AFPG-C-4 Ademhaling pathologie

AFPG-C-4
Pathologie
Ademhalingsstelsel
1 / 50
suivant
Slide 1: Diapositive
Verpleging en verzorgingMBOStudiejaar 1

Cette leçon contient 50 diapositives, avec diapositives de texte et 7 vidéos.

time-iconLa durée de la leçon est: 60 min

Éléments de cette leçon

AFPG-C-4
Pathologie
Ademhalingsstelsel

Slide 1 - Diapositive

Pathologie Ademhalingsstelsel
  • Herhaling anatomie
  • Algemene pathologie
  • Enkele ziektebeelden
  • Hierna betekenis opzoeken medische termen
  • Uitwerken vragen
  • Ziektebeelden uitwerken

Slide 2 - Diapositive

Ken je deze nog?
Alveolaire lucht = 
Bronchiolen = 
Epiglottis = 
Farynx = 
Mucosa = 
Perfusie = 
Trachea = 
Inspiratie = 

Slide 3 - Diapositive

Ken je deze nog?
Alveolaire lucht = lucht in de longblaasjes
Bronchiolen = kleinste vertakkingen in de longen
Epiglottis = strotklepje
Farynx = keelholte
Mucosa = slijmvlies
Perfusie = doorbloeding van de longen door de kleine bloedsomloop
Trachea = luchtpijp
Inspiratie = inademing

Slide 4 - Diapositive

Slide 5 - Diapositive

Trachea = luchtpijp
  • bevatten hoefijzervormige kraakbeenringen die stevigheid en soepelheid geven zodat de luchtpijp niet kan dichtklappen
  • bekleed met trilhaarepitheel die stof en ziektekiemen verwijderen
  • in de wand van de trachea zit gladspierweefsel
  • trachea loopt voor de slokdarm
  • trachea loopt door het mediastinum (ruimte tussen de longen)

Slide 6 - Diapositive

Hoofdbronchiën = luchtpijpvertakkingen
  • luchtpijp splitst zich in 2 hoofdbronchiën
  • deze splitsing heet bifurcatio
  • linker hoofdbronchus gaat naar de linkerlong
  • rechter hoofdbronchus gaat naar de rechterlong
  • heeft dezelfde bouw als de luchtpijp
  • trilhaarepitheel is extra gevoelig, prikkeling geeft direct een heftige hoestprikkel (vliegje, beschuitkruimel, etc)

Slide 7 - Diapositive

Grote en kleine bronchiën
De hoofdbronchus vertakt zich in grote bronchiën die een longkwab van lucht voorzien (links 2x, rechts 3x)
  
Een grote bronchus vertakt zich in kleine bronchiën die een longsegment van lucht voorzien

Slide 8 - Diapositive

Slide 9 - Diapositive

Slide 10 - Vidéo

Bronchioli = kleinste luchtpijpvertakkingen
  • de kleine bronchiën vertakken zich steeds verder tot de kleinste buisjes: de bronchioli
  • de bronchioli bevatten geen kraakbeenringen meer
  • de bronchioli bevatten veel gladspierweefsel (spelen een rol bij het in en uitademen, kunnen bij astma gaan aanspannen: benauwdheid!)
  • de bronchioli monden uit in de longtrechtertjes en longblaasjes
  • de binnenbekleding bestaat uit trilhaarepitheel

Slide 11 - Diapositive

Alveoli = longblaasjes
  • uitstulpingen van een longtrechtertje zijn de longblaasjes
  • lijkt op een tros druiven
  • rondom de longblaasjes lopen veel capillairen, hier vindt gasuitwisseling plaats

Het echte longweefsel is dus eigenlijk de longtrechtertjes, de longblaasjes en het capillairennetwerk


Slide 12 - Diapositive

Gasuitwisseling
  • zuurstof gaat van de alveolaire lucht (lucht in longblaasjes) naar het bloed

  • koolstofdioxide gaat van het bloed naar de alveolaire lucht

  • gasuitwisseling gaat via diffusie (van veel naar weinig)

Slide 13 - Diapositive

Regulatie ademhaling
1ͤ --bij te veel koolstofdioxide in het bloed worden de ademhalingsspieren gestimuleerd door het ademcentrum (sneller ademhalen)
1ͤ -- bij weinig koolstofdioxide in het bloed worden de ademhalingsspieren afgeremd door het ademcentrum (langzamer ademen)
2ͤ -- de zuurgraad heeft ook invloed op het ademcentrum (bij meer zuur in het bloed dan sneller ademhalen)
3ͤ -- het zuurstofgehalte heeft niet veel invloed op het ademcentrum

Slide 14 - Diapositive

Ademcentrum in 
hersenstam

Receptoren in aortaboog en halsslagaderen

Aansturing van 
ademhalingsspieren

Slide 15 - Diapositive

Slide 16 - Vidéo

Slide 17 - Vidéo

Algemene pathologie
Dyspneu = kortademigheid, benauwdheid
Hoesten, sputum, stridor
Afwijkend ademen

Slide 18 - Diapositive

Dyspneu = kortademigheid, benauwdheid
Het ademcentrum bevindt zich in de hersenstam
Het ademcentrum speelt een rol bij dyspneu

Factoren die van invloed zijn op het ademcentrum:
  • te kort aan zuurstof in het bloed (hypoxemie)
  • te hoge zuurgraad (bijvoorbeeld: diabetische ketoacidose)

Slide 19 - Diapositive

Dyspneu = kortademigheid, benauwdheid
Oorzaken:
Afgenomen ventilatie
Lucht in longblaasjes wordt niet goed ververst

Afgenomen diffusie
Zuurstof komt moeilijk van de lucht in het longblaasje naar de hemoglobine van de rode bloedcel in het bloed

Slide 20 - Diapositive

Dyspneu = kortademigheid, benauwdheid
Afgenomen ventilatie
zwelling, slijmophoping, bronchitis, tumor, emfyseem, ALS, pneumothorax, ascites, obesitas, dwarslaesie, pijn

Afgenomen diffusie
emfyseem, atelectase (longblaasjes zijn samengevouwen), tumor, pneumonie, hartfalen, astma cardiale, longoedeem, longfibrose

Slide 21 - Diapositive

Dyspneu = kortademigheid, benauwdheid
Wat je waarneemt zegt iets over de oorzaak?
  • zijn er bijgeluiden (stridor)
  • moeite met uitademen met piepend geluid en hoesten (astma cardiale, COPD)
  • snelle toename van kortademigheid bij platliggen (COPD, hartfalen)
  • kortademigheid na enige tijd na het gaan slapen of rusten (astma cardiale, hartfalen)
  • oppervlakkig en snel ademen (pneumonie)

Slide 22 - Diapositive

Dyspneu = kortademigheid, benauwdheid
Wat je waarneemt zegt iets over de oorzaak?
  • hoesten met of zonder sputum (bronchitis, longabces, longoedeem)
  • pijn bij ademhalen (metastasen in ribben of longvliezen, pneumothorax, pleuritis)
  • niet symmetrisch bewegen van de thorax (pneumothorax)
  • geen bewegingen van de buik bij ademhalen (peritoneale prikkeling, ascites, dwarslaesie)

Slide 23 - Diapositive

Dyspneu = kortademigheid, benauwdheid
Wat is de ernst (intensiteit) van een dyspneu voor de zorgvrager?
  • zorgvrager geeft dit zelf aan, in rust, tijdens activiteit (ADL)
  • zorgvrager is angstig
  • hoge ademfrequentie, meer dan 20x per minuut, snel en diep
  • zorgvrager hapt naar adem, spreekt in korte zinnen
  • aanspannen van ademhalingsspieren, steunt op handen of ellebogen
  • er zijn intrekkingen van de huid onder de hals en onderste ribben
  • toename hartfrequentie en centrale cyanose

Slide 24 - Diapositive

Hoesten, stridor, sputum
Hoesten, wat heb je nodig:
  • voldoende spierkracht, voor een krachtige hoest
  • de zorgvrager moet rechtop kunnen zitten
  • geen pijn aan de thoraxwand, voor een krachtige hoest
  • stembanden kunnen sluiten, voor het opbouwen van druk voor de hoest

Slide 25 - Diapositive

Hoesten, stridor, sputum
Hoesten ontstaat door een prikkeling tussen de keel, strottenhoofd en de longblaasjes in
Een productieve hoest wil zeggen dat er sputum meekomt

Slide 26 - Diapositive

Hoesten, stridor, sputum
Stridor = een hoorbare ademhaling

Stridor bij inademing is een teken van een belemmering hoog in de luchtwegen (slijmophoping strottenhoofd, luchtpijpvernauwing)
Stridor bij uitademing is een teken van een belemmering laag in de luchtwegen (astma bronchiale, bronchitis, longgezwel, vreemd voorwerp)

Slide 27 - Diapositive

Hoesten, stridor, sputum
Helder, wit of grijswit: normale kleur.
Gele slijmkleur, hierna weer helder of wit: virale luchtweginfectie.
Geelgroen of groen: bacteriële infectie
Rood: bloed bijmenging door hard hoesten, infectie, longgezwel.
Roestbruin: bloed en groen sputum, door longontsteking.
Roze schuimend sputum: vochtophoping in het longweefsel, door longoedeem bij hartfalen.

Slide 28 - Diapositive

Afwijkend ademen
Ademdepressie: oppervlakkig en trage ademhaling (minder dan 8x per minuut)
  • oorzaken: vergiftiging

Apneu: ademstilstand
  • oorzaken: circulatiestilstand / hartstilstand

Slide 29 - Diapositive

Afwijkend ademen
Cheyne-Stokes ademhaling: apneu afgewisseld met ademen dat toeneemt en weer afneemt
  • oorzaken: verminderde bloedvoorziening in de hersenstam, stervensfase, hoge leeftijd, hartfalen

Hyperventilatie: te intensief, te snel en te diep ademen
  • oorzaken: paniekaanval, Kussmall-ademhaling bij diabetische ketoacidose met verminderd bewustzijn en je ruikt zoetige geur

Slide 30 - Diapositive

ZIEKTEBEELDEN

Slide 31 - Diapositive

Bronchitis
Acute ontsteking van de bronchiën
-zwelling aan binnenkant--> doorgang vernauwd --> moeilijk ademhalen

Oorzaak:
  • verkoudheid / griep
  • koude wintermaanden
  • chemische stoffen: roken, chloor, ammonia

Slide 32 - Diapositive

Bronchitis, symptomen
  • verkoudheid, bijholteontsteking
  • verstopte neus, loopneus
  • keelpijn
  • droge hoest, later met sputum
  • piepende / fluitende ademhaling
  • kortademig
  • koorts, koude rillingen
  • spierpijn, vermoeidheid, rugpijn

Slide 33 - Diapositive

Bronchitis
Behandeling:

  • veel drinken en rusten
  • koorts en spierpijn verlichten
  • stomen
  • antibiotica
Complicaties:
  • ophoesten bloed, blijvende koorts
  • keel- en/of oorontsteking
  • pneumonie

Slide 34 - Diapositive

Pneumonie = longontsteking
Jaarlijks overlijden 15 – 30 op de 100.000 mensen aan pneumonie

Vaak doodsoorzaak bij mensen met ernstige chronische aandoening

Meest voorkomende dodelijke ziekenhuisinfectie


Slide 35 - Diapositive

Slide 36 - Vidéo

Pneumonie, oorzaken
  • bacterie, schimmel, virus
  • infectie in omgeving (bronchitis)
  • astma of COPD
  • na operatie, onvoldoende doorademen
  • trauma thorax
  • verslikken – aspiratiepneumonie
  • obstructie, tumor
  • minder weerstand, chronische ziekte

Slide 37 - Diapositive

Pneumonie, symptomen
  • hoesten, groen of geel sputum
  • (hoge) koorts
  • kortademigheid
  • neusvleugelademhaling (vooral bij kinderen)
  • pijn in borststreek
  • snelle, oppervlakkige ademhaling
  • soms ook: hoofdpijn, zweten, ophoesten bloed, verminderde eetlust, vermoeidheid, cyanose, buikpijn (bij kinderen)

Slide 38 - Diapositive

Slide 39 - Diapositive

Pneumonie, behandeling
  • rust
  • medicatie: antibiotica, koortswerend, corticosteroiden
  • mobiliseren, uit bed
Bij ernstige klachten:
  • antibiotica per infuus
  • zuurstof, beademing
  • extra vocht, per infuus
  • fysiotherapie


Slide 40 - Diapositive

COPD
Chronic Obstructive Pulmonary Disease


Verzamelnaam van de longziekten chronische bronchitis en longemfyseem

Chronische bronchitis: bronchiën zijn langdurig ontstoken
Longemfyseem: longblaasjes gaan verloren (rek uit de longen)


Slide 41 - Diapositive

Slide 42 - Vidéo

Longkanker
Verschillende soorten:
  • niet kleincellig, langzame groei
  • kleincellig, snelle tumorgroei
  • mesothelioom, tumor in het borstvlies (asbest)
Oorzaken:
  • Roken 86% van de gevallen
  • Verder: meeroken, blootstelling aan andere chemische stoffen

Slide 43 - Diapositive

Slide 44 - Diapositive

Slide 45 - Vidéo

Astma aanval
Astma = chronische longaandoening met aanvallen van benauwdheid, piepende ademhaling, hoesten, dyspneu, drukkend gevoel op de borst.

Oorzaak: chronische ontsteking van de onderste luchtwegen in combinatie met overgevoeligheid voor bepaalde prikkels.

Slide 46 - Diapositive

Slide 47 - Vidéo

Even oefenen
Alkalose = verhoogde zuurgraad van het bloed
Bradypneu = te lage ademfrequentie
Dyspneu = kortademigheid
Cyanose = blauwverkleuring
Hypoxie = zuurstofgebrek
Pneumothorax = klaplong
Rhinitis = ontsteking van het neusslijmvlies
Kussmaul ademhaling = regelmatige diepe ademhalingen

Slide 48 - Diapositive

Even oefenen
Alkalose = 
Bradypneu = 
Dyspneu = 
Cyanose = 
Hypoxie = 
Pneumothorax = 
Rhinitis = 
Kussmaul ademhaling = 

Slide 49 - Diapositive

Aan de slag!
Betekenis van medische termen, zie Quizlet.
Vragen maken uit het boek.
Ziektebeelden uitwerken.

Slide 50 - Diapositive