§3.2 Stroomgebieden en stroomstelsels

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo g, t
• Leerjaar 4

§3.2 Stroomgebieden en stroomstelsels

Planning

- Leerdoelen

- Herhaling §3.1

- Wat weten jullie al: Stroomgebied Maas & Rijn

- Uitleg

- Huiswerk

Leerdoelen

Je weet uit welke onderdelen een stroomgebied bestaat.

Je begrijpt dat het debiet iets anders is dan het regiem.

Je kunt in de atlas stroomgebieden aanwijzen.

Welke kringloop is hier te zien?

1. Lange waterkringloop
2. Korte waterkringloop

Gemengde rivier

Gletsjerrivier

Regenrivier

Rivier met regenwater

Rivier met smeltwater

Rivier met regen- en smeltwater

Slepen maar!

Rijn

Maas

Regenrivier

Gemengde rivier

Veel waterafvoer in de winter en het voorjaar

Veel schommelingen in de waterafvoer

Rijn

Maas

Regenrivier

Gemengde  rivier

Bovenloop

Middenloop

Benedenloop

Stroomgebied

• Reliëf (bergen) vormt de waterscheiding die de grens markeert tussen stroomgebieden. (=het verzamelgebied van een rivier waarbinnen alle neerslag en grondwater via de zijrivieren uiteindelijk in de hoofdrivier stroomt)

• De Maas en de Rijn met al hun zijrivieren noem je het stroomstelsel van deze rivieren. 

Stroomgebied 

versus stroomstelsel

Lopen van de rivier

Een stroomstelsel bestaat uit drie delen:

1. Bovenloop: hoog in de bergen, waar de bron van de rivier is.
2. Middenloop: het middelste deel waar de rivier vaak door een dal stroomt.
3. Benedenloop: dicht bij de riviermonding waar de rivier in een delta naar zee stroomt.

• De Nederlandse delta is gemaakt door de Rijn, de Maas en de Schelde. De rivieren hebben zich hier vertakt en lagen zand en klei neergelegd voordat ze in zee stromen.
  

Debiet

• De hoeveelheid water die op een bepaald punt door de rivier stroomt, is het debiet.
  
• Riviermonding Rijn: 2300 m3 per seconde. 
• Riviermonding Maas: 230 m3 per seconde.

• Het debiet kan gedurende het jaar variëren. Het debiet wordt hoger in natte jaren. 

Regiem

• Het regiem is de schommeling tussen waterafvoer in een rivier, door bijv. regenval.
  

• Het regiem kan gedurende het jaar veranderen, afhankelijk van het weer.

Hoe snel stroomt de rivier?

Wat is het verschil tussen verval en verhang?

• Verval is het hoogteverschil tussen twee plaatsen.
• Verhang is het hoogteverschil per kilometer. Hoe groter, hoe steiler de rivier, hoe harder het water stroomt.

Sleep de juiste begrippen bij de juiste plekken

Bovenloop

Benedenloop

Middenloop

Hoog verhang

Laag verval

Verval

Verhang