1.2 Gesteente verandert

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

1.2 Gesteente verandert

Leerdoelen

• Je weet het verschil tussen mechanische en chemische verwering en hoe die verwering verloopt
• Je begrijpt waarom het klimaat invloed heeft op de aard en snelheid van verweringsprocessen
• Je kunt aan de hand van een tekening uitleggen hoe grotten ontstaan.

Leg uit waarom de intro van par. 1.2 misleidend is !

Bergen slijten.

Dit komt door twee processen.

Bergen slijten. Dit komt door...

1. Verwering: 

het uiteenvallen van gebergte (paragraaf 2)

2. Erosie: 

het afslijten van gebergte 

(paragraaf 3)

Verwering

Het uiteenvallen van gesteente.

1. Mechanische verwering

De samenstelling van het gesteente blijft gelijk: de stenen zijn hetzelfde maar kleiner/ verbrokkelen.

2. Chemische verwering

Samenstelling verandert: gesteente lost bijv. op door zuur water uit planten.

 Mechanische verwering

Er zijn 3 soorten  mechanische verwering

Vorstverwering

• water in spleten bevriest en zet uit
  

Verwering door temperatuursverschillen

• steen is overdag heet en zet uit, 's nachts koud en krimpt
  

Biologische verwering

• wortels persen zich in spleten en drukken stenen uit elkaar
  

Vorstverwering

1

   Verwering door temperatuurverschillen

Door de zon zet het gesteente overdag uit en als het 's nachts afkoelt krimpt het. 

Hierdoor brokkelt het gesteente af. 

2

Verwering door plantenwortels

3

Verwering dichtbij?

Chemische verwering

Samenstelling van het gesteente verandert 

Dit komt door:

de werking door zuurstof en vocht met zuren

Bijvoorbeeld:  roesten van ijzer

Chemische verwering

Als de samenstelling van een gesteente verandert, spreek je van chemische verwering .

> gesteenten lossen op

> mineralen in gesteente roesten.

Chemische verwering

Chemische verwering

Ik kan uitleggen hoe grotten ontstaan

• plantenwortels maken het regenwater beetje zuur
• dit regenwater loopt in spleten in het gesteente
• (vooral kalk)gesteente lost hierdoor op
• gangenstelsels en grotten ontstaan  

Welke zinnen horen bij mechanische verwering en welke zinnen horen bij chemische verwering?

Mechanische verwering

Chemische verwering

1 Gesteente verandert van samenstelling.​

2 Deze soort verwering gaat snel bij grote temperatuursverschillen.​ 

4 Gesteente valt uiteen in kleinere stukken.​ 

3 Veel vocht en hoge temperaturen versnellen ​dit type verwering.​ 

Zet in de juiste volgorde.

A Neerslag wordt zuur door de plantenwortels.

B Kalksteen lost op.

C Er valt neerslag.

D Neerslag sijpelt door het gesteente naar beneden. 

Deze vorm van mechanische verwering wordt veroorzaakt door...

1. Water dat in spleten bevriest
2. platenwortels die gesteente uiteen duwt
3. Grote temperatuurverschillen

Dit is een vorm van...

1. mechanische verwering
2. chemische verwering

Welke vorm van verwering zie je?

1. Mechanische verwering
2. Chemische verwering

Welke vorm van verwering zie je?

1. Mechanische verwering
2. Chemische verwering

Welke vorm van verwering zie je?

1. Mechanische verwering
2. Chemische verwering

Leerdoelen (dit kun je nu)

• Je weet het verschil tussen mechanische en chemische verwering en hoe die verwering verloopt                                                                                                         
• Je begrijpt waarom het klimaat invloed heeft op de aard en snelheid van verweringsprocessen                                                                                                               
• Je kunt aan de hand van een tekening uitleggen hoe grotten ontstaan

Welke verwering?

1. Vorstverwering
2. Verwering door planten
3. Verwering door temperatuurverschil
4. chemische verwering

Welke vorm van verwering zie je?

1. Vorstverwering
2. Verwering door plantenwortels
3. Verwering door temperatuurverschil
4. chemische verwering

Wat is mechanische verwering

Wat is biologische verwering

Wat is chemische verwering?

Wat zijn karstverschijnselen?

Bij Mechanische verwering

1. valt het gesteente uit elkaar (samenstelling verandert)
2. valt het gesteente uit elkaar (samenstelling verandert niet)
3. lost het gesteente op
4. wordt gesteente aangetast door zure regen

Sleep het juiste begrip naar de juiste afbeelding

Chemische verwering

Mechanische verwering: water

Mechanische verwering: temperatuur

Mechanische verwering: planten

Bekijk eerst de afbeelding.

In het kalksteen zijn grote gaten ontstaan.

De afbeelding is een voorbeeld van:

1. chemische verwering
2. erosie
3. vorstverwering
4. geen van de genoemde antwoorden is juist.

Chemische Verwering

Mechanische Verwering

Biologische verwering

Landklimaat

Tropische klimaten

Woestijnklimaat

Chemische verwering

Verwering door boomwortels

Verwering door temperatuurverschillen

Vorstverwering