4.2 - Staten ontstaan

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

4.2 steden ontstaan

ka: het begin van staatsvorming en centralisatie

Welke kenmerken passen bij de de tijd van monniken en ridders?

1. Handel over lange afstand
2. Autarkische samenleving
3. Centraal bestuur
4. Hofstelsel

Oorzaak/gevolg:
Wat zijn de juiste combinaties? (2)

1. O: Groei steden G: Meer mensen
2. O: Meer eten G: Meer handel
3. O: Meer mensen G: Groei steden
4. O: Meer handel G: Meer eten

Steden

• Vanaf 1000: landvernieuwingen (drieslagstelsel)
• Gevolg: voedseloverschot
• Gevolg: bevolkingsgroei en producten om te verkopen
• Gevolg: terugkeer handel
• Gevolg: groei steden

Staatsvorming van Engeland

Willem de Veroveraar

Normandische leenman die koning van Engeland werd

Slag bij Hastings 1066

Willem de veroveraar

• Willem de Veroveraar:
  
• Hertog van Normandië en leenman van de Franse koning en
• Koning van Engeland, na verovering in 1066
• Leerde van Franse fouten

Feodaal Engeland

• Willem de Veroveraar voert feodale stelsel in Engeland in
  
• Maatregelen om machtig te blijven:
  
• - Eed van trouw door de leenmannen
  
• - Willem hield de beste gebieden voor zichzelf (kroondomeinen)
  
• - Alle bezittingen van de adel werden opgeschreven in het Domesday Book (1086)
  
• Gevolg: duidelijk wie de macht heeft + sterkere positie voor de koning

Jan zonder Land wordt gedwongen de Magna Carta te ondertekenen.

Waarvoor heeft de Magna Carta gezorgd?

Magna Carta 1215

• Nieuwe conflicten tussen de kerk /adel/steden en de koning leidden tot de Magna Carta

• Koning niet meer boven de wet, maar onderdeel van wet
• Recht op rechtsbescherming en een eerlijk proces voor iedereen

Staatsvorming van Frankrijk

De Honderdjarige Oorlog (1)

• De koning van Engeland, Edward III, had een groot gebied van de Franse koning Filips VI in leen.  
• Deze wilde het gebied terug hebben.
  
• Edward III wilde dit voorkomen (en koning van Frankrijk worden). 
• In 1337 stuurt hij zijn leger naar Frankrijk. 

De Honderdjarige Oorlog (2)

Engelse leger veroverde grote delen van Frankrijk.  (Longbows)

Rond 1360: wapenstilstand.

Daarna: verschillende veldslagen waarbij zowel de Engelsen als de Fransen winnen. 

De Engelse longbows waren veel effectiever dan de Franse kruisbogen. Met hun grote handbogen konden die in hoog tempo pijlen op de Fransen afschieten, die zelfs een harnas konden doorboren. De Slag bij Crecy (1346) werd daarom door het Engelse leger gewonnen.

De Honderdjarige Oorlog (3)

• Rond 1420: Grote delen van het land zijn door de Engelsen veroverd.
  
• Een jong Frans meisje, Jeanne d'Arc, weet de Engelsen te verslaan bij Orléans: vanaf dat moment worden de Engelsen uit Frankrijk verdreven.
  
• 1453: Oorlog voorbij.