Basisstof 13.2: Ademhalen

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Basisstof 13.2: Ademhaling

Lesdoelen

-Op welke manier halen vissen adem? 

-Welke organen horen daarbij?

-Op welke manier halen insecten adem?

-Welke organen horen hierbij?

Onderdelen bij een vis

Kieuwen:

Kieuwholte

kieuwdeksel 

kieuwboog 

kieuwplaatje met lamellen

Haarvaten vind je in de:

1. Kieuwdeksel
2. Kieuwholte
3. kieuwplaatje met lamellen
4. kieuwboog

Het water dat een vis 'inademt' gaat via de blaas en darmen naar buiten

1. Waar
2. Niet waar

Gaswisseling vis

-Water bevat veel zuurstof en weinig CO2 

-Het bloed in de kieuwplaatjes bevat weinig zuurstof en veel CO2 

Dus diffusie van O2 en CO2 vind plaats:

Wanneer de mond open is dan is de kieuwdeksel dicht

1. Waar
2. Niet waar

Bij diffusie veranderd de hoeveelheid van het vocht in de ader van de vis?

1. Waar
2. Niet waar

Tegenstroomprincipe

Voordeel is dat de concentraties in de lamellen niet gelijk worden halverwege de stroom 

Ademhaling bij een insect

Net als mensen en vissen zuurstof nodig voor de verbranding 

Achterlijf bij wordt groter en kleiner bij ademhalen

Onderdelen ademhalingsstelsel bij een insect

1. Stigma(ta) (openingen in achterlijf)

2. Trachee (soort vertakte long)

Wat is vergelijkbaar met onze mond voor ademhaling bij insecten?

1. stigma
2. trachee

Het ademhalen gaat als volgt 

-Achterkant wordt korter en langer om O2 rond te pompen 

-De zuurstof zal naar de plek met weinig O2 stromen -> diffusie tot concentratie gelijk is

Achterlijf kort is zuurstof pompen door het lichaam en CO2 naar buiten 

Achterlijf lang zorgt voor wijde tracheeën en het zuurstof kan dan makkelijker naar binnen 

Een lang achterlijf is te vergelijken met het inademen van de mens?

1. Waar
2. Niet waar

Lesdoelen

-Op welke manier halen vissen adem? 

-Welke organen horen daarbij?

-Op welke manier halen insecten adem?

-Welke organen horen hierbij?

Huiswerk

Opdracht 3 tot en met 11 basisstof 13.2

Moet af zij voor de volgende les 

Nieuwe opdracht voor een cijfer

Zoek informatie over de volgende wetenschappers:

Mendel 

Darwin

Einstein 

Van leeuwenhoek

En onthoud dit!