mensbeeld

• Levensbeschouwing
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Wat gaan we doen?

egoisme vs. altruisme

vrijheid vs. determinisme

In je werkstuk moet je de vier begrippen noemen, uitleggen en aangeven hoe jij de mens ziet.

Ook in je presentatie leg je het mensbeeld van de filosoof uit aan de hand van deze punten. 

egoïsme / altruïsme

Egoïst = iemand die steeds enkel het eigen belang voor ogen heeft

Altruïst = iemand die steeds vooral rekening houdt met het welzijn van anderen

Vraag bij mensbeelden = is de mens egoïstisch of altruïstisch

Thomas Hobbes

De mens is van nature egoïstisch en daarom wantrouwen mensen elkaar. 

Dit zou kunnen leiden tot een oorlog van allen tegen allen. 

Maar dit verkleint onze overlevingskans. 

Daarom gaan we samenwerken puur uit eigen belang.

Levinas

De ander doet continu een beroep op mij.

Vooral als je de ander ziet, het zien van de ander zorgt voor een verantwoordelijkheidsgevoel naar de ander.

De ander heeft jou nodig. En je kunt niet zeggen dat de ander jouw zaak niet is. De gevoel om de ander te helpen is altruïsme maar je kunt nog wel (vrij) kiezen om dit niet te doen. 

Schweitzer 

Schweitzer gaat een stapje verder en vindt dat de mens de ander behoort  te helpen

Je ziet iemand verdrinken en met gevaar voor eigen leven red je zijn/haar leven. Is dit een vorm van egoïsme of altruïsme? Leg uit

vrijheid of determinisme 

De mens is een volledig vrij kiezend wezen VS. 

ons handelen wordt bepaald door karakter, genen en omgeving

Determinisme = de mens kiest feitelijk niets

Kies is zelf voor voetbal of ben ik beinvloed door mijn ouders?

Vind ik die broek echt mooi of ben in beinvloed door reclame? 

vrijheid en verantwoordelijkheid

we gaan er vanuit dat de mens vrij is anders kun je immers niemand verantwoordelijk stellen voor zijn gedrag. 

Volgens voorstanders van de vrije wil doen mensen alsof ze soms niet vrij zijn. Hiermee ontlopen zij hun verantwoordelijkheid.

ik kon niet anders............

Wat bedoelt Sartre met; de mens is veroordeeld om vrij te zijn?

determinisme

Gedrag wordt door allerlei omstandigheden bepaalt; instincten, prikkels, hersenen >>> Er is geen sprake van een keus.

Denk maar aan verliefd zijn, in hoeverre bepaal jijzelf of je wel/niet verliefd wordt of overkomt dit je gewoon? 

De meeste keuzes maak je niet bewust en als je denkt dat je een keus heel bewust hebt gemaakt heb je niet in de gaten waardoor je allemaal bent beinvloed.