Introductie staatsinrichting 22-23

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

De geschiedenis van de Democratische Rechtsstaat in Nederland

Wat is een democratie

democratie

Democratie (van het Grieks δῆμος/dèmos, "volk" en κρατειν/kratein, "heersen", dus letterlijk "volksheerschappij") is een bestuursvorm waarin de wil van het volk de bron is van legitieme machtsuitoefening. 

1. directe democratie, waarin burgers persoonlijk stemmen over wetten, besluiten en benoemingen, 

2.  indirecte, waarin het volk zich laat vertegenwoordigen door een gekozen orgaan, zoals een raad of parlement.  

In een democratie is de voltallige bevolking soeverein en is alle autoriteit gebaseerd op de (minstens theoretische) instemming van het volk. Deze bestuursvorm is gebaseerd op het menselijke gelijkheidsideaal.

Wat is een rechtsstaat

Rechtsstaat

Een rechtsstaat is een staat waarin vrijheid, rechtszekerheid en rechtsgelijkheid voor de burger heel belangrijk zijn. Bovendien geniet de burger bescherming van zijn rechten en vrijheden, tegen medeburgers én tegen de overheid.

In een rechtsstaat wordt de macht van de overheid beperkt door wetten, regels en gewoonten. De inwoners van die staat hebben fundamentele vrijheden en grondrechten.

Het is aan ieder bekend dat een vorst, als dienaar van God, geacht wordt zijn onderdanen te beschermen tegen alle onrecht, overlast en geweld, zoals een herder zijn schapen beschermt. De onderdanen zijn niet door God geschapen om de vorst in alles wat hij beveelt onderdanig te zijn en hem als slaven te dienen. De vorst regeert bij de gratie van zijn onderdanen en moet met recht en reden over hen regeren, hen beschermen en liefhebben zoals een vader zijn kinderen liefheeft en zoals een herder met hart en ziel zijn schapen beschermt. Als een vorst zijn plichten niet nakomt, maar, in plaats van zijn onderdanen te beschermen, hen probeert te onderdrukken als slaven, dan is hij geen vorst, maar een tiran. In dat geval mogen zijn onderdanen, na beraadslaging in de Staten-Generaal, hem afzweren en een andere leider kiezen.

Dit recht hebben zij te meer als ze hun vorst niet met vreedzame middelen van zijn tirannieke neigingen hebben kunnen genezen. In dat geval hebben ze geen andere middelen om hun natuurlijke vrijheid, waarvoor men zich met hart en ziel dient in te zetten, veilig te stellen. Daar* van zijn diverse voorbeelden bekend uit andere landen en andere tijden.

Wat maakt dit document zo uniek (voor die tijd?)

Aan het werk

Maak de slotopdracht van par. 1, blz. 21

Lever in je samenvatting van de jou toegewezen denker.

https:

De Kamer is eruit: geen Wilders-overvallen meer

Onverwachte hoofdelijke stemmingen zijn tot nader order opgeschort – 1 oktober 2020

Het was, met voorsprong, het ongemakkelijkste moment van het politieke jaar tot nu toe: die dag in augustus dat horden Kamerleden van de regeringspartijen op een draf het Kamergebouw verlieten om te ontkomen aan de hoofdelijke stemming over de zorgsalarissen die PVV-leider Wilders zojuist had aangevraagd. Het verhaal is bekend: er waren te weinig leden van de coalitie in huis, een nederlaag dreigde, en opeens was daar de opdracht van de fractiesecretarissen om dan maar echt het gebouw te verlaten zodat er geen quorum meer was en een stemming niet langer mogelijk.

Minder bekend is het enorme chagrijn daarover dat in een groot deel van de Kamer ook nu nog overheerst. Omdat veel Kamerleden in verband met de pandemie deels thuis werken, was de afspraak immers dat er voor een hoofdelijke stemming wat wachttijd zou zijn, om elke fractie de gelegenheid te geven de troepen te verzamelen. In augustus speelde bovendien nog mee dat veel Kamerleden op vakantie waren. Een ongehoorde actie was het dan ook van Wilders, werd in de wandelgangen gebriest bij de coalitiepartijen.

Maar ook viel daar te horen dat ze het van Wilders nog wel begrepen. Die onttrekt zich sowieso aan alle mores. De woede was vooral gericht op partijen als de PvdA, GroenLinks en de SP, die opeens ook deden alsof ze zich niets van de afspraken konden herinneren. In Wilders’ slipstream spraken Asscher, Klaver en Marijnissen schande van de ‘wegrennende regeringspartijen’.