Lezen 4 laatste les voor de toets

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

Laatste les voor de toets

Wat gaan we vandaag doen?

- Stof behandelen voor de toets

- Tekstdoelen 

-  Feiten en meningen

- Subjectief en objectief

- strategieën voor het zoeken naar een woord

Strategieën om moeilijke woorden te vinden

- Ken je een stukje van het woord?

- Ken je het woord uit een andere taal?

- Wordt het woord in de tekst uitgelegd?

- Wordt uit de tekst duidelijk wat het tegenovergestelde van het woord is? 

 - Is de betekenis duidelijk uit het tekstverband?

Welke stappen moet je nemen om een tekst te lezen?

Voor het lezen

1 Voorspellen (Kijk naar de opmaak van de tekst), zie je plaatjes, wat is de titel? Tussenkopjes en inleiding en slot lezen. 

Tijdens het lezen

2 Ophelderen (moeilijke woorden, verwijswoorden, signaalwoorden) onderstreep of arceer deze.

3 Vragen stellen (Snap ik wat er staat?)

Welke stappen moet je nemen om een tekst te lezen?

Na het lezen

4 Samenvatten van de tekst.

5 Terugkijken naar de belangrijke punten in de tekst. 

Hoe vind je het onderwerp en de hoofdgedachte van de tekst?

Waar de tekst over gaat, is het onderwerp van een tekst. Je kunt het onderwerp in één

 woord of een paar woorden zeggen.

Als je in één zin vertelt wat er over het onderwerp wordt gezegd in de tekst, heb je de

 hoofdgedachte.

Tekstdoelen en tekstsoorten

• Amuseren (maakt je aan het lachen)
  
• Informeren (geeft informatie)
  
• Activeren (laat jou iets doen)
  
• Instrueren (stappenplan)
  
• Overtuigen (mening overbrengen)
  

Tekstdoelen en tekstsoorten

Amuseren --> Amuserende tekst (cartoon, mop)

Informeren --> Informatieve tekst (wetenschappelijk artikel)

Activeren --> Activerende tekst (reclamefolder of tekst)

Instrueren --> Instruerende tekst (stappenplan, recept)

Overtuigen --> columns, betogende tekst (mening overbrengen) 

Feiten en meningen

Feiten zijn controleerbaar: je kunt vaststellen dat het zo is. Feiten zijn objectief.

Tekstsoorten die vooral feiten bevatten: informerende tekst, instruerende tekst.

Feiten en meningen

Meningen zijn persoonlijk en kunnen dus per persoon verschillen. Meningen zijn subjectief.

Tekstsoorten die vooral meningen bevatten: overtuigende tekst, activerende tekst.

Wanneer is een tekst betrouwbaar?

Reclameteksten zijn meestal niet erg betrouwbaar,

omdat ze als doel hebben de lezer aan te sporen iets te kopen

Ook roddelbladen nemen het soms niet zo nauw met de waarheid. 

Schoolboeken en de meeste nieuwsberichten zijn wel betrouwbaar, omdat ze als doel hebben de lezer informatie te geven.

Feiten: Kies het juiste antwoord.

1. Feiten zijn controleerbaar: je kunt vaststellen dat het zo is.
2. Feiten zijn persoonlijk en kunnen dus per persoon verschillen.
3. Feiten zijn niet controleerbaar.
4. Bij feiten kun je van mening verschillen.

Meningen: Kies het juiste antwoord.

1. Meningen zijn persoonlijk en kunnen dus per persoon verschillen.
2. Meningen kun je opzoeken of ze echt zijn of niet.
3. Meningen zijn gebaseerd op feiten.
4. Meningen kunnen niet per persoon verschillen en zijn dus niet persoonlijk.

Amuserende tekst

Activerende tekst

Overtuigende tekst

instruende tekst

Uit onderzoek is gebleken dat een verstoord slaapritme schadelijk is voor de gezondheid.

1. Een feit
2. Een mening
3. Het is een feit en een mening
4. Geen van de bovenstaande

De Minister van Volksgezondheid vindt dat Nederlandse jongeren zich asociaal gedragen.

1. Een feit
2. Een mening
3. Een feit en een mening
4. Geen van de bovenstaande

Feiten

Meningen

Staat vast

Kan veranderen 

Is objectief 

Is waar of niet waar

Is per persoon anders

is subjectief

Overtuigende en activerende tekst

Informerende en instruerende tekst