfstandig werken 5 minuten

zelfstandig werken 15 minuten

WOKHUT

Lesdoelen

• Je kunt voorbeelden noemen van primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden.
• Je kunt uitleggen hoe een CAO tot stand komt.
• Je kunt uitleggen wat algemeen verbindend verklaren van een CAO inhoudt.
• Je kunt uitleggen dat het algemeen verbindend verklaren van een CAO kan leiden tot meelift gedrag.

Schrijf 3 dingen op die je hebt geleerd vandaag

Schrijf 2 dingen op die je nog wil leren

Schrijf 1 vraag op die je nog hebt