Voor wie werk je

• Economie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

Hoofdstuk 4: Aan het werk
Paragraaf 1: Voor wie werk je?

Hoofdstuk 4

Paragraaf 1

Leerdoelen

Aan het einde van deze les kun je uitleggen:

• wat het verschil is tussen werken in loondienst en als zelfstandige​
  
  
• welke arbeidsvoorwaarden er zijn​
  
  
• wat vaste en flexibele arbeid is

LEERDOELEN

Loondienst <-> zelfstandige

1. In loondienst heb je als werknemer een arbeidsovereenkomst met je werkgever.
   --> Afgesproken loon, recht op vakantiedagen en vakantiegeld. Ook ben je zeker van geld bij werkloosheid, ziekte en arbeidsongeschiktheid
2. Zelfstandigen hebben hun eigen onderneming. De winst die ze daarmee behalen, is hun inkomen. Een deel van de ondernemers heeft personeel in dienst, de rest is zzp'er (zelfstandig zonder personeel)

Loon of winst

In loondienst heb je als werknemers een arbeidsovereenkomst met je werkgever. Je verdient dan een afgesproken loon voor een afgesproken aan tal werkuren.

Als zelfstandige heb je een eigenonderneming. De winst die je daarmee behaalt, is je inkomen.

Ondernemingsvormen

• eenmanszaak
• vennootschap onder firma (vof)
  
• besloten vennootschap (bv)
  
• naamloze vennootschap (nv)
• zelfstandige zonder personeel (zzp-er)

Arbeidsovereenkomst

Een arbeidsovereenkomst is een contract tussen werknemer en werkgever. Hierin staan afspraken over de werkzaamheden, de beloning en de werktijden.

Arbeidsovereenkomst:

• Wanneer ga je beginnen
• Vaste/tijdelijk dienstverband
• Welke CAO is geldig
• Wanneer je werkt
• Bruto salaris
• Vakantiedagen
• Opzegtermijn
• Proeftijd
• Overige afspraken tussen werkgever en werknemer

Vraag 19

Vraag 20

Rekenvraag 8 

(blz 133)

Arbeidsovereenkomst eindigd

* in de proeftijd
* als ouders van kinderen jonger dan 16 jaar binnen 4 weken bezwaar maken
* afgesproken eind datum (tijdelijke arbeidsovereenkomst)
* na een opzegtermijn (bij vaste arbeidsovereenkomst)

Proeftijd

• Bij een nieuwe baan spreek je een proeftijd af om te kijken of het bevalt.
• Tijdens de proeftijd mag de werknemer en/of de werkgever op ieder moment de arbeidsovereenkomst beëindigen.
  

Tijdelijke baan:

• voor een bepaalde tijd
• tot afgesproken einddatum

Vaste baan:

• voor on-bepaalde tijd
• er is geen einddatum

Flexibele baan:

• je werkt wanneer je nodig bent
• oproepkracht uitzendburo

VAST WERK

FLEXIBEL WERK

Proeftijd = een periode waarin werkgever en werknemer zonder opgaven van rede de arbeidsovereenkomst kunnen beëindigen. Duur: maximaal 2 maanden

Vaste baan = Er staat geen eind datum in je contract. Dat is een baan voor onbepaalde tijd

Tijdelijke baan = een baan voor een bepaalde tijd. Er staat een eind datum in het contract.

Tussen 6 maanden en 1 jaar is één maand proeftijd toegestaan.

Uitzendbaan =

je werkt dan voor een uitzendbureau

Oproepkracht = je hebt dan een contract waarin je uren niet vast zijn. De werkgever kan je bellen als je nodig hebt

Vul de juiste woorden in.

Afspraken tussen een werknemer en een werkgever staan in de                           . Staat hier een einddatum in, dan gaat het om een                            baan. Staat er geen einddatum in, dan is het een                               baan. Er zijn ook mensen die werken via het uitzendbureau of met een oproepcontract, zij hebben een                           baan.

arbeidsovereenkomst

tijdelijke baan

vaste baan

flexibele baan

Werknemer

Zelfstandige (ZZP-er)

Arbeidsovereenkomst

Arbeidsvoorwaarden

Eenmanszaak

Je bent in loondienst en hebt een arbeidsovereenkomst met je werkgever

Iemand met een eigen onderneming die zijn inkomen verdient

Dat zijn je functie, het aantal uren per week dat je werkt en je loon.

Ook wel je contract genoemd

Je bent alleen verantwoordelijk voor schulden van je bedrijf met je privé vermogen.

collectieve arbeidsovereenkomst

In een cao (collectieve arbeidsovereenkomst) staan arbeidsvoorwaarden die voor alle werknemers in één bedrijf gelden, of voor een hele groep bedrijven.

CAO

• Collectieve Arbeidsovereenkomst
• Een overeenkomst tussen werkgevers en werknemers over arbeidsvoorwaarden. 
• Alle bedrijven die onder een CAO vallen, moeten zich houden aan de regels van de CAO
• Werkgevers vertegenwoordigd door werkgeversorganisaties
• Werknemers vertegenwoordigd door vakbonden

Wit werk

Werk waarvoor je betaald krijgt en belasting + premies afdraagt

Grijs werk

Vrijwilligerswerk

Werk in het huishouden

Zwart werk

Betaalde arbeid waarover je geen belasting en premies betaald

Wettelijk minimumloon

Collectieve arbeidsovereenkomst (CAO)

Vof

Bv

Proeftijd

Hierin staan alle arbeidsvoorwaarden die gelden voor de gehele bedrijfstak

Het loon dat je minimaal moet ontvangen

Een periode waarin werkgever en werknemer zonder opgave van reden de arbeidsovereenkomst kunnen beëindigen

Vennootschap onder firma. Je bent met twee of meer eigenaar. Bij schulden ben je met je privé vermogen aansprakelijk

Meerdere mensen zijn eigenaar. Bij schulden kunnen ze niet bij je privé vermogen. Oer je winst, betaal je vennootschapsbelasting.

Welke arbeidsvoorwaarde staat NIET in een arbeidsovereenkomst? Kies het juiste antwoord.

1. Hoe vaak je naar het toilet mag
2. welk werk je gaat doen
3. hoeveel uur je werkt
4. Wat je salaris is per week of per maand

Wat is het verschil tussen een CAO (collectieve arbeidsovereenkomst) en een arbeidsovereenkomst (contract)

1. CAO is wettelijk verplicht, contract niet
2. CAO geldt voor alle werknemers en een contract is individueel
3. Werkgevers hoeven zich niet aan een CAO te houden
4. In een contract staan alleen primaire arbeidsvoorwaarden

Welk van de vier is GEEN ondernemingsvorm?

1. Eenmanszaak
2. V.o.F
3. B.V.
4. A.P.

Hoe noemen we de volgende ondernemingsvorm: er zijn twee of meer eigenaren die samen de leiding hebben.

1. Eenmanszaak
2. ZZP'er
3. VOF (vennootschap onder firma)

Huiswerk

Opdrachten 4.1