Schrijfstijl les 4 o.b.v. module Schrijfstijl van Jeroen Steenbakkers

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Goedemiddag allemaal

Pak je spullen er vast bij:

• Schrift 
• (Neem ook deel aan deze les in Lessonup)

Programma

• Hoe is de opdracht 'ikje' gegaan? Steekproef
• Start les 4: Zinnen in en uit de knoop.
• Oefenen.

Hoe kun je een verhaal afwisselend maken? Tip: zinnen

Stijlstrategie 5

1. Wissel enkelvoudige en samengestelde zinnen af.

2. Met enkelvoudige zinnen kun je een mededeling extra krachtig maken.

3. Met nevenschikkende zinnen kun je meerdere gebeurtenissen of meningen gelijkwaardig

achter elkaar plaatsen.

4. Met onderschikkende zinnen kun je verbanden aangeven zoals doel - middel, oorzaak -

gevolg of tijd.

5. Maak samengestelde zinnen niet te lang: twee of drie deelzinnen zijn meestal genoeg.

Geef een voorbeeld van een enkelvoudige zin.

Geef een voorbeeld van een nevenschikkende zin.

Geef een voorbeeld van een samengestelde zin.

Wat heb je tot nu toe geleerd?

Je woordkeuze moet passen bij de situatie en bij het publiek dat je tekst leest. 

Vervolgens heb je geleerd hoe je schrijfstijl ervoor kan zorgen dat een

tekst duidelijk en aantrekkelijk wordt.

Duidelijkheid krijg je door te zorgen voor samenhang door gebruik te maken van verwijswoorden en signaalwoorden.

Aantrekkelijkheid krijg je door synoniemen, verwijswoorden en opvallende omschrijvingen te gebruiken.

Hoofdstuk 4: Zinnen in en uit de knoop

In dit hoofdstuk gaat het over een ander belangrijk aspect van schrijfstijl: deze moet ook correct zijn.

Het gaat erom dat je geen stijlfouten maakt. Je leert kijken naar lange zinnen, zodat je in zulke zinnen mogelijke stijlfouten gaat herkennen.

Introductie-opdracht

Hannes van der Wal wil graag op vrijdagmiddag op tijd met zijn vrouw en twee kinderen naar Pinkpop toe. Zijn kinderen vragen dus aan de afdelingsleider of ze op vrijdagmiddag de laatste uren vrij kunnen krijgen, maar dit wordt hen niet toegestaan. 

Welke stijlproblemen spelen een rol in de tekst van meneer Van de Wal?

Welke stijlproblemen spelen een rol in de tekst?

Waar slaat dat op dat Tristan en Bennart volgende week vrijdag het zevende en achtste uur geen vrij krijgen!

1. niet-passende stijl
2. niet-correcte stijl
3. beide

Mijn zoons zijn gisteren netjes op jouw kantoortje geweest en daar werden ze afgebekt door jouw.

1. niet-passend
2. niet-correct
3. beide

Hun hebben het zevende uur tekenen...

1. niet-passend
2. niet-correct
3. beide

Theorie: Hoe haal je zinnen uit de knoop?

Hoe langer de zin, hoe groter de kans dat de zin onduidelijk wordt of een stijlfout bevat.

Checken!!!

1. Is deze zin helemaal duidelijk?

2. Is de zin helemaal correct?

Nee --> Herformuleren van de zin --> vier verbeterstrategieën

Hoe kun je deze zin verbeteren?

Afschaffen is geen goed idee we leven in de moderne tijd en moeten juist profiteren van het bestaan van internet.

Splitsen van lange en onduidelijke zinnen is vaak een goed idee.

Je kijkt naar het aantal acties in de zin. 

Verbeterstrategie 1:

Voeg signaalwoorden toe om het verband duidelijk te maken.

Verbeter de zin:
Na een drukke schooldag met al zes, zeven of acht lessen erop zitten, worden leerlingen meestal al een beetje vervelend en hebben ze geen zin meer.

Soms voel je dat een zin niet helemaal lekker loopt, zonder dat je precies weet wat er fout is.

Verbeterstrategie 2:

Maak enkelvoudige zinnen.

Verbeter de zin:
Leerlingen die niet in de groepsapp staan, zouden zich buitengesloten kunnen voelen. Omdat er altijd berichten worden gestuurd in een groepsapp, een grappig plaatje of een mededeling over lesuitval of zelfs een lokaal wijziging.

Vaak worden woorden onterecht weggelaten in een samengestelde zin. 

Na omdat komt een opsomming, maar hier ontbreken woorden. Deze moet je toevoegen.

Verbeterstrategie 3:

Kijk naar ontbrekende woorden.

Verbeter de zin:
Examentraining kan een groot verschil maken voor de resultaten van de leerlingen en de kans op slagen wordt dan versterkt er zijn dan meer mensen die hun droom kunnen volgen en kunnen beginnen aan hun studie in plaats van het jaar overnieuw te doen.

De zin uit de vorige slide bestaat uit 43 woorden. 

Slecht idee!

Verbeterstrategie 4:

Maak de zin eenvoudiger. Haal overbodige woorden weg.

Stijlstrategie 6: Duidelijke zinnen

Oefenen

In hoofdstuk 3 heb je een inleidende alinea van Luuk gelezen over zittenblijven (tekst 20). Robin heeft een betoog geschreven over hetzelfde onderwerp. Je leest van Robins betoog de laatste alinea van het middenstuk. 

Neem het schema over

(1) Zittenblijvers kosten de scholen en overheid jaarlijks ongeveer 500 miljoen euro, blijkt uit cijfers van het CBP. (2) Dit geld kan beter worden besteed volgens de overheid en komt daarom met alternatieven zoals bijspijkercursussen en zomerscholen. (3) In een onderzoek waarbij 320 leerlingen van vijftien verschillende scholen naar een zomerschool gestuurd werden zorgde 86 procent daarvan dat ze alsnog bevorderd konden worden doordat ze het eigen niveau hadden opgekrikt tot het niveau dat wel nodig was voor de overgang naar het volgende leerjaar. (4) Op de zomerschool werd aandacht besteed aan een specifiek punt waar de leerling faalde, een effectieve manier om de leerling bij te scholen zonder dat de kostbare tijd naar punten ging waar de leerling al succesvol in was. (5) Bijspijkercursussen zijn dus efficiënter en goedkoper dan zittenblijven, er wordt zelfs geld mee verdiend.

Van: Robin (vwo-4)

Antwoorden a

Zinnen verbeteren

• Verbeter de twee zinnen uit de tekst die volgens jou het minst sterk zijn.
• Je kunt daarbij zinnen splitsen en zo nodig woorden toevoegen of weglaten. 
• Zorg er wel voor dat je de inhoud intact laat.

(1) Zittenblijvers kosten de scholen en overheid jaarlijks ongeveer 500 miljoen euro, blijkt uit cijfers van het CBP. (2) Dit geld kan beter worden besteed volgens de overheid en komt daarom met alternatieven zoals bijspijkercursussen en zomerscholen. (3) In een onderzoek waarbij 320 leerlingen van vijftien verschillende scholen naar een zomerschool gestuurd werden zorgde 86 procent daarvan dat ze alsnog bevorderd konden worden doordat ze het eigen niveau hadden opgekrikt tot het niveau dat wel nodig was voor de overgang naar het volgende leerjaar. (4) Op de zomerschool werd aandacht besteed aan een specifiek punt waar de leerling faalde, een effectieve manier om de leerling bij te scholen zonder dat de kostbare tijd naar punten ging waar de leerling al succesvol in was. (5) Bijspijkercursussen zijn dus efficiënter en goedkoper dan zittenblijven, er wordt zelfs geld mee verdiend.

Van: Robin (vwo-4)

Hoe kun je foutieve lange zinnen verbeteren?