Les 1

• Natuurkunde / Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo k, mavo
• Leerjaar 4

spanning, stroom en weerstand

Spanning, stroom en weerstand?

Grootheid	symbool	Meeteenheid
Spanning	U	volt (V)
Stroom	I	ampère (A)
Weerstand	R	ohm (Ω)

Spanning veroorzaakt stroom.

Oftewel spanning is nodig voor stroom.

spanning, stroom en weerstand

doorsnede van een stroomdraad
met een vernauwing

I = U/R is het meest intuïtief om te snappen:

Stroom = Spanning/weerstand

Spanning = Weerstand * Stroom

Weerstand = Spanning / Stroom

Open stroomkring

Gesloten stroomkring

Regelbare weerstand

In plaats van een regelbare voeding kun je ook een regelbare weerstand (of schuifweerstand) gebruiken om de stroomsterkte door een apparaat aan te passen.

Regelbare weerstand = potmeter

Een regelbare weerstand vindt je 

o.a in een lichtdimmer, een mengpaneel of in een thermostaat.

Potmeter

-Regelbare weerstand

-Groter of kleiner maken van de weerstand

-Wordt bv in een dimmer, volumeknop en een mengpaneel gebruikt

Regelbare weerstanden

                       Schuifweerstand       variabele weerstand                             

De Potmeter

De potmeter is een regelbare weerstand.

door aan het knopje te draaien maak je de

weerstand groter of juist kleiner

Waarde van een weerstand

De waarde van een weerstandje kun je bepalen aan de hand van de gekleurde ringen. 

Op het plaatje hiernaast zie je wat de kleurcode van een weerstand betekent. 

Kleurcode weerstand

kleuren bekijken van links naar rechts

ABDT ( want 4 ringen)

A = groen = 5

B = blauw = 6

D = bruin = 1 nul

T = goud = +- 5%

weerstand = 560 +- 5%

kleurcode weerstand

9.2

Voltmeter

1

2

3

Voltmeter

Amperemeter aansluiten - schema

1

Amperemeter aansluiten

1

2

I is het symbool voor?

1. Stroom sterkte
2. Spanning
3. Weerstand
4. Vermogen

Controle vraag: Soorten schakelingen

Serieschakeling

Parallelschakeling

Serieschakeling

Parallelschakeling

Alles in 1 stroomkring

Meerdere stroomkringen

Overal dezelfde spanning

Spanning wordt verdeeld

1 lampje kapot = alles uit

1 lampje kapot = de rest blijft aan

Wat is de juist formule om de weerstand te berekenen?

1. R = U x I
2. R = I : U
3. R = U : I
4. R = U + I

Is dit een parallelschakeling of een serieschakeling?

1. Parallelschakeling
2. Serieschakeling

Bepaal de spanning en stroomsterkte over de lampjes

3 V

6 V

0,6 A

0,3 A

spanning

weerstand

stroomsterkte

Ampère

Volt

Ohm

hoeveel elektronen er per seconde stromen

hoe moeilijk het voor elektronen is om ergens doorheen te bewegen

de hoeveelheid energie die met elk elektron wordt meegegeven bij de spanningsbron

U

I

R

Als je twee weerstanden van 10 Ohm en 15 Ohm in serie schakelt dan is de vervangingsweerstand 25 Ohm. 

Waar

Niet waar

Merijn maakt een schakeling met een lamp. De spanning en stroomsterkte over de lamp wordt gemeten. Sleep de onderdelen naar de juiste plaats.