Herhaling voor SE Uitscheiding en Gaswisseling

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

Herhalen voor SE

Noem een voordeel om door de neus te ademen.

Voordelen ademen door de neus:

1. Lucht wordt vochtig gemaakt (door neusslijmvlies)
   
2. Lucht wordt verwarmd (door bloedvaten langs de wand van de neusholte)
   
3. Lucht wordt gezuiverd (door neusharen en trilharen)
   
4. Lucht wordt gekeurd (door reukorgaan)
   

Ademhaling

Spieren die betrokken zijn bij de ademhaling:

- binnenste en buitenste tussenribspieren

- buikspieren

- halsspieren

- middenrif

Diepe inademing:

Tussenribspieren, halsspieren en middenrif.

Astma

-Chronisch

-Astma-aanval vaak uitgelokt door bepaalde prikkels

Longemfyseem

Ademhaling jonge amfibieën.

De huid is bedekt met slijm

Ademhaling volwassen amfibieën.

De huid is bedekt met slijm

Ademhaling bij dieren

Hoe ademen vogels en reptielen?

• Vogels
  - Longen net als de mens
  - Vogels hebben luchtzakjes
  (aan de longen vast) met reservelucht

• Reptielen
  - Longen net als de mens
  - Verschilt per reptiel of het één long is (slang)
  of twee longen
  

Constant inwendig milieu

Zintuigcellen

Zenuwcellen

Hormonen

Helpen allemaal bij regelen van constant inwendig milieu

Hier zie je organen uit het menselijk lichaam en bijbehorende functies.

Sleep elk orgaan naar de juiste functie.

Afgifte van warmte

Opslag urine

Opslag van vet

Productie van glycogeen

Uitscheiden van ureum

Huid

Lever

Nieren

Pijpbeenderen

Urineblaas

In de afbeelding zie je iemands huid op twee momenten.
Kies het juiste antwoord:

− De bloedvaten in de huid zijn het wijdst.

Moment 1

Moment 2

1. Moment 1
2. Moment 2

In de afbeelding zie je iemands huid op twee momenten.
Kies het juiste antwoord:

− De warmteproductie door het lichaam is het grootst.

Moment 1

Moment 2

1. Moment 1
2. Moment 2

In de afbeelding zie je iemands huid op twee momenten.
Kies het juiste antwoord:

− De zweetproductie is het grootst.

Moment 1

Moment 2

1. Moment 1
2. Moment 2

In de afbeelding zie je iemands huid op twee momenten.


Wat is de lichaamstemperatuur van deze persoon op moment 2?

Moment 1

Moment 2

1. Lager dan 37 °C.
2. 37 °C.
3. Hoger dan 37 °C.

De afbeelding gaat over de mens. Je ziet hoe stoffen worden uitgewisseld tussen uitwendig milieu, inwendig milieu en de opslag in organen.

Welke processen horen bij de genummerde pijlen?

reserves aanvullen

reserves opnemen

uitscheiden

voedsel opnemen

Constant inwendig milieu

Zintuigcellen

Zenuwcellen

Hormonen

Helpen allemaal bij regelen van constant inwendig milieu

In de afbeelding ontbreekt een pijl voor het produceren van uitwerpselen.

Hoe zou deze pijl in de afbeelding moeten wijzen?

1. inwendig milieu → uitwendig milieu
2. opslag in organen → uitwendig milieu
3. uitwendig milieu → inwendig milieu
4. uitwendig milieu → uitwendig milieu

Eiwitten worden niet in het menselijk lichaam opgeslagen als reservestof.

Welk orgaan breekt eiwitten af die het lichaam niet nodig heeft?

1. De lever.
2. De nier.
3. Het darmkanaal.

Welke stof ontstaat bij die afbraak?

1. Fibrinogeen.
2. Glycogeen.
3. Ureum.
4. Urine.

Lees de tekst

In de urinewegen kunnen zich blaasstenen of nierstenen bevinden. Binnengedrongen bacteriën kunnen zich in zo’n steen nestelen. Zulke bacteriën zijn moeilijk te bestrijden en kunnen de oorzaak zijn van een steeds terugkerende blaasontsteking.

Blaasstenen zijn vaak ontstaan als nierstenen in het nierbekken. Zo’n niersteen is dan met de urine in de blaas terechtgekomen.

In de afbeelding zie je urinewegen op een röntgenfoto.

Welke letter geeft het nierbekken aan?

1. Letter P.
2. Letter Q.
3. Letter R.
4. Letter S.

Doorsnede van de nier

Tijdens de Nijmeegse Wandelvierdaagse legt elke deelnemer dagelijks grote afstanden af. Soms valt de vierdaagse samen met een hittegolf. Op een dag werd het daarbij 34 °C in de schaduw. Op deze dag werden bijna driehonderd wandelaars onwel.
Veel van de onwel geworden wandelaars hadden een gebrek aan zout. Op de warme dag zweetten de wandelaars meer dan normaal.
Leg uit waardoor het zoutgebrek van veel deelnemers werd veroorzaakt.

Ook op een warme dag heeft het vet in het onderhuids bindweefsel een warmte-isolerende werking.

1. juist
2. onjuist

Met welke letter wordt in de afbeelding een talgklier aangegeven?
En met welke letter wordt een zweetklier aangegeven?

Lederhuid

• Bloedvaten
  
• Zenuwen
  
• Zintuigjes (tastknopjes, Koude- en warmtezintuigen)
  
• Haarspiertjes (bij samentrekken  haren overeind  kippenvel)

In de afbeelding zie je de nieren met de urinewegen en de aan- en afvoerende bloedvaten. De pijlen geven de stroomrichting van het bloed aan.

Op de genummerde plaatsen wordt tegelijkertijd het ureumgehalte van de daar aanwezige vloeistof gemeten.
-> Op welke plaats is het ureumgehalte het hoogst?

1. Op plaats 1.
2. Op plaats 2.
3. Op plaats 3.
4. Op plaats 4.

Doorsnede van de nier

Een kunstnier is een apparaat dat de werking van de nieren overneemt. Patiënten van wie de nieren slecht werken, laten regelmatig hun bloed schoonmaken door een kunstnier.
Drie stoffen in het menselijk lichaam zijn:
– galkleurstoffen; – glucose; – ureum.
-> Welke stoffen moet een kunstnier uit het bloed verwijderen?

Bob drinkt acht glazen bier en is daardoor dronken. Van de alcohol die uit dat bier wordt opgenomen, verdwijnt 2% onveranderd uit Bobs lichaam. De rest wordt in zijn lichaam afgebroken. Dat duurt een paar uur.
-> Welk orgaan maakt alcohol onwerkzaam?