4.1 Socialisten en anarchisten in Rusland (A)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Rusland wordt communistisch

4.1 Socialisten en anarchisten in Rusland (A)

Wat gaan we doen?

1. Toets terugkoppeling

2. Introductie

3. Leerdoelen

4. Theorie

5. Aan de slag

6. Leerdoelen terugkoppeling

Toets terugkoppeling

Rusland wordt communistisch

Introductie

Telefoons pakken en inloggen!

God, behoed de tsaar!

Het Rusland van 1900

Introductie

Lees pagina's 66 t/m 69 door. 

Leerdoelen

1. Je weet waardoor in tsaristisch Rusland het socialisme en het anarchisme opkwam (!).

2. Je weet de betekenis van de begrippen tsaar, bojaren, lijfeigene en mir. 

Theorie

We gaan terug naar de 19e eeuw. Een eeuw waar in Rusland nog een ouderwetse politieke piramide bestond. Bovenaan stond de oppermachtige tsaar. Fabelachtig rijk en regeerde Rusland autocratisch (?). Hij bezat verschillende paleizen en had miljarden aan grond, aandelen, (kunst)schatten en juwelen. 

Tsaar = keizer van Rusland. Laatste tsaar was tsaar Nicolaas II. 

Weten we nog hoe het afloopt met hem en zijn familie?

Theorie

Een andere belangrijke vorst in dit Rusland van de 19e eeuw was een kerkvorst: de patriarch van de Russisch-orthodoxe kerk. Deze patriarch werd door de tsaar benoemd. 

Wat zegt dit mogelijk over de wisselwerking kerk en tsaar in het Rusland van de 19e eeuw? 

Theorie

De kerk leerde de Russen dat God de tsaar en adel: de grootgrondbezitters of bojaren, boven hen had aangesteld. Verzet tegen de tsaar en adel was dus een doodzonde! De bojaren hielpen de tsaar bij het regeren, de belasting innen en oorlog voeren. Zij verbleven vaak aan het hof in Sint-Petersburg.  

Bojaren = Russische edelen. 

Theorie

Mensen met een afwijkende mening werden genadeloos aangepakt. Ze werden geslagen met de 'knoet' of je kon ook worden verbannen naar Siberië. 

Theorie

In de Russische steden leefden de middenstand, zoals winkeliers en ambachtslieden met een eigen werkplaats, en de bourgeoisie, rijke kooplui en fabrikanten. Ook zij hadden een plaats in de Russische piramide. De laatste groep noemen we 'de massa van de bevolking.'

Theorie

Er was nog maar weinig industrie in Rusland. De meeste Russen waren boer, tot 1861 zelfs als lijfeigene gebonden aan de bojaar. Die mocht lijfeigenen verkopen of zelfs vergokken bij een dobbel- of kaartspel. Boeren woonden in de mir, een gemeenschap.

Lijfeigene = Onvrije boeren, die horen bij de heer (bojaar) van het landgoed. 

Mir = Dorpsgemeenschap waarin de boeren gewend waren alles onderling te regelen. Betekent ook letterlijk 'vrede.' 

Theorie

De Rus was belastingplichtig, behalve bojaren, geestelijken, legers en marine. De oogst ging vooral naar de bojaren. Het beetje wat overbleef was voor eigen consumptie en verkoop op de markt. 

De landbouw leverde echter weinig op. Koude winters, hete zomers en er werd niet gemoderniseerd. "Er waren immers lijfeigenen in overvloed!"

Aan de slag

1. Denken-Delen-Uitwisselen: 

Waarom kwamen de lijfeigenen volgens jou niet in opstand tegen de bojaren of tsaar? 

2. Vul de Russische piramide in. Houd deze paraat!

3. Geef antwoord op de leerdoelen (tot zover mogelijk). 

4. Ga verder met de Spotprenten Tijdbalk opdracht. 

Leerdoelen terugkoppeling

1. Je weet waardoor in tsaristisch Rusland het socialisme en het anarchisme opkwam.

2. Je weet de betekenis van de begrippen tsaar, bojaren, lijfeigene en mir.