2.2 Bestuur en burgerrecht in de Griekse polis

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Bestuur en burgerrecht in de Griekse polis

Bronnen

We hebben geleerd dat er verschillende bronnen zijn.

geschreven en ongeschreven, we maken ook onderscheid tussen directe en indirecte bronnen.

Indirecte bronnen: Een bron die niet uit de tijd zelf komt, bijvoorbeeld een boek over Romeinen of documentaire over wo1

Directe bronnen: Een bron die uit de tijd zelf komt, bijvoorbeeld het dagboek van Anne Frank of een oude Griekse vaas

Poleis

In vergelijking met het Egypte (waar mensen vooral langs de nijl woonde), waren er in Griekenland over het hele land kleine stadstaten te vinden. Deze stadstaten werden poleis genoemd. 

Elke polis had een eigen bestuur, wetten, regels en munt, maar in elke polis werd wel Grieks gesproken, dezelfde goden vereerd en hetzelfde gebouwd.

Let op hier komt een quiz .

Wat hebben alle Poleis gelijk en waarin verschillen ze? 

Wat de bewoners deden in hun vrijetijd

1. Dit hadden ze allemaal hetzelfde
2. Dit was bij elke polis anders

De taal die ze spraken

1. Dit hadden ze allemaal hetzelfde
2. Dit was bij elke polis anders

Architectuur = bouwstijl

1. Dit hadden ze allemaal hetzelfde
2. Dit was bij elke polis anders

De Goden waar ze in geloofde

1. Dit hadden ze allemaal hetzelfde
2. Dit was bij elke polis anders

De beschermgod van de polis

1. Dit hadden ze allemaal hetzelfde
2. Dit was bij elke polis anders

De manier waarop de polis werd bestuurd

1. Dit hadden ze allemaal hetzelfde
2. Dit was bij elke polis anders

De Grieken en bestuur

- Elke polis deed dat op zijn eigen manier.

Bestuurvormen die we kennen uit het oude Griekenland:

- Monarchie

- Aristocratie

- Oligarchie 

- Democratie

- Tirannie 

Welke bestuursvorm ken je al ?

Monarchie, aristocratie, oligarchie , democratie, tirannie

Monarchie

- één koning met erfopvolging 

Aristocratie & Oligarchie

- Aristoi betekent 'besten'

 

Aristocratie = Bestuur van de 'besten'

Gekozen uit de rijke adellijke families

Oligos betekent 'weinig'

Oligarchie = Regering van weinig

Gekozen op basis van bezit (rijkdom) 

Kleine groep heeft de macht.

Tirannie

- één persoon heeft met geweld de macht gegrepen

- Geen erfopvolging of verkiezing --> Geweld 

Samenvattend

- Elke polis kende zijn eigen vorm van bestuur. (per periode)

- Volgende les gaan we het hebben over een van de belangrijkste bedenksels van de Grieken:

Democratie! 

Je gaat nu aan de slag met het opdrachtenblad 2.2

deze is te vinden onder bestanden in het mapje opdrachten

Heb je nog vragen blijf even hangen!

Democratie

Nadat Athene voor een lange tijd een tirannie was geweest veranderd dit in 508 v.Chr in een democratie. 

In Athene moesten alle mannen uit de stad meevechten wanneer er oorlog was, zij wilde dit alleen doen als ze ook mochten meebeslissen.

Zo ontstond de eerste democratie, Demos is volk.

Alle Atheense mannen boven de 18 jaar hadden het burgerrecht en mochten deelnemen aan de volksvergadering  en dus meebeslissen over de stad. 

Democratie

Om er voor te zorgen dat alle mannen mee konden beslissen zorgde Perikles in 460 v.Chr voor een dagvergoeding zodat iedereen kon stemmen.

Om er voor te zorgen dat één persoon niet teveel macht kreeg werd er een keer paar jaar gebruik gemaakt van het Ostracisme. 

Hier konden de mannen 1 persoon voor 10 jaar de stad uit stemmen om er voor te zorgen dat deze niet te machtig werd.