2.2 - A - Democratie in Nederland

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

2.2. Democratie

in 

Nederland

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen hoe Nederland in 1815 werd bestuurd. 
  
  
•  Je kunt uitleggen wat er veranderde door de grondwet van 1848. 

Planning

• Verenigd koninkrijk der Nederlanden
• Vóór 1848
• Parlementair stelsel
• Zelfstandig werken
• Afsluiting

VVD

FVD

GL

PVV

VVD

Hoe veel mensen zitten er in de Tweede Kamer?

1. 150
2. 75
3. 225
4. 100

Om de hoe veel jaar mogen mensen stemmen?

1. 1
2. 2
3. 4
4. 5

Het stemrecht zou verlaagd moeten worden naar 16 jaar?

1. Ja
2. Nee

Verenigd Koninkrijk der Nederlanden

• Nederland is een rechtsstaat. Burgers en overheid moeten zich aan de wet houden. 

• Daarnaast is Nederland een constitutionele (grondwet) monarchie (koninkrijk).

•  Die grondwet is ingevoerd in 1848. Daarvoor had de koning alle macht en de bevolking niets te zeggen. 

Vanaf 1815

• Willem I was koning en regeringsleider.
• De ministers waren dienaren van de koning.
• Rijke burgers (liberalen) waren het hier niet mee eens. Zij willen meer vrijheid en meer inspraak in het bestuur. Ook opvolger Willem II wilde zijn macht niet delen.
• Nederland vormde een koninkrijk met België. 

Leerdoel 1

Censuskiesrecht

Alleen edelen en regenten kiezen de Provinciale Staten.

Constitutionele monarchie

Nederland werd een monarchie. Er was een koning, maar ook een grondwet. 

Eerste en Tweede Kamer zijn samen het parlement en noem je de Staten-Generaal

Liberalisme

• Komt van het Latijnse libertas. 
  
  
• Meer vrijheid voor burgers: burgerlijke vrijheden.
  
  
• Vrijheid van meningsuiting en persvrijheid. 

• Meer invloed in de politiek: Het parlement zou gekozen moeten worden door de burgers en niet door de koning. 

Leerdoel 1

Leerdoel 2

Maken van paragraaf 5.2

Opdracht 1 t/m 5

De koning blijft het staatshoofd maar de ministerpresident wordt regeringsleider. Hij is de voorzitter van het kabinet. (ministerraad)

De regering moet het parlement goed informeren en mag niets doen zonder toestemming van het parlement. 

Vanaf 1848 krijgt Nederland een parlementair stelsel. Een politiek systeem waarbij het parlement de hoogste macht heeft. 

Johan Willem Thorbecke

Uit angst voor een revolutie in Nederland vraagt koning Willem II aan de liberale Thorbecke om een nieuwe grondwet te schrijven. Thorbecke schrijft een nieuwe grondwet. 

Rijke burgers kiezen de leden van de Tweede kamer.

Leerdoel 2

De Provinciale Staten kiezen leden Eerste Kamer.

Aan de slag

• Maak opdracht 1, 2 en 3.
  
  
• Ben je klaar? Dan mag je verder gaan met opdracht 4. 

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen waarom veel liberalen vonden dat de koning te veel macht had tot 1848.
  
  
•  Je kunt beschrijven hoe Nederland een parlementair stelsel kreeg. 

Maken van paragraaf 5.2

Opdracht 1 t/m 5

Tweede kamer
wordt gekozen
door Nederlandse
rijke mannen. 

Koning is onschendbaar, de ministers zijn verantwoordelijk voor wat  de koning zegt en doet.  Over de koning kan geen discussie ontstaan, tegelijkertijd mag de koning niets meer zeggen of doen zonder toestemming van de minister-president. Dit is ministeriële verantwoordelijkheid.

Tweede kamer
wordt gekozen
door Nederlandse
rijke mannen. 

Leden Provinciale 
Staten kiezen 

Eerste Kamer

Johan Willem Thorbecke

Uit angst voor een revolutie in Nederland vraagt koning Willem II aan de liberale Thorbecke om een nieuwe grondwet te schrijven. Thorbecke schrijft een nieuwe grondwet.