D1ATh1 B2 De bouw van organismen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo
• Leerjaar 1

 Thema 3: Organen en Cellen (recap)

Info gebruikt van:

Malmberg methode Biologie en verzorging voor jou

Biologiepagina.nl

Bioplek.org

Biologieweb.nl

e.a. 

Leerdoel

1.  Je leert wat een orgaan is en voorbeelden geven

2.  Je leert wat een orgaanstelsel is en voorbeelden geven

3.  Je leert wat een cel is en voorbeelden geven

4. Je leert het verschil tussen een plantencel en een dierlijke cel

5.  Je leert van een torso de belangrijkste organen en kunt deze benoemen

Tekst

Wat is een orgaan?

Wat is een organenstelsel

Wat is een cel?

Wat is een organisme?

Organen

In de afbeelding zie je een model van een romp van de vrouw. Je noemt dat een torso. 

Je ziet hoe de verschillende organen er uitzien en waar ze liggen in de romp. Organen zijn delen van een organisme die bepaalde taken (functies) uitvoeren. Enkele voorbeelden zijn:

- Het hart en de bloedvaten: het bloed kan door het 

  lichaam stromen

- De huid: geeft bescherming van het lichaam

Een plant heeft ook organen, welke? Klik op de button.

Long

2

hart

3

Organen van planten

Wortel, stengel, blad 

lever

4

maag

5

dikke darm

6

dunne darm

7

nier

10

Organenstelsels

Organen werken vaak samen met meerdere andere organen. Zo'n groep organen die samenwerken noem je een organenstelsel. Op de afbeelding zie je het verteringsstelsel.

Leer de organenstelsels

Je kunt enkele organen noemen

verteringsstelsel

slokdarm, lever maag dunne darm  dikke darm

bloedvatenstelsel

hart aorta holle ader bloedvaten

Bottenstelsel

Schedel rib wervelkolom dijbeen teenkootjes 

en nog veel meer

Zenuwstelsel

Hersenen  ruggenmerg  zenuwen

Organenstelsels

Bloedvatenstelsel

Bottenstelsel

Zenuwstelsel

functie

Vervoeren van bloed door het lichaam

functie

Vorm en stevigheid voor het lichaam.

Bescherming en aanhechting van pezen.

Soorten cellen

Organen bestaan uit cellen. Een cel is heel erg klein. De cellen zijn de bouwstenen van je organen.

Door een microscoop kun je cellen bekijken. Ze lijken plat maar dat zijn ze in werkelijkheid niet. Er zijn verschillenden vormen, het lijken net zakje die gevuld zijn met water.

rode bloedcel

Vorm: rond

Kan makkelijk door bloedvat

zenuwcel

Vorm: met lange uitlopers

Kan makkelijk contact maken met verschillende cellen

Botcel

Spiercel

Time-lapse filmpje over cellen

Veel cellen kunnen zich delen.

Op de volgende slide vind je een Time lapse video 

van de celdeling van een dierlijke cel 

De video komt van het National Institute of Genetics.

Soorten cellen

De vorm van de cel 

heeft te maken met de functie van de cel. 

rode bloedcel

Vorm: rond

Kan makkelijk door bloedvat

zenuwcel

Vorm: met lange uitlopers

Kan makkelijk contact maken met verschillende cellen

Botcel

Spiercel

Soorten cellen

Cellen kun je bekijken door een microscoop te gebruiken.

Ze lijken plat in de afbeelding maar jij weet inmiddels dat dit in werkelijkheid niet het geval is. 

nr. 2

1. Long
2. Hart
3. Nier
4. Maag

nr. 5

1. Long
2. Hart
3. Nier
4. Maag

nr. 10

1. Long
2. Hart
3. Nier
4. Maag

nr. 6

1. Long
2. Dikke darm
3. Nier
4. Maag

Welke stelsels zie je?

1. bloedvatenstelsel zenuwstelsel
2. bottenstelsel zenuwstelsel
3. verteringsstelsel spierstelsel
4. je ziet alleen organen

Alle cellen in je lichaam hebben dezelfde vorm

1. ja
2. nee
3. dat verschilt per persoon
4. bij een mens wel, bij een dier niet

Cellen

1. zijn in werkelijkheid platte 'dingen'
2. lijken een beetje op een zakje met wat vocht.
3. zijn groter dan organen
4. zijn helemaal lege 'dingen'

Organen van planten zijn

Zet op volgorde van groot naar klein:
cel - organisme - organenstelsel - orgaan

Het hart is

1. een organenstelsel
2. een cel
3. een orgaan
4. een organisme

Welk organenstelsel zorgt voor de vertering van je eten?

1. Het bloedvatenstelsel
2. De maag en de lever
3. Het verteringsstelsel
4. Het zenuwstelsel

De dunne- en dikke darm, de maag en de lever werken samen in het:

1. bottenstelsel
2. zenuwstelsel
3. spierstelsel
4. verteringsstelsel

De huid is een voorbeeld van:

1. een orgaan
2. een cel
3. een organisme
4. een organenstelsel

Wat is de plantencel?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Wat heeft een plantencel wel
wat een dierlijke cel niet heeft?

1. celkern
2. cytoplasma
3. celmembraan
4. bladgroenkorrels

Dit weet je nu

1.  Je kunt vertellen en uitleggen wat een orgaan is en voorbeelden geven

2.  Je kunt vertellen en uitleggen wat een orgaanstelsel is en voorbeelden geven

3.  Je kunt vertellen en uitleggen wat een cel is en voorbeelden geven

4. Je kent het verschil tussen een plantencel en een dierlijke cel

5.  Je kunt van een torso de belangrijkste organen aanwijzen en benoemen

En nu?

D-toets maken (mag per 2-tal)
In stilte graag

Wat heb je geleerd vandaag?