Hart en bloedvaten MD

• Verzorgende
• MBO
• Studiejaar 1

Hart en bloedvaten

lesdoelen

Je kunt beschrijven hoe het hart is opgebouwd en hoe het functioneert.

Je kunt beschrijven welke route bloed in de grote en kleine bloedsomloop aflegt.

Je kunt uitleggen hoe je de drie bestanddelen van het bloed kunt herkennen in een gecentrifugeerd bloedmonster.

Je kunt beschrijven wat de bouw en functie is van bloedplaatjes en van rode en witte bloedcellen.

Je kunt beschrijven wat de bestanddelen zijn van bloedplasma en welke functies deze hebben.

Je kunt beschrijven wat de kenmerken zijn van de verschillende bloedgroepen.

Je kunt uitleggen wat de resusfactor is en welke rol deze kan spelen bij een zwangerschap.

Je kunt opsommen welke bloedgroepen bij bloeddonatie met elkaar kunnen worden gecombineerd.

De les

• Het hart
• observeren hartslag
• observeren bloeddruk
• skills
• leeropbrengst 
• afsluiting

Het hart (cor)

• Holle spier

Anatomie

van het hart

rechter boezem

Hier komt het bloed vanuit het lichaam terug in het hart.

Rechterkamer

hier komt het bloed vanuit de rechterboezem en gaat door naar de longslagader

Rechter Hartkleppen

De hartkleppen zorgen ervoor dat het bloed niet terug stroomt naar de rechter boezem

Bovenste holle ader

vanuit hier komt het zuurstofarme bloed vanuit het lichaam en gaat naar de rechterboezem.

Linker longader

Het bloed komt vanuit de longen via de longader naar de linkerboezem.

onderste holle ader

vanuit hier komt het zuurstofarme bloed vanuit het lichaam en gaat naar de rechterboezem.

Longslagader

hier komt het zuurstofarmebloed vanuit de rechterkamer en gaat naar de longen.

Linkerkamer

Het zuurtstofrijke bloed komt vanuit de linkerboezem naar de rechterkamer en via de rechterkamer gaat het naar de aorta

Linkerboezem

Het zuurstofrijke bloed komt vanuit de longen, via de longader in het hart terecht. Het komt het hart binnen via de linkerboezem.

hartklep

De pulmonarisklep zorgt ervoor dat het zuurstofarmebloed niet terugstroomt uit de longslagader naar de rechterkamer.

Aorta

Het zuurtstofrijke bloed komt vanuit de linkerkamer in de aorta (levensslagader). en zal het bloed via de slagaders naar de rest van het lichaam brengen.

Rechter longader

Vanuit de rechter longaders komt het zuurstofrijkebloed vanuit de longen en gaat naar de linkerkamer.

Sleepvraag van maken?

Even een tekening erbij ter verduidelijking 

(met pijltjes)

1. 
   

• 
  

• Bij elke hartslag trekken de boezems samen 
  
• De kleppen naar de kamers gaan open 
• De kamerwandspieren verslappen
  
• Bloed uit de boezems stroomt naar de kamers
  
• De spieren van de kamerwand trekken zich samen
  

• De spieren van de boezems verslappen
  
• De kleppen tussen de boezems en kamers sluiten zich
  
• De rechterkamer pompt zuurstofarm bloed naar de longslagader, die zich vertakt naar de longen
  
• De linkerkamer pompt zuurstofrijk bloed in de aorta of lichaamsslagader
  

Werking van het hart

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Bij elke hartslag trekken de boezems samen 

De kleppen naar de kamers gaan open

De kamerwandspieren verslappen

Bloed uit de boezems stroomt naar de kamers

De spieren van de kamerwand trekken zich samen

De spieren van de boezems verslappen

De kleppen tussen de boezems en kamers sluiten zich

De rechterkamer pompt zuurstofarm bloed naar de longslagader, die zich vertakt naar de longen

De linkerkamer pompt zuurstofrijk bloed in de aorta of lichaamsslagader

Hiervan een interactieve opdracht maken voor studenten?

Wat weet je allemaal van de kleine bloedsomloop?

De kleine bloedsomloop voegt zuurstof toe aan je bloed. Eerst stroomt het zuurstofarme bloed je hart binnen. Dan stroomt het bloed via de rechterhartkamer en de longslagader naar je longen. Daar geeft je bloed koolzuur af en neemt het zuurstof op. Dit zuurstofrijke bloed stroomt vervolgens via je longader terug naar de linkerkamer van het hart.

Wat weet je allemaal van de grote bloedsomloop?

De grote bloedsomloop verspreidt het zuurstofrijke bloed naar de rest van je lichaam. Je linkerhartkamer pompt het bloed in je grote lichaamsslagader, ook wel aorta genoemd. De aorta heeft allerlei vertakkingen waardoor het bloed overal in je lichaam kan komen. Van je hersenen tot in je tenen. Jouw bloed is in feite een soort rivier: het brengt zuurstof en voedingsstoffen naar de organen en haalt afvalstoffen op.

Het zuurstofarme bloed stroomt via de aders terug naar het hart en daar begint het proces in dezelfde volgorde, opnieuw.

Observeren van de hartslag

Waar kan kun je de hartslag meten?

1. slaapslagader
2. liesslagader
3. halsslagader
4. polsslagader

Wat observeer je bij het meten van de hartslag?

1. Ritme, spanning en volume, druk en warmte
2. Frequentie, ritme, warmte en gelijkmatigheid
3. Ritme, warmte, spanning en volume en gelijkmatigheid
4. Frequentie, ritme, gelijkmatigheid, spanning en volume.

Hartfrequentie

• Je observeert het aantal harstslagen per minuut
  
• Je observeert de hartslag in rusttoestand
  

Een gemiddelde hartslag is bij:

• pasgeborene: 120 – 140
  
• kinderen (de frequentie hangt af van de leeftijd) hoger dan bij een volwassene
•  volwassene 60 – 90
  

Waaraan denk je bij een
afwijkende hartfrequentie?

Afwijkende hartfrequentie

Ik weet even niet wat ik hier nog mee kan doen. Jij een idee?

Observeren hartslag

Uitvoeren vaardigheid:

• vijftien seconden observeren door palpatie
  
• resultaat vermenigvuldigen met vier
  
• resultaat is de hartfrequentie per minuut
  

Benodigdheden om vaardigheid uit te voeren:

• horloge met secondewijzer, stopwatch of een polsteller
  

Rapportage hartfrequentie: 

• In zorgdossier van zorgvrager, tijd, houding, waarde, irregulair/regulair, je naam
  
• Mondeling naar collega’s en/of arts
  

De bloeddruk

• Bovendruk (systolische druk): heerst in de slagaders als het hart bloed in de aorta pompt

• Onderdruk (diastolische druk): heerst in de slagaders als het hart zich in de ontspanningsfase bevindt

• Hypertensie: dan spreken wen van een hoge bloeddruk

• Hypotensie: dan spreken we van een lage bloeddruk

Redenen om de
bloeddruk te meten?

Klokbloeddrukmeter 

met stethoscoop 

Digitale bloeddrukmeter

Welke materialen heb je volgens het vilans protocol nodig bij het meten van de bloeddruk?

00:40

Hoe controleer je de bloeddrukmeter?

Hartslag meten

Bloeddruk meten

Leeropbrengst?

Bedankt en tot de volgende keer

De bloeddruk kun je meten om verschillende redenen:

• de zorgvrager heeft een lage bloeddruk
  
• de zorgvrager heeft een hoge bloeddruk
  
• bij gebruik van bepaalde medicijnen
• de zorgvrager volgt een dieet
  
• de zorgvrager wordt opgenomen in een zorginstelling
  

je kunt hier een interactieve video van maken door een vraag tussendoor te stellen.