vnw en vd en ovd

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

• vragen huiswerk?
• oefenen vnw
• uitleg spelling: voltooid en onvoltooid deelwoord
• huiswerk maandag 7 feb

Hoofdstuk 3

- Woordenschat: woorden + zoek een voorbeeld

- Grammatica zinsdelen: werkwoordelijk gezegde

- Grammatica woordsoorten: zelfstandig werkwoord en hulpwerkwoord

- Spelling: meervouden op -en

- Spelling werkwoorden: de verleden tijd van sterke werkwoorden

Hoofdstuk 4

- Woordenschat: woorden + zoek een tegenstelling

- Grammatica zinsdelen: lijdend voorwerp

- Grammatica woordsoorten: aanwijzend en vragen voornaamwoord

- Spelling: meervouden op -s (alleen opdracht 6)

- Spelling werkwoorden: voltooid en onvoltooid deelwoord

11 februari: toets

Wat is het zww?
Je moet echt een keer naar dat feest komen!

1. komen
2. moet
3. naar
4. je

Wat is het zww?
Ik wil ooit een keer parachutesprinten!

1. ooit
2. wil
3. keer
4. parachutespringen

Wat is het hww?
Ik wil ooit een keer parachutesprinten!

1. ooit
2. wil
3. keer
4. parachutespringen

Waar of niet waar?
Een zelfstandig werkwoord heeft altijd een hulpwerkwoord nodig.

1. waar
2. niet waar

Aanwijzende voornaamwoorden (aanw.vnw)

Wijst een mens, dier of ding aan!

• kan voor een zn staan
• kan alleen staan

• deze
• die
• dat
• dit
• zulk(e)
• zo'n
• dergelijk(e)
• zelf
• hetzelfde
• dezelfde

Vragende voornaamwoorden (vr.vnw)

• wie
• wat
• welk(e)
• wat voor (een)

! Meestal aan het begin van een vraag !

! Soms aan het begin van een zin die gemaakt is van een vraag !

Begin van een vraag: 'Wie van jullie haalt de boeken?'

Aan het begin van een zin die gemaakt is van een vraag: 'Zij vroeg wie van jullie de boeken straks pakt.'

• Wie en wat zijn geen vragend voornaamwoord als ze terugverwijzen naar een eerder genoemd woord.
  
  
• Woorden als waar, waarheen, wanneer en hoe zijn geen vragende voornaamwoorden.
  

Wat is het vr.vnw?
Weet je al welk boek je gaat lezen?

1. weet
2. je
3. welk
4. al

Wat is het aanw.vnw?
Ik weet niet of ik dit boek leuk vind.

1. weet
2. niet
3. vind
4. dit

Wat is het aanw.vnw?
Lees je nou alweer hetzelfde boek?

1. lees
2. nou
3. hetzelfde
4. alweer

Snap je wat een aanwijzend en vragend voornaamwoord is?

1. ja
2. nog niet

Werkwoordspelling

voltooid + onvoltooid deelwoord

Waarom doen we dit?

Om een werkwoord goed te kunnen spellen, moet je het verschil tussen een persoonsvorm en een voltooid deelwoord kennen.

    

•   Hij vertelt een verhaal
•   Hij heeft een verhaal verteld

Doelen

• Je weet wat een voltooid deelwoord is.
• Je weet wat een onvoltooid deelwoord is.
• Je kent het verschil tussen sterke en zwakke werkwoorden.
• Je weet hoe je een voltooid deelwoord schrijft.

Voltooid of onvoltooid deelwoord

Voltooid deelwoord: het is al gebeurd   -> De deur is geverfd.

Onvoltooid deelwoord: het is nog bezig -> Marie reist zeilend de wereld over

Voltooid deelwoord (vd)

Welke werkwoorden staan in een zin met een voltooid deelwoord?

hebben, zijn of worden

•  Hoort bij het gezegde.
•  Kan nooit het enige werkwoord in de zin zijn.
•  Begint meestal met ge-
•  Kan ook beginnen met be-, ver-, ont-, her-
  

Vd bij sterke werkwoorden

Het voltooid deelwoord van vrijwel alle sterke werkwoorden eindigt op -en.

                 Ik heb heerlijk geslapen.

                 De trein is weer te laat aangekomen.

Bij het voltooid deelwoord van sterke werkwoorden schrijf je wat je hoort.

Vd bij zwakke werkwoorden

Het voltooid deelwoord bij zwakke werkwoorden:

ge + ik-vorm + t: gefietst, gemaakt, gedanst
ge + ik-vorm + d: gebeld, gehoord, gekneusd

Hoe weet je nou of het een d of een t moet zijn?

Gebruik 't ex-fokschaap

Of, nog makkelijker:

Maak het woord langer!

Vd bij sterke werkwoorden

Om te weten of het voltooid deelwoord op -d of -t eindigt,

maak je het woord in de verleden tijd langer:

spelen   -   speelde   -   gespeeld
maken   -   maakte   -   gemaakt
spellen  -   spelde     -    gespeld

Onvoltooid deelwoord (od)

Het onvoltooid deelwoord geeft aan dat een handeling nog niet voltooid is, het is nog bezig.

Je schrijft ALTIJD en d achter het hele werkwoord.

• Lachend loopt hij de school binnen

• Fietsend belde Eva naar huis.

Even oefenen

Wat is het voltooid deelwoord?

(sturen) Ik heb gisteren een bestand naar mijn leraar ...

1. gestuurt
2. gestuurd

Wat is het onvoltooid deelwoord?

(huilen) .... liep Jos naar huis.

1. huilen
2. huilent
3. huilend
4. gehuild

Noteer het voltooid deelwoord:
Weet jij wat daar is (gebeuren)?

Noteer het voltooid deelwoord:
Ik heb de hele avond (dansen)

Noteer het voltooid deelwoord:
De appel wordt in stukjes (snijden)

Noteer het voltooid deelwoord:
Onze parkiet is (wegvliegen)

Ik snap het voltooid en onvoltooid deelwoord.

1. ja
2. nog niet

Maandag 7 februari

Spelling: meervoud op -s (blz. 131) ALLEEN opdr. 6

Voltooid en onvoltooid deelwoord (blz.132 en 133)

Opdr. 1, 2, 3 en 4 (vwo _5)