Rouw en verlies

Verlies en rouw
Hoe professioneel om te gaan met rouw en verlies
1 / 20
suivant
Slide 1: Diapositive
OntwikkelingMBOStudiejaar 2

Cette leçon contient 20 diapositives, avec diapositives de texte et 1 vidéo.

time-iconLa durée de la leçon est: 120 min

Éléments de cette leçon

Verlies en rouw
Hoe professioneel om te gaan met rouw en verlies

Slide 1 - Diapositive

Vandaag
  • Persoonlijke visie op verlies en rouw
  • Verschillende soorten verlies
  • De cirkel van verlies
  • Zelfkennis en persoonlijke visie
  • Rouwtheorie
  • Kenmerken rouwreacties
  • Rouwen op eigen wijze





Slide 2 - Diapositive

Persoonlijke visie op rouw en verlies

  • Wat is voor jou verlies?
  • Wat is voor jou rouw?
  • Wat voor beeld heb je bij verlies in de praktijk?
  • Wat voor beeld heb je bij rouw in de praktijk?


Slide 3 - Diapositive

Verschillende soorten verlies
De cirkel van verlies
Bio psychosociale verliezen

Waar denk je aan bij? 
  • Biologische verliezen
  • Psychische verliezen
  • Sociale verliezen

Slide 4 - Diapositive

Slide 5 - Diapositive

Zelfkennis en persoonlijke visie
Opdracht:
Probeer voor jezelf een verlieservaring in beeld te brengen a.d.h.v. onderstaande tabel. 




Dit kan elke vorm van verlies zijn

Welke emoties voelde je?
Welke gedachten had je?
Wat hielp/ondersteunde je? / Wat heb je nodig?
Bv: boos, verdriet, onmacht
Bv: had ik het kunnen voorkomen?
Bv: praten, muziek, bewegen, kaarsje branden

Slide 6 - Diapositive

Rouw theorieën 
Sigmund Freud: emoties doorleven, overledene loslaten en doorgaan met eigen leven
Elisabeth Köbler-Ross: vijf fasen van emoties in een rollercoaster
William Worden: 4 rouwtaken i.p.v. fasen geen vaste volgorde
Riet Fiddelaers-Jaspers: erkennen, herkennen, verkennen en verbinden (zelf actief met taken)
Maggie Stroeben: evenwicht zoeken tussen verlies en herstel
Johan Maes: rouwen is een uniek proces, persoonsafhankelijk


Slide 7 - Diapositive

Rouwtheorie
In een slechtnieuws gesprek zijn uit de Kübler-Ross theorie 3 herkenbare reactiepatronen in het slechtnieuws gesprek zichtbaar

  • Ontkenning (verbijstering)
  • Woede / boosheid (oorzaaktoekenning)
  • Onderhandeling (confrontatie)
 

Slide 8 - Diapositive

Slide 9 - Diapositive

Heftigheid rouwreacties
Factor 1: soorten incidenten en impact op nabestaanden

3 soorten gebeurtenissen hebben impact op de rouw reactie

  1.  Een ongeval
  2. Een geweldsmisdrijf (moord)
  3. Een zelfdoding

Welke factoren spelen hierbij een rol?

Slide 10 - Diapositive

Een ongeval
Emoties ontstaan door:
Plotseling; het onverwachte
Geen afscheid bij leven kunnen nemen
Lichaam is soms (onherkenbaar) verminkt


Reactiepatroon nabestaanden:
Men wil precies weten wat er gebeurd is
Veel vragen als: Is hij/zij bij kennis geweest, heeft hij/zij pijn gehad of wat waren zijn/haar laatste woorden



Slide 11 - Diapositive

Een geweldsmidrijf
Emoties ontstaan door:
Plotseling; het onverwachte
Soms (onherkenbaar) verminkt
Soms lichaam vermist
Ongewenste media aandacht

Reactiepatronen nabestaanden
Machteloos en onveilig gevoel
Woede, wraak en verlies van vertrouwen in de mens
Soms nog onbekende dader
Uitgestelde rouw door strafproces


Slide 12 - Diapositive

Een zelfdoding
Emoties ontstaan door:
Soms onverwacht, soms aan zien komen
Veel onbeantwoorde vragen
De grote ‘Waarom’ vraag

Reactiepatronen nabestaanden:
Zeer complex door mix van:
- schuldgevoelens
- onmacht
- boosheid en schaamte



Slide 13 - Diapositive

Heftigheid rouwreacties
Factor 2: De relatie met de overledene 

De achterkant van liefde is rouw; 
Met andere woorden als je zielsveel van iemand houdt doet het verlies evenveel pijn en vice versa
Het ene soort verlies is de ander niet; ouder-kind/ kind-ouder/ broer-zus/ partner/college/vriendschap

Tip in het contact:
 Wees objectief en ga open het gesprek aan
NIVEA.



Slide 14 - Diapositive

Heftigheid rouwreacties
Factor 3: De persoonlijkheid van de rouwende

  1. Draagkracht van de persoon: Hoe kwetsbaar of krachtig is de persoon; wat is zijn/haar veerkracht?
  2. Draaglast van de persoon: Impact: Hoeveel krijgt iemand te verduren? 
  3. Reactiepatronen: de één is rationeler dan de ander

Onze verwachting van hoe iemand zal reageren is vaak gebaseerd op hoe wij zelf in een vergelijkbare situatie zouden reageren. 
   

Slide 15 - Diapositive

Rouwen op eigen wijze
Ieder mens is uniek, bepaalde groepen wel specifieke kenmerken

Vrouwen: gericht op voelen, praten en kijken
Mannen:
Werken, regelen en afleiding
Belangrijk om kinderen te betrekken, fantasie kan negatief werken, Blijf wel op niveau van kind
Zorg voor veiligheid en structuur en laat weten dat je er bent
Wees niet verbaasd als een kind ineens omschakelt naar bijvoorbeeld spelen 
Begrijpen wat er gebeurt, maar accepteren is moeilijker
Behandel ze niet anders dan anderen, extra aandacht kan als vervelend worden ervaren.
Let op zorg en verantwoordelijkheid die jongeren neigen op zich te nemen
Stuk zekerheid en toekomst valt weg, sociale vangnet wordt kleiner
Gevoelens van zinloosheid en moeite met emoties tonen / onder woorden brengen
Geen goed overzicht van wat er is gebeurt en de betekenis hiervan
Let op communicatie, misken het rouwen niet

Vrouwen vs mannen
Kinderen
Jongeren
Ouderen

Slide 16 - Diapositive

Slide 17 - Vidéo

Hoe geef je slecht nieuws aan kinderen?
  • Wees concreet: vertel duidelijk en zo kort mogelijk wat er aan de hand is
  • Wees open en eerlijk
  • Geef kort wat uitleg en antwoord op vragen
  • Zorg dat het kind direct daarna kan reageren
  • Geef zoveel of zo weinig informatie als voor het kind hanteerbaar is
  • Geef ruimte aan emoties van verdriet, angst en boosheid
  • Benoem de emotie en geef daarmee woorden aan het gevoel
  • Sta toe en laat het kind de emotie uiten
  • Neem het kind hierin serieus
  • Stop zo nodig het gesprek als de eerste emoties zijn geuit en kom er later op terug

Slide 18 - Diapositive

Verwerkingsopdracht
Bij behoefte aan verwerking kun je:

De theorie over rouw en verlies doorlezen
Opdracht rouw maken
Opdracht verlies maken

Zie It's Learning

Slide 19 - Diapositive

Volgende les
Opdracht leerteam culturen en rouw

Deze 2 culturen zéker:
Christendom & Islam
Overige 2 eigen invulling (vanuit wijk-perspectief)

Creatieve vrijheid :)

Slide 20 - Diapositive