herhaling 2.1 en 2.2

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

2.1 & 2.2 Woestijnaarde en broeikasaarde

H2 Klimaatverandering is niets nieuws

Klimaatvraagstukken

Lesdoelen

• Wat is het verband tussen de platentektoniek en de woestijnaarde uit het Perm?
  
• Waarom heeft Nederland de aardgasvoorraden en het zout te danken aan de woestijnaarde?
• Wat zijn de kenmerken van het Krijt?

Wat is dit?

Hoe komt het dat er zout in de Nederlandse ondergrond zit?

Platentektoniek

Wegener: continenten hebben aan elkaar gezeten.

jaren '50: 

• Oceaanbodem jonger dan continenten
  
• Seafloor spreading
• midden van de oceaan jonger dan randen. 

Pangea

• voornamelijk landklimaat en woestijngebied

• Ondiepe binnenzeeën op land

Gondwana ijskap

-> lage zeespiegelstand

-> erosie en verwering

-> extra voedingsstoffen in de oceaan

-> toename flora en fauna in oceaan

-> extra CO2 opname

-> afkoeling

-> grotere ijskap, lagere zeespiegelstand

Redhouse earth

Zandsteen uit Perm

terug te vinden aan aardoppervlak 

Nederland in het Perm

Nederland

Van tropen naar woestijn

Steenzout

Aardgas

Uit wat voor materiaal ontstaat steenkool?

Uit welk tijdperk komt het aardgas dat we in Nederland vinden?

1. Siluur
2. Carboon
3. Perm
4. Krijt

Zandsteen uit het Perm fungeert als ..... gesteente voor aardgas

1. moedergesteente
2. reservoirgesteente
3. afdekkingsgesteente

Krijt

120 - 66 miljoen jaar geleden

Continenten onderweg naar huidige positie.

Klimaat: tropisch tot subtropisch

Openbreken Pangea

• Begon tijdens Trias en Jura, versterkte tijdens Krijt
• Hotspots/opwaartse magmastromen scheurden Pangea uiteen.
  
• Divergerende breuken met mid-oceanische ruggen ontstonden. 
  
• Nieuwe oceaanbodem onstond. 
  
• De zeespiegel steeg:

1. Midoceanische ruggen verkleinden de ruimte in de oceanen.
   
2. Het was warm, waardoor het zeewater uitzette. 

-> grote delen van de continenten stonden onder water.

Wat zie je?

Noteer hier het verband dat je in de vorige figuur zag

CO2 gehalte in Krijt is hoog

Welke verklaring kan je hiervoor vinden in de koolstofkringloop?

Wat betekent dit voor het klimaat?

En kan je dan ook verklaren waar die CO2 van toen is gebleven? 

Krijt: broeikasaarde

Warm klimaat - subtropische omstandigheden:

• Continenten dreven uit elkaar -> warme zeestroom rondom tropen -> warme zee wereldwijd
• Hoge concentraties CO2 -> broeikaseffect

Met welke gebeurtenis kwam er een abrupt einde aan de periode het Krijt?

Zelfstandig werken

Maak van §2.2 opdracht 3, 4bcd, 5, 6, 7bc. 

Dit is huiswerk voor de volgende les. Aan het einde van de les bespreken we alvast opdracht 3 en 4.