9.2 - goed geregeld

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

9.2 - goed geregeld

Wat gaan we doen vandaag?

1. Genotmiddelen quiz
   
2. Uitleg glucoseregulering

Vragen voor deze les: 

• Hoe wordt het glucosegehalte geregeld in je bloed?
• Wat is diabetes?

Cocaïne is een .... middel

1. Verdovend
2. Stimulerend
3. Bewustzijnsveranderd

Koolmono-oxide bij roken zorgt voor...

1. Nauwere bloedvaten --> hogere bloeddruk
2. Minder zuurstof in je bloed --> duizelig
3. Slijmvlies kapot --> rokershoest

Wat zijn de gevolgen van alcohol op je lichaam?

9.2: goed geregeld

•  1,1 miljoen mensen diabetes
  
•  ‘suikerziekte’

•  Wat gaat er precies mis bij diabetes?
  
•  Hoe wordt het normaal geregeld?

Glucose is vooral een ...

1. Bouwstof
2. Beschermende stof
3. Brandstof/energierijke stof

Glucose

• Brandstof: glucoseverbranding 
• Om te kunnen bewegen + warm te blijven 
  

Glucose

• Brandstof: glucoseverbranding 
• Om te kunnen bewegen + warm te blijven 
  
• Lichaam wil een balans: regelt de hoeveelheid glucose
• Hormonen: insuline + glucagon 

Glucoseregulering

Glucoseregulering

Glucoseregulering

Glucoseregulering

Regulering

• Wisselwerking insuline - glucagon
• Check bron 4,5,6!

Alvleesklier geeft ... af

Alvleesklier geeft ... af 

Insuline 

Glucagon 

Tim gaat heel hard sporten, welk hormoon zorgt ervoor dat zijn glucosegehalte normaal blijft?

1. Insuline
2. Glucagon

Glucoseregulering

Diabetes

• Probleem met het regelen van glucosegehalte
• Symptomen: moe, veel dorst, veel honger of juist geen honger
  

Diabetes type 1

• Alvleesklier beschadigd: te weinig/geen insuline gemaakt
  

Gevolg?

• Glucosegehalte blijft te hoog --> schadelijk
  

Behandeling?

• Glucosegehalte meten
  
• Insuline injecteren (bij hoog)
  
• Extra suiker eten (bij laag)
  

Diabetes type 2

• Lichaamscellen ongevoelig voor insuline

Gevolg?

• Glucose blijft in bloed --> glucosegehalte te hoog
  

Behandeling

• Gezond eten, veel bewegen
  
• Medicijnen voor bv bloeddruk
• Soms insuline
  

Diabetes

Dus...

• Wat gaat er precies mis bij diabetes?
  
•      Type 1: geen insuline gemaakt --> te hoog glucose
  
•      Type 2: lichaamscellen reageren niet op insuline --> te hoog glucose
  
• Waarom en wat moeten ze meten en inspuiten?
  
•     Glucosegehalte meten en insuline inspuiten
  

Welk hormoon wordt er gemaakt als het glucosegehalte in het bloed te hoog is?

Door welk orgaan worden de hormonen insuline en glucagon gemaakt?

Het glucosegehalte in het bloed is te laag, zet de juiste gebeurtenissen op de goede volgorde

Stap 1

Stap 2

Stap 3

De alvleesklier maakt insuline

De alvleesklier maakt glucagon

De lichaamscellen nemen meer glucose op en de lever en spieren zetten glucose om in glycogeen

De lichaamscellen nemen meer glycogeen op en de lever en spieren zetten glycogeen om in glucose

De lever en spieren zetten glycogeen om in glucose

Glucosegehalte in het bloed daalt

Glucosegehalte in het bloed stijgt

• Opslag:
• Glycogeen
• IJzer (uit oude rode bloedcellen)

• Opbouwen en   omzetten:
• Eiwitten door aminozuren te koppelen
• Glucose omzetten in vet
  

De lever

• Afvoer:
• Bilirubine (geel), afkomstig van oude rode bloedcellen die afgebroken zijn door de milt.  
• Via gal

• Afbreken:
• Teveel aan aminozuren, wordt ureum, verlaat het lichaam via de nieren
• Giftige stoffen (alcohol, medicijnen)

Nieren

Functie: 

filteren afvalstoffen uit het bloed:

• afbraakstoffen uit de lever (ureum/alcohol)
• overtollige stoffen: water, zouten
• overbodige stoffen: kleurstoffen

Huiswerk

• Opdrachten leerroute 9.2 volgens studiewijzer, maken en nakijken
  
• Samenvatting maken

Glucagon afgifte zorgt voor een daling in het glucosegehalte in het bloed

1. Waar
2. Niet waar

Diabetes type I patiënten moeten extra insuline inspuiten

1. Waar
2. Niet waar