Habsburgse rijk

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Het Habsburgse Rijk

Wat gaan we doen?

• Terugblik vorige les
• Nederlandse staatsinrichting
• Habsburgse rijk 
• Huiswerk

Leerdoel

• Je kunt met drie voorbeelden uitleggen hoe Filips de Goede het particularisme in de Nederlandse gewesten tegen ging.
• Je kunt uitleggen hoe de Bourgondische tijd overgegaan is in de Habsburgse Nederlanden.

Vorige les

Bourgondisch 

Nederland 

• Nederland bestond uit gewesten.  
• Eigen rechten. 
• Eigen bestuur. 
• Eigen wetten en regels.
• Eigen munten.

Nederlandse staatsvorming

Hertogen van Bourgondië: 

Oorzaak: Gewesten verschilde van elkaar --> Moeilijk te besturen 

Gevolg:  Een centraal bestuur. 

= Centralisatie 

Filips de Goede

• Wordt genoemd als de stichter van Nederland 
• Stelde familieleden aan in bisschoppen --> Gaf hem meer macht 
• Hij voerde veel veranderingen in, zodat het bestuur in de gewesten makkelijker zou worden

Invloed particularisme 

Drie manieren:

• Manier 1:  instellen van stadhouders. 
• -->  Zo bleef hij de controle houden, ook al was hij niet aanwezig

Invloed particularisme 

Drie manieren:

• Manier 2: Statenvergadering.
• --> Eigen bestuur in gewest 

• Staten-Generaal samen 
• --> Kon het beleid bespreken

Invloed particularisme 

Manier 2: Statenvergadering.

• Hij deed ook aan bede. 
• Een officieel verzoek om geld of om belasting te mogen heffen

Invloed particularisme 

Drie manieren:

• Manier 3: Brussel werd hoofdstad + bestuurstaal wordt Frans 

Geef een omschrijving van het begrip: centralisatie.

Centralisatie

Particularisme

Een centraal bestuur

Bestuur bij gewesten zelf

Filips de Goede

Eigen wetten en regels in gewest

Statenvergaderingen

Eigen munten

Op welke manier wilde Filips de Goede het particularisme tegengaan?

1. Door mensen te doden die niet naar hem luisterden
2. Door stadshouders in te stellen
3. Door mensen geld te geven
4. Door zijn vijanden te beschermen

Verder onder Habsburg

• Centralisatie van de  Bourgondiërs werd niet gewaardeerd. 

• 1477 -> braken er opstanden uit

• Hertogin Maria van Bourgondië kreeg bij haar aantreden te maken met openlijk verzet van deze gewesten.

Verder onder Habsburg

• Burgers gaan eisen stellen aan de nieuwe hertogin.

• De hertogin zag zich gedwongen akkoord te gaan.

• Maria van Bourgondië tekende het Groot Privilege.

Verder onder Habsburg

• Met de verkrijging van dit Groot Privilege beloven de Nederlandse gewesten Maria van Bourgondië steun en krijgen de gewesten meer invloed en zelfbestuur.

Groot privilege

• De hertogin mag zonder toestemming van de Staten niet trouwen, oorlog verklaren of belasting heffen.
  
• Alleen ingezetenen van het eigen gewest mogen ambten in het gewest bekleden, geen buitenstaanders.
  
• De Staten mogen naar eigen wil ter vergadering samenkomen
• In de Nederlandstalige gewesten moeten regeringsbrieven in het Nederlands geschreven zijn en niet in het Frans.

Verder onder Habsburg

• Maria van Bourgondië trouwde in 1477 met Maximiliaan I van Oostenrijk, de keizer van het Habsburgse rijk. 

• De Nederlandse gewesten worden vanaf 1482, na de dood van Maria van Bourgondië, de Habsburgse Nederlanden genoemd.

Brugge

Maria van Bourgondië

• Ligt begraven in de onze-lieve-vrouwenkerk in Brugge 

Opdracht

Vat de les samen in een drie begrippen. 

Huiswerk

 Maken: 4 t/m 6

Klaar? Invulsamenvattingen maken