11.5 Organen voor vertering

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

11.5 Organen voor vertering

wat gaan we doen

10 min herhaling 4.3 en 4.4

15 min uitleg 4.5

15 min HW maken

5 min Exit vraag

Leerdoelen

11.5.1 Je kunt de delen van het verteringsstelsel noemen met hun functies en kenmerken.

11.5.2 Je kunt de verteringssappen noemen met hun functies.

De mondholte (speeksel)

Speeksel

Speeksel bevat onder andere enzymen en het 

maakt de voedselbrij slijmerig.

Speeksel wordt gevormd in de speekselklieren

De enzymen in speeksel breken zetmeel af.

Ook is het speeksel bacteriedodend.

Onderdelen 

Huig: schermt de neusholte af wanneer je slikt

Strotklepje: Schermt de luchtpijp af zodat je je niet verslikt

Maag

Maag kneed voedsel met maagsap

Maagportier 

Maagwand beweegt de hele tijd om het voedsel te kneden en te vermengen met maagsap

Lever, galblaas, twaalfvingerige darm en alvleesklier

In de twaalfvingerigedarm komen de sappen van de lever en de alvleesklier

De lever maakt gal aan, wordt opgeslagen in de galblaas

De alvleesklier maakt alvleeskliersap

Emulgeren

Gal verdeelt grote vetdruppels in kleinere vetdruppels= emulgeren

De oppervlakte van de vetdruppels 

worden vergroot zodat de 

verteringssappen sneller 

kunnen werken

Dunne darm

In de wand liggen darmklieren die darmsap maken. 

De voedselbrij in de dunne darm bevat veel water, hierin zitten voedingsstoffen en verteringsproducten opgelost

Deze worden opgenomen in het bloed (van de poortader naar de lever)

In de wand zitten darmplooien, deze maken het oppervlakte groter

De wanden zijn erg dun, zodat de stoffen er makkelijk doorheen kunnen

Blinde darm

De overgang van de dunne darm naar de dikke darm noemen we de blinde darm.

Bij een blinde darm ontsteking is het wormvormige aanhangsel ontstoken. De blinde darm heeft geen functie.

Dikke darm

• Dikke darm: haalt water uit de "voedselbrij"
  
• Wat gebeurt er als er te weinig water uit het eten wordt gehaald?

Endeldarm = verzamelplaats voor onverteerde voedingsresten

Anus = sluit endeldarm af

11.5 Wat ga je doen

Maak opdracht: 1, 2, 3, 5, 6, en 7 (8+)

Exit vraag

Wat sluit de maag af van de 12vingerige darm?

Wat sluit de neusholte af van de mondholte?

Wat gebeurt er als je je verslikt?