§5.3 Een bijzonder bestuur en bloeiende cultuur

tijdvak 6: Regenten & Vorsten 

1600 - 1700 (17e eeuw)

Een glorieuze Gouden Eeuw

In deze les kun je 14 punten verdienen.

Hierna: introfilmpje als energizer (+ 2 min).

Typ een vraag uit over het filmpje die jij graag beantwoord wilt hebben in deze les;

Hierna: 10 tijdvakken.

Hierna: leerdoelen.

Tijdvak 6: 

Regenten & Vorsten (1600-1700)

Leerdoelen:

Aan het eind:

1. kun je benoemen welke rol Hugo de Groot speelt in de geschiedenis van Nederland;

2. heb je geoefend met een aantal geschiedenisvaardigheden, zoals:

- geschreven en ongeschreven bronnen;

- directe en indirecte bronnen; 

- continuïteit en verandering;

- oorzaak en gevolg;

- beschrijvende, verklarende, vergelijkende en waarderende vragen.

+ heb je een tip voor mij om deze les de volgende keer te verbeteren;

Hierna: uitleg

Goedendag! Mag ik mij even voorstellen...

Ik ben Hugo de Groot en ik ben SUPERRRR slim! Ik word geboren in Delft en als ik 8 jaar ben kan ik al gedichten maken in het Latijns. En op mijn 11e ga ik al naar de universiteit. 

Ik ben zo briljant dat zelfs de Frans koning mij 'het wonder van Holland' noemt. 

Ik ben een belangrijke rechtsgeleerde en denker en schrijf veel boeken. In een van die boeken beschrijf ik spelregels bij het voeren van een oorlog. Deze spelregels worden nu nog steeds gebruikt.

Ach, eigenlijk ben ik een alleskunner (Homo Universalis)

Hierna: vervolg uitleg

Een grote vriend van mij is Johan van Oldenbarnevelt, hij is raadspensionaris. Kortom, een heel belangrijke politiek leider. 

Mijn (politieke) vijand is Prins Maurits, zoon van Willem van Oranje. Ik krijg van hem in 1619 een levenslange gevangenisstraf in een kasteel, maar ik ga proberen op spectaculaire wijze te ontsnappen!

Hoe? Via een boekenkist! 

Mijn vrouw vindt dat ik wel van te voren eerst een paar keer moet oefenen om twee uur lang stil in een boekenkist te zitten. 

Gaat deze vluchtpoging lukken? Dat gaan we in deze les bekijken.

In ieder geval kan ik al wel verklappen dat ik in 1645 sterf. Mijn laatste woorden zouden zijn geweest: "door veel te begrijpen heb ik niets bereikt".

Hierna: filmpje Hugo de Groot - het Klokhuis (+ 5 min).

Sleep de punaise naar het logo dat hoort bij het onderwerp van deze les:

Hierna: enkele quizvragen.

Hoeveel straatnamen zijn in Nederland  naar Hugo de Groot vernoemd?

1. Ongeveer 7
2. Ongeveer 70
3. Ongeveer 700
4. Ongeveer 7000

Twee uitspraken:

1. Hugo de Groot wordt geboren in Delft in 1583. Hij is een echt wonderkind! Hij is geboren in de 15e eeuw / 16e eeuw.

2. In Nederland schreven toen de geleerden in het Hebreeuws / het Latijns.

1. 1. 15 eeuw, 2. het Hebreeuws
2. 1. 15e eeuw, 2. het Latijns
3. 1. 16e eeuw, 2. het Hebreeuws
4. 2. 16e eeuw, 2. het Latijns

Hugo de Groot is een rechtsgeleerde.

Wat is volgens jou een rechtsgeleerde? 

Hierna: sleepvraag.

1. Een deskundige op het gebied van rechten
2. Een deskundige op het gebied van de Gouden Eeuw
3. Een persoon die kritisch is op de Republiek in de 17e eeuw
4. Een schriftgeleerde

Sleep de namen naar de juiste plek:

Hierna: quizvraag.

Johan van Oldenbarnevelt

Prins Maurits (van Oranje)

Hugo de Groot

Twee uitspraken:

1. In de 16e eeuw is het meest strenggelovig Prins Maurits / Johan van Oldenbarnevelt.

2. Prins Maurits wint de ruzie (strijd) over wie de baas wordt , waarna Johan Oldenbarnevelt onthoofd wordt / in de gevangenis komt

Hierna: quizvraag.

Hierna: sleepvraag.

1. 1. Prins Maurits, 2. onthoofd wordt
2. 1. Prins Maurits, 2. in de gevangenis komt
3. 1. Johan van Oldenbarnevelt, 2. onthoofd wordt
4. 1. Johan van Oldenbarnevelt, 2. onthoofd wordt

Hierna: vervolg filmpje Hugo de Groot - het Klokhuis (+ 4 min).

Bij het vak geschiedenis heb je vier soorten vragen.

Sleep de vier voorbeeldvragen naar de juiste soort vraag.

Onder de paperclip staat (nogmaals) de uitleg van de vier soorten vragen.

vier soorten vragen

Bij het vak geschiedenis heb je 4 soorten onderzoeksvragen.

1. Beschrijvende vragen: gebruik je als meer wilt weten over een situatie of verschijnsel in het verleden.

2. Verklarende vragen: gebruik je als je wilt uitleggen waardoor dingen gebeurd zijn.

3. Vergelijkende vragen: gebruik je als je overeenkomsten en verschillen van een situatie of verschijnsel wilt weten.

4. Waarderende vragen: gebruik je om te onderzoeken wat jij ergens van vindt.

Hieronder lees je hele moeilijke vragen die Hugo de Groot aan zichzelf stelt:

Beschrijvende vraag

Verklarende vraag

Vergelijkende vraag

Waarderende vraag

Heeft God altijd het laatste woord?

Hoe kunnen gelovige mensen vreedsaam samen leven?

Waarom voeren landen oorlog? 

Van wie is de zee eigenlijk?

Twee uitspraken:

1. Een oorzaak / gevolg van de gevangenisstraf voor Hugo de Groot in slot Loevestein is dat hij ruzie heeft met Prins Maurits (van Oranje).

2. De ontsnapping van Hugo de Groot wordt op dezelfde avond al ontdekt. 

Een oorzaak / gevolg is dat zijn vrouw vergeet een kaarsje op z'n kamer aan te doen wat Hugo de Groot ook elke avond doet. 

1. 1. oorzaak, 2. gevolg
2. 1. gevolg, 2. oorzaak
3. 1. oorzaak, 2. oorzaak
4. 1. gevolg, 2. gevolg

Een feit is objectief en een mening is subjectief.

Welk uitspraak is objectief en welke subjectief? 

1. Hugo de Groot ontsnapt in 1621 uit Slot Loevestein, waarna hij vlucht naar Parijs.

2. Hugo is een uiterst vriendelijke, ongevaarlijke en briljante man.

1. 1. objectief, 2. objectief
2. 1. subjectief, 2. subjectief
3. 1. objectief, 2. subjectief
4. 1. subjectief, 2. objectief

Twee uitspraken:

1. Tot op de dag van vandaag worden de 400 jaar oude boeken van Hugo de Groot gebruikt om regels tussen landen af te spreken met als doel zoveel mogelijk oorlogen te voorkomen.

2. Op 22 maart 1621 ontsnapt Hugo de Groot uit slot Loevestein en vlucht naar Parijs.

Bij welke zin is sprake van Continuïteit (blijft hetzelfde) en bij welke een Verandering?

1. 1. Continuïteit, 2. Continuïteit
2. 1. Verandering, 2. Verandering
3. 1. Continuïteit, 2 Verandering
4. 1. Verandering, 2. Continuïteit

Een directe (primaire) bron is een bron die uit de tijd zelf komt, 

een indirecte (secundaire) bron  komt van iemand uit een hele andere tijd.

Klik hiernaast op de afbeelding om in te zoomen.

Dit geldbiljet van 10 gulden uit 1953 met een plaatje van Hugo de Groot erop, is een voorbeeld van een.....

1. directe bron
2. indirecte bon

Bij het vak geschiedenis heb je dus directe en indirecte bronnen.

Maar je hebt ook geschreven en ongeschreven bronnen.

Klik op de afbeelding om in te zoomen. 

In het museum Prinsenhof in Delft is een haarlok van Hugo de Groot te vinden.

Deze haarlok is een....

1. geschreven directe bron
2. ongeschreven directe bron
3. geschreven indirecte bron
4. ongescheven indirecte bron.

De presentatrice heeft hiernaast het orgineel van het boek iure belli ac pacis (1625) van Hugo de Groot in haar handen. Het boek gaat over het recht van oorlog en vrede.

Dit boek is een voorbeeld van een ...

iure belli ac pacis (Over het recht van oorlog en vrede)

1. geschreven directe bron
2. geschreven indirecte bron
3. ongeschreven directe bron
4. ongeschreven indirecte bron

Sleep de gebeurtenissen over Hugo de Groot in de juiste tijdsvolgorde:

Hierna: Poll welk cijfer geef je deze les?

Ik maak mijn eerste gedicht in het Latijns.

Ik ga naar de universiteit

Ik vlucht naar Parijs

Ik word gevangen gezet in Slot Loevestein

Het boek ure belli ac pacis van Hugo de Grootligt  in het vredespaleis in Den Haag.

Welk cijfer geef je deze les?

Hierna: Evaluatie tip geven.

010

Evaluatie: Geef  mij een tip om de volgende keer een hoger cijfer te krijgen: